T.C.

YARGITAY

11. Hukuk Dairesi

E. 1994/4022

K. 1994/8328

T. 7.11.1994

 

 

ÇEK

 

KARAR ÖZETİ: Çekin süresinde ibraz edilememesi nedeniyle çekten dolayı müracaat hakkı düşür. Hamil, keşideciye karşı 7ITK.nun 644. maddesi uyarınca, sebepsiz zenginleşme davası açabilir.

 

(6762 s. TTK. m. 644,720,726)

 

 

Taraflar arasındaki davadan dolayı, (Eskişehir 4. Asliye Hukuk Mahkemesi)'nce verilen 12.4.1994 tarih ve 795-249 sayılı hükmün duruş. malı olarak temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenilmekle, dosyanın incelenmesinde duruşma için gerekli tebligat giderinin yatırılmamış olması nedeniyle HUMK.nun 2494 sayılı Kanunla değiştirilen 438/1. maddesi gereğince duruşma isteğinin reddiyle tetkikatın evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

 

Davacı vekili, davalının borcundan dolayı verdiği iki adet 1 5.000.000'ar liralık çeklerin, süresinde bankaya ibraz edilemediğinden tahsili için icra takibine girişildiğini, itiraz üzerine takibin durduğunu, itirazın kaldırılması istemlerinin de reddolunup, kararın temyiz edildiğini, müvekkilinin alacağı 30.000.000 liranın, çeklerin ödeme gününden itibaren reeskont faizi ile tahsilini, %40 inkar tazminat, ve itirazın kaldırılmasını talep ve dava etmiştir.

 

Davalı vekili, müvekkilinin davacıya borcu olmadığını, itirazın kaldırılması isteğinin reddedilip, Yargıtay'ca onanarak kesinleştiğini, çeklerin ciro yoluyla davacıya geçip, yasal unsurlardan yoksun olup davanın İİK.nun 67/1. maddesinde yazılı bir yıllık sürede açılmadığı gibi TTK. nun 726. maddesindeki süre geçirilmiş olduğundan davanın zamanaşımı nedeniyle reddini istemiştir.

 

Mahkemece; toplanan delillere, dosya kapsamına göre, çeklerin keşideci tarafından Zeki isimli şahsa, ondan da davacıya geçtiği, ciro ile el değiştiren çekin alınan mal karşılığı davacıya verilmesinin olanaksız olup, zamanaşımına uğrayan çek nedeniyle, keşideci davalı aleyhine temel ilişkiye dayanarak dava açmasının mümkün olmadığı, ciranta yönünden takip yapılamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

 

Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.

 

Dava konusu çeklerde; davacı, ciro yoluyla hamil; davalı ise keşidecidir. Çekler zamanında bankaya ibraz edilmediğinden gerçekten davacının keşideciye karşı başvurma hakkı düşmüş bulunmaktadır. Bu durum karşısında, davacı çek hamilinin sadece TTK. nun 644. maddesi hükmü uyarınca sebep-siz zenginleşmeye dayalı olarak çeklerin zamanaşımı süresinin dolmasından itibaren bir yıllık zamanaşımı süresi içerisinde keşideciye karşı ayrı bir talep ve dava hakkı bulunmaktadır. Dava konusu olayda da davacının isteminin TTK. nun 644/1. maddesi koşullarına uygun olup olmadığı incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, zamanaşımına uğramış çeklerden dolayı hamili, keşideciye karşı dava açamayacağı gerekçesiyle reddi isabetli görülmemiştir.

 

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 7.11.1994 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972