DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı Beyoğlu Asliye 2. Ticaret Mahkemesince verilen 2.4.1993 tarih ve 157-126 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 26.4.1994 gününde davacı avukatı İ. T. ile davalı avukatı Y. Ö. gelip temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması duruşmadan sonraya bırakılmıştı. Bu kerre dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:

 

KARAR : Davacılar vekili, müvekkillerinden Ü. F.'un eşi diğerlerinin babası olan M. Ö.'ın dava dışı C.D. A.Ş.'ni donatanı olduğu M/V T. gemisinde Gemi Makina Başmühendisi olarak görevli iken 29.10.1987 tarihinde anılan geminin batması sonucu murisin (18) arkadaşıyla birlikte yaşamını yitirdiğini, İstanbul 2. İş Mahkemesi'ne açılan dava sonucu donatan şirketin (758.945.131) TL. madde ve manevi tazminattan sorumlu tutulduğunu, kararın derecattan geçerek kesinleştiğini, bu ilama dayanarak anılan şirket hakkında girişilen takipte ödeme yapılmaması nedeniyle şirketin iflasını istediklerini ve sonuçta iflas karararının da derecattan geçmek suretiyle kesinleştiğini, davalıların ise iflas eden şirketin büyük hissedarları, yönetim kurulu başkanı ve üyesi olduklarını, "S.D.G." temsil eden davalıların (10) adet şirkette hisseleri bulunduğunu, bu konumlarından yararlanan davalıların iflas eden şirkete ait iki gemiyi aile şirketine dahil olan diğer şirketlere devrettiğini, iflas eden şirketin gerçekte (200-300) milyar TL. malvarlığı olmasına rağmen davalıların şirket kayıtlarını kasti ve hileli davranışlarla değiştirmek suretiyle gerçekte iflas durumu gerçekleşmediği halde iflas etmiş gibi göstererek sırf deniz kazasında ölenlerin ve bu arad müvekkillerinin haklarını vermemek için kasten iflas ettirdiklerini, davalıların bu tutumları nedeniyle TTK.nun özellikle 336. maddesi ve diğer maddeleri uyarınca şirketten ayrı olarak şahsen sorumlu olduklarını ileri sürerek alacaklarının (850.000.000) TL.'a bağlı olmasına rağmen şimdilik her bir müvekkili için (1.000.000) TL. olmak üzere toplam (3.000.000) TL.'nın reeskont faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalılar vekili; dava açıldığı tarihte müvekkillerinin yönetim kurulunda görevli olmadığını, malvarlığı olmasa bile şirket borcundan dolayı müvekkillerinin şahsi sorumluluğunun düşünülemeyeceğini, davacıların geminin batmasından sonra (110.000.000) TL. tazminat karşılığı şirketi ibra ettiklerini, müvekkillerine atfedilen paravan şirket ve hileli iflasa dair beyanların asılsız olduğunu, şirket kayıtlarının düzgün tutulduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece; iddia, savunma, mübrez belgeler, ilgili iş, icra, iflas davalarına ilişkin dosyalara nazaran davacılar murisinin çalıştığı batan geminin donatımını dava dışı "C.D.N. A.Ş." olduğu, bu şirketin davacıların açtığı dava sonucu 2.6.1992 tarihinde iflasına hükmedildiği, iflasın 19. H.D.'nce 21.9.1992 tarihinde onandığı, keza davacıların iş mahkemesine açtıkları maddi manevi tazminat davasının 11.2.1992 tarihli 19. H.D. onama kararı ile (758.945.131) TL. üzerinden kesinleştiği, davalıların batan geminin donatanı olan şirketiniz ortakları olmalarına rağmen doğrudan doğruya şahsen sorumlu tutulamayacakları gerekçeleriyle davanın husumetten reddine hükmedilmiştir.

Kararı davacılar vekili temyiz etmiştir.

Davacılar vekili dava dilekçesinde ve yargılamadaki aşamalarda iflasına karar verilen C.D. N.'ı A.Ş.'nin S.D.G.'ye ait 10 adet şirketinden biri olduğunu diğer şirketlerle oluduğu gibi iflasına karar verilen C. A.Ş.'nin davalı H. S., oğlu ve kızı tarafından kurulup yönetilen bir aile şirketi bulunduğunu, davalıların mahkeme ilamında yazılı ve icra takibine konu parayı ödememek kastıyla C. A.Ş.'ne ait 1.2875.22 Gros Tonluk "M/V T.1" çelik dökme yük gemisini, 5686.91 Gross Tonilotolu "M/V K.Z.S" çelik dökme yük gemisini borçlu şirketin mülkiyetinde iken yurt dışında satış suretiyle elden çıkardıklarını, 34.506 Gross Tonilotolu "M/V K.Z.S." gemisini kiralama suretiyle donatan sıfatıyla işlettiklerini 18.11.1991 tarihinde kira süresini temdit etmeyerek davalıların herbirinin de büyük oranda hissedar bulundukları Holding'e dahil aile şirketi "E.D.Y. A.Ş." tarafından kiralandığını böylece davacıların alacak haklarını ortadan kaldırmak amacıyla muvazzaalı satışlar yaptıklarını, iflas eden şirketin musahasebe ve bilançolarını, aktif ve pasiflerini alacaklılar zararına tanzim ettiklerini, C. A.Ş.'ne ait ticari defterleri TTK.nun 66/1 ve 3. madde ile Gelir ve Kurumlar Vergisi Yasalarına göre tutmayarak, şirketin yönetim kurulu başkan ve üyesi sıfatıyla TTK.nun 336/5 uyarınca anasözleşme ve yasa uyarınca yapılması gereken görevleri kasten ve ihmal sonucu yapılmayarak, alacaklıların zararına hareket ederek şirketin iflasına neden olduklarından söz edip, bunun sonucu olarak doğrudan doğruya uğradıkları bu zararın davalı yönetim kurulundan tahsilini talep etmişlerdir.

Mahkemece işin esasına girilmeyerek kesinleşen mahkeme kararına göre tazminat borçlusunun davalıların ortağı bulunduğu C. A.Ş. olduğu, bu şirketin kendisini oluşturan ortakların dışında ayrı bir tüzel kişiliği bulunduğu, o halde C.D.N. A.Ş.'nin borcundan dolayı şirket ortağı olan davalıların doğrudan sorumlulukları söz konusu olamayacağından davanın husumet noktasından reddine karar verilmiştir.

Dosya kapsamına göre davalıların iflas eden ve davacılara borçlu C.D.N. A.Ş. isimli şirketin "yönetim kurulu başkanı" ve "başkan yardımcısı" oldukları ve bu sıfatları dikkat alınarak TTK.nun 336/5, 320 ve BK. 528. maddeleri uyarınca sorumlu oldukları gerekçesiyle aleyhlerine dava açıldığı anlaşılmaktadır. Dairemizin 11.6.1981 gün ve E. 2329 ve K. 2988 sayılı ilke kararında benimsendiği gibi ortaklar ve alacaklılar TTK.nun 336. maddesinde ise doğrudan doğruya zarara uğramaları durumunda yönetim kurulu üyeleri aleyhine hükmedilecek tazminatın doğrudan kendilerine verilmesi şartıyla sorumluluk davası açabilecekleri kabul edilmiş olmasına, diğer taraftan dava dışı müflis şirketin yönetim kurulu üyelerinin davacılardan mal kaçırmak amacıyla ve muvazaalı şekilde şirketin malvarlığını başkalarına devrettiklerini, böylece şirketin iflasına neden oldukları ve teminatsız alacaklılarının tahsilinin güçleştiğini, zararın sorumlu yönetim kurulu üyelerinden alınması gerektiğini ileri sürdüklerini ve gerçekten şirketin iflasına karar verilip bu kararın da kesinleşmiş olmasına ve davacıların, dava dışı müflis şirketin yönetim kurulu üyeleri hakkında dava açma haklarının bulunduğu da dikkate alınarak davanın esasına girilerek tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda delilleri saptanmak, gerektiğinde bilirkişi tetkikatı yapılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik tahkikatla ve yasaya aykırı şekilde davalı yönetim kuruluna husunet düşmeyeceğinden bahisle davanın reddi doğru olmadığından davacının temyiz itirazları bu nedenle yerinde görülmüştür. 

 

SONUÇ : Yukarıda yazılı gerekçelere göre davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile mahkeme kararının davacılar yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 750.000 lira duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, 17.05.1994 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972