KARAR ÖZETİ: TTK.nun 1299. maddesi uyarınca, ödenecek sigorta bedeli, rizikonun doğduğu tarihteki, sigorta edilen menfaat değeri esas alınarak saptanır. Kısmi hasar halinde ise sözleşmede aksine hüküm yoksa ödenecek bedel, sigorta bedelinin, malın değerinin tamamına olan nispetine göre tayin olunur. TTK.nun 1288. maddesine göre de sigorta bedeli, sigorta değerinden düşük ise, sigortacı, sigorta bedelinin sigorta değerine olan nispeti ile sorumludur. Sözleşmede sonradan artan değer üzerinden ödeme yapılacağına ilişkin bir hüküm olmasa bile, sigortalı noterden ihtar çektirmek ve ek primi ödemek suretiyle, tek yanlı olarak; yeni değer sigortası yaptırma hakkına sahiptir. Bu maddelerdeki hükümlerin poliçe genel şartlarına konulması halinde, genel şartların sigortalıya verilmemesi, sigortacı aleyhine bir sonuçyaratmaz.

 

 

 

Taraflar arasındaki davadan dolayı, (Karşıyaka 4. Asliye Hukuk Mahkemesi) 'nce verilen 29.3.1995 tarih ve 887-242 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

 

Davacı vekili; davalı şirket tarafından kasko rizikolarına karşı sigortalanmış müvekkiline ait araca 27.7.1994 tarihinde park halinde iken kimliği belirlenemeyen bir aracın çarparak hasarlanmasına sebebiyet verdiğini, talep edilmesine rağmen poliçe teminatındaki (17.788.017) lira hasar bedelinin ödenmeyip düşük bedel ödenmek istendiğini ileri sürerek bu meblağın en yüksek banka faizi ile davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.

 

Davalı sigorta vekili cevabında; sigortalı aracın sigorta değerinin hasar tarihinde yükselmiş olması sebebiyle eksik sigorta mevcut olup, poliçe genel şartları uyarınca yapılan proporsiyon hesabına göre belirlenen (11.048.000) lira hasar bedelini davacının kabul etmediğini,bu durumda davaya sebebiyet verilmediğini savunarak davanın reddini, yargılama giderleri ile davalının sorumlu tutulmamasını istemiştir.

 

Mahkemece; toplanan delillere, bilirkişi raporuna nazaran, kasko sigortası poliçe genel şartlarının A-6 maddesine göre noksan (eksik) sigorta tatbikinin gerektiği, buna göre davalının ilk celsede davayı kabul etmekle ve davaya da sebebiyet vermediği sonucuna varılarak davanın kısmen kabulü ile (11.048.000) liranın 27.9.1994 tarihinden yürütülecek % 78 reeskont faizi ile davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin talebin ise reddine, masrafların davacı üzerinde bırakılmasına ve davalı yararına ücreti vekalet taktirine karar verilmiştir.

 

Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.

 

Dosya kapsamından, sigortalı aracın kasko sigorta sözleşmesi yapılırken gerçek değeri olan (250.000.000) TL. üzerinden sigorta ettirildiği, ancak kısmi hasarın oluştuğu riziko tarihinden araç değerinin (431.000.000) TL2ye çıktığı anlaşılmaktadır. Konuyla ilgili TTK.nun 1299. maddesine göre, sigortaca ödenmesi gereken sigorta bedeli, sigorta. ettirilen menfaatin rizikonun gerçekleştiği andaki değerine göre saptanır ve kısmi hasar halinde sigorta sözleşmesinde aksine bir hüküm yok ise sigortaca ödenecek tazminat miktarı, sigorta bedelinin sigortalı malın gerçek değerinin tamamına olan nisbetine göre tayin olunur. Keza, eksik sigortayı düzenleyen TTK.nun 1288. maddesinde de kısmi hasar halinde tazminatın, sigorta bedelinin sigorta değerinden düşük olması durumunda ve yine sözleşmede aksine hüküm bulunmadıkça, sigorta bedelinin sigorta değerine olan oranı dahilinde hesaplanacağı diğer bir deyişle, tazminat hesaplanmasında proporsiyon ilkesinin uygulanacağı hükme bağlandıktan sonra, sigorta sözleşmesinde artan sonraki değer üzerinden ödeme yapılacağına ilişkin bir hüküm bulunmasa bile, sigorta ettirene noter aracılığı ile ihtar çekilmesi ve ek prim ödenmesi koşulu ile sözleşmenin tek yanlı değiştirilmesi ve bu şekilde yeni değer sigortası yaptırma imkanı tanınmış bulunmaktadır. İşte aslında yasada düzenlenmiş olan bu husus sigorta poliçesi genel şartlarının A-6 maddesinde (eksik sigorta) başlığı altında düzenlenmiş ve tekrarlanmıştır. Yasada düzenlenen hususlar hakkında, aynı hükümlerin poliçe genel şartlarına konulmuş olması halinde genel şartların sigorta ettirene verilmemiş olması, sigortacı aleyhine bir sonuç doğurması düşünülemez. Bu nedenlerle davacı vekilinin bu yöne ilişen temyiz itirazları yerinde görülmediği gibi, dava konusu alacak miktarı davadan önce davalı sigortaca tazmin edilmesi kabul edilmiş bulunmasına göre, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılıp, davacı yararına avukatlık ücreti tayin edilmemesinde de usul hükümlerine aykırılık teşkil etmediğinden, davacı vekilinin bu yöne ilişen itirazları da varit görülmemiş ve dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre hükmün onanması gerekmiştir.

 

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı davacı vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün. (ONANMASINA), fazla alınan 118.000 lira harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 29.6.1995 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972