T.C.YARGITAY11. Hukuk DairesiE. 1992/1243K. 1993/1987T. 30.3.1993
Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

TAŞIYICININ SORUMLULUĞU

ÖZET Taşıyıcının sorumluluğu için TTK.nun 781–788. madde hükümleri göz önünde tutularak taşınan emtiadaki hasar ve zararın mahiyeti, hasar tesbitinin zamanında yapılıp yapılmadığı, normal taşıma suretiyle davalının geciken taşıma süresi göz önünde tutularak ağır kusur mevcut olup olmadığı incelenerek, öncelikle taşıyıcı hakkında dava şartları araştırılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekir.(6762 s. TTK. m. 781, 788)

Taraflar arasındaki davadan dolayı, (Adana Asliye 2. Hukuk Mahkemesi)nce verilen 4.3.1991 tarih ve 773-218 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı Ç A.Ş. tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakta; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

Davacı vekili; müvekkilinin bir İsviçre firmasına muhtelif gıda maddeleri ihraç etmeyi taahhüt ettiğini, ihraç bağlantısı yapılan emtianın davalı sigorta şirketine nakliye poliçesiyle sigortalanmış olup diğer davalı firma tarafından Türkiye'den İsviçre'ye nakledilirken taşıyıcının kusuru yüzünden hasarlandığını, ihtarlara rağmen zararını alamadığını ileriye sürerek (12.959.000) TL. nın 2.2.1988 tarihi itibariyle yürütülecek ticari faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı Ç A.Ş. vekili cevabında; taşınmanın kış şartlarında yapılıp Özel frigo araç kullanılacağı hususunda anlaşma olmadığını, mevsim şartları itibariyle yol güzergahındaki ülkelerin kış şartlarına göre kaynaklanan hasarın normal sonuç olup herhangi bir sorumluluk gerektirmeyeceğini, kaldı ki malın teslim alındığına dair CMR (Hamuk senedi) de herhangi bir ihtirazı kayıt bulunmadığından bu hususun emtianın hasarsız olarak teslim alındığına karine olduğunu, teslim alındıktan bir ay kadar sonra yaptırılan tesbiti kabul etmediklerini beyan ederek davanın reddini istemiştir. Davalı sigorta vekili de cevabında; mahkemenin görevi yetkisine itiraz ettiklerini, görevli mahkemenin Ticaret Mahkemesi, yetkili mahkemenin de İstanbul Mahkemeleri olduğunu, meydana gelen hasarın sigorta teminatına girmediğini ve süresinde müvekkili şirkete ihbarda bulunulmadığını ileriye sürerek davanın reddini istemiştir.

Mahkemece; iddia ve savunma, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre, meydana gelen hasarın davalı taşıyıcının kusur ve tutumundan meydana geldiği, ancak hasarın süresinde diğer davalı sigortaya ihbar edilmediği gibi sigorta teminatında da kalmadığı sonucuna varılarak Ç A.Ş. hakkındaki davanın kısmen kabulüyle (12.642.500) TL.nın dava tarihi itibariyle % 54 reeskont faiziyle tahsiline, diğer davalı Türkiye G Sigorta A.Ş. hakkındaki davanın reddine karar verilmiştir.

Kararı, davalı Ç A.Ş. vekili temyiz etmiştir.

1– Mahkemece, Ç Taşıma A.Ş. aleyhindeki dava kabul edilmiştir. Oysa tazminata, taşıyıcının sorumluluğu ile dava hakkının düşmesine ilişkin TTK.nun 781–788. madde hükümleri göz önünde tutularak taşınan emtiadaki hasar ve zararın mahiyeti, hasar tesbitinin zamanında yapılıp yapılmadığı, normal taşıma suretiyle davalının geciken taşıma süresi göz önünde tutularak ağır kusur mevcut olup olmadığı incelenerek, öncelikle taşıyıcı hakkında dava şartları araştırılıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, mahkemece bu husus üzerinde durulmadan ve doyurucu bir gerekçe göstermeksizin tahsil kararı verilmesi doğru görülmemiştir.

2– Mahkemenin kabulüne göre ise, reeskont faizinin dava tarihindeki oranı esas alınıp değişen oranlara da atıf yapmak suretiyle temerrüt faizine hükmetmek gerekirken reeskont faizinin en yüksek haddine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle mümeyyiz davalının temyiz layihasının kabulüyle hükmün bu davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 30.3.1993 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.