Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E. 1997/1132
K. 1997/1439
T. 10.3.1997

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
BAYİLİK SÖZLEŞMEŞİ
CEZAİ ŞART
 
KARAR ÖZETİ: TTK.nun 24. maddesi hükmüne göre; tacirin, borçlu olduğu cezai şartın tenkisini istemesi mümkün değildir. Kaldı ki, taraflar arasında düzenlenen sözleşmede de, kararlaştırılan cezai şartın indirilmesinin istenemeyeceği anlaşmaya bağlanmış bulunmaktadır. Ayrıca, davalının bu konuda bir istemi olmadığı gibi, ekonomik yıkıntıya neden olacak ağır ve yüksek olduğu da davalı tarafça ileri sürülmemiştir. Bu hususlar dikkate alınmadan cezanın tenkisi yoluna gidilerek hüküm kurulması doğru değildir.
(818 s. BK. m. 161/3)
(6762 s. TTK. m. 24)
 
Taraflar arasındaki davadan dolayı, (Samsun Asliye 3. Hukuk Mahkemesi)'nce verilen 24.12.1996 tarih ve 656-824 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacı 'vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
 
Davacı vekili; davalının, taraflar arasında yapılan sözleşme hükümlerine aykırı hareket ettiğini ileri sürerek, (450.000.000) lira cezai şart tazminatının dava tarihinden itibaren reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
 
Davalıya usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen, davalı davaya cevap vermemiş ve bu dava yokluğunda sonuçlanmıştır.
 
Mahkemece; sözleşme, tesbit dosyası ve toplanan delillere göre, davalının sözleşme hükümlerine aykırı hareket ettiği, sözleşmede öngörülen (450.000.000) lira cezai şartın BK.nun 161/3. maddesi gereğince fahiş görüldüğü, caydırıcı ve etkili olması bakımından cezai şartın indirilerek (150.000.000) lira olarak takdir edildiği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne ve bu tutarın dava tarihinden itibaren, % 57 reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, fazla istemin reddine karar verilmiştir.
 
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
 
Dava, bayilik sözleşmesine aykırı hareket ettiği iddiasıyla, cezai şartın tahsili isteminden ibarettir. Mahkemece, cezai şartın fahiş olduğu gerekçesiyle, bu cezanın, BK.nun 161/3. maddesi gereğince indirilmesine karar verilmiştir.
 
TTK.nun 24. maddesi hükmüne göre; tacirin, borçlu olduğu cezai şartın tenkisini istemesi mümkün değildir. Kaldı ki, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 14/son maddesinde de, kararlaştırılan cezai şartın indirilmesinin istenemeyeceği anlaşmaya bağlanmış bulunmaktadır. Ayrıca, davalının bu konuda bir istemi olmadığı gibi, ekonomik yıkıntıya neden olacak ağır ve yüksek olduğu da, davalı tarafça ileri sürülmemiştir.
 
Mahkemece, yukarda açıklanan hususlar dikkate alınmadan yazılı olduğu şekilde cezanın tenkisi yoluna gidilerek hüküm tesisi doğru görülmemiş ve kararın bu yönden bozulması gerekmiştir.
 
SONUÇ : Yukarıda arzedilen nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 10.3.1997 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini