 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E. 1995/8105
K. 1996/998
T. 13.2.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
HAKSIZ REKABETE DAYALI TAZMİNAT DAVASI
ANAYASA MAHKEMESİ'NİN İPTAL KARARLARI
KARAR ÖZETİ Her dava, açıldığı tarihte yürürlükte olan kurallara göre incelenir. Anayasa Mahkemesi'nin yasa veya hükümleri iptal karan geriye yürümez ve bu hususta yerleşik örf ve adet de uygulanamaz. Bu itibarla, dava açıldığı sırada yürürlükte olan yasa hükümleri dikkate alınarak, uyuşmazlığın çıktığı tarih ile yasanın iptal tarihi arasında ve istekle bağlı kalınmak üzere işin esasına girilerek, sonucu çerçevesinde bir karar verilmesi gerekir.
(5923 s. BİK. m. 20/1, 28/1)
(2709 s. Anayasa m. 153)
Taraflar arasındaki davadan dolayı, (İzmir Asliye 1. Ticaret Mahkemesi)'nce verilen 29.5.1995 tarih ve 829-519 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş olmakla; dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, davalıların "Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkındaki 5953 sayılı Yasanın 20. maddesine aykırı olarak Kurban Bayramı'nın 2., 3. ve 4. günlerinde günlük gazetelerini basıp satışa arz ettiklerini, oysa bu hakkın İzmir'de, İzmir Gazeteciler Cemiyeti'ne ait olduğunu, zira, basın kartı hamili azası en fazla olan mesleki teşekkülün müvekkili bulunduğunu, davalıların yayını nedeniyle reklam gelirlerinden ve satışların azalmasından doğan zararları olduğunu ileri sürerek, (1.793.230.000) lira maddi ve (1.000.000.000) lira manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili cevabında; davacının bir meslek kuruluşu, müvekkillerinin ise ticari amacı bulunduğunu, bu nedenle haksız rekabetin söz konusu olmadığını belirterek, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; yargılamanın devamı aşamasında 5953 sayılı Yasanın 20. maddesinin 1. fıkrasının ilk cümlesinin ve 28. maddenin 1. fıkrasının Anayasa'ya aykırılığı nedeniyle, Anayasa Mahkemesi'nce iptal edildiği ve 19.3.1993 tarihli, 21529 sayılı Resmi Gazete'de yayınlandığı, bu iptal kararının bu davadan sonra olmasına rağmen bu davanın sonucuna etkili olduğu, aksini düşünmenin hukuka ve Anayasa'ya aykırı düzenlemeden faydalananın tekrar faydalanması gibi iptal kararının özüne aykırı bir sonuca götürdüğü, davacının eskiden beri Anayasa'ya aykırı yayın yasağından faydalandığı, ancak bu hakkının iptal kararının yayınlanmasına kadar devamı gerektiği gibi hukukun genel prensiplerine uygun olmayan bir talebin benimsenemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, davalıların 5953 sayılı Yasaya aykırı yayın yaptıkları iddiası ile haksız rekabete dayalı tazminat istemine ilişkindir. Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkındaki 5953 sayılı Yasanın davaya dayanak yapılan ilgili hükmü, dava açıldıktan sonra Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmiştir. Her dava, açıldığı tarihte yürürlükte olan kurallara göre incelenir. 5953 sayılı Yasanın ilgili hükümlerinin işbu davadan sonra iptali, iptal kararının geriye yürümeyeceği kuralı uyarınca, bu davaya etkisi olamaz ve ayrıca bu hususta yerleşik ön ve adet de uygulanamaz. Diğer bir deyişle, Anayasa Mahkemesi'nin yasaları iptal kararından sonraki dönemler için, iptal edilen bu yasalara dayanılarak ilgililerce tazminat istenemez ve ancak, 5953 sayılı Yasanın iptaline kadar olan dönem için tazminat istenebilir.
Bu itibarla, mahkemece, dava açıldığı sırada yürürlükte bulunan 5953 sayılı Yasa hükümleri dikkate alınarak, uyuşmazlığın çıktığı tarih ile yasanın iptal tarihi arasında ve istekle bağlı kalınmak üzere işin esasına girilmesi ve sonucu çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu şekilde davanın reddi doğru değildir.
SONUÇ Yukarıda yazılı nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, (6.000.000) TL. vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, 13.2.1996 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.