 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E. 1992/4865
K. 1993/4363
T. 17.6.1993
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
KAMBİYO SENEDİ
ÇEK
TEMEL İLİŞKİ
ÖZET Zamanaşımına uğrayan bir kambiyo senedine ciro suretiyle kamil olan kimse, keşideciye karşı temel ilişkiye dayanarak alacak davası açmaz.
(6762 s. TTK. m. 557, 582, 644)
Taraflar arasındaki davadan dolayı, (Görele Sulh Hukuk Mahkemesi)nce verilen 23.5.1991 tarih ve 48-124 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı, davalı murisinin borçlusu, dava dışı Muzafferin lehtarı olduğu 30.10.1985 vadeli (1.000.000) lira bedelli bonoya ciroyla hamil olduğunu,giriştiği icra takibinin zamanaşımı nedeniyle durduğunu ileri sürerek alacağın davalıdan faiziyle tahsilini dava etmiştir.
Davalı vekili, bononun zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan delillere nazaran davacının davalıdan alacaklı olduğu gerekçesiyle (1.000.000) liranın dava tarihinden itibaren yasal faiziyle tahsiline hükmedilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir:
Davacı, davalının miras bırakanı Hasbi'nin borçlu olduğu bonoya ciro suretiyle hamil olduğunu ileri sürerek davalı olan tek mirasçıdan alacağın tahsilini istemiş bulunmaktadır. Davacının hamil olduğu bono 5.5.1985 düzenleme ve 30.10.1985 vadelidir. Davacı bu bono ile 16.10.1990 tarihinde icra takibi yapmış ve borçlunun zamanaşımı def'ini ileri sürmesi nedeniyle icra takibi durdurulmuştur. Davacı sonradan işbu davayı 12.3.1991 tarihinde açmıştır.
Davacının alacağına dayanak yaptığı bono 30.10.1985 vade tarihini taşıması ve bu bono için vadeden itibaren üç yılın geçmesi nedeniyle bu bono zamanaşımına uğramıştır.
Ancak davacı bono hamili olması nedeniyle temel ilişki dışında TTK.nun 644. maddesi uyarınca, bono borçlusuna bir yıl içinde başvurabilirdi. Bu başvuru süresi de, bononun vade tarihinden itibaren üç yılın geçmesinden sonra başlayabilir. Yani, bono 30.10.1985 vadeli olduğuna göre üç yıllık süre 30.10.1988 tarihinde sona erer ve TTK.nun 644. maddesinde öngörülen bir yıllık süre başlar. Bu bir yıllık sürede 30.10.1988'de başlar ve 31.10.1989 tarihinde sona erer. Davacı ilk kez 16.10.1990 tarihinde icra takibine başladığına göre, bir yıllık süre de çoktan geçmiş bulunmaktadır.
Açıklanan bu duruma göre, davacının alacığının dayanak yaptığı bononun zamanaşımına uğramış bulunmasına ve davacının hamil olması nedeniyle borçluya (keşideciye) karşı temel ilişki nedeniyle dava açması da olanaksız bulunmasına göre, davanın zamanaşımı nedeniyle reddi gerekirken, yazılı biçimde gerekçe gösterilmeksizin kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş ve hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, Ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 17.6.1993 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
|
