 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1990/7788
K: 1992/7569
T: 10.06.1992
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 15.6.1990 tarih ve 593 - 565 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 5.6.1992 gününde davacı avukatı C. ile davalı avukatı D. geldiler temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan tarafla avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması duruşmadan sonraya bırakılmıştı. Bu kerre dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : Davacı vekili, davalı bankanın 1986 yılı kar payını ana sözleşmenin 45. maddesine göre tevzi etmesi gerekirken yapılan 20.3.1987 tarihli olağanüstü genel kurulda tamanını ihtiyari fevkalade yedek akçeye tahsis edildiğini, bu kararın hisse senedi sahiplerini bağlamayacağını, üçüncü şahıs durumunda olduklarının bankanın tutumunun hüsnüniyet kaidelerine de aykırı olduğunu, müvekkili E'nin davalı bankanın ana sözleşmenin 24. maddesine göre çıkarılan 370 kurucu hisse senedinden 24 adedine devir yoluyla malik bulunduğunu belirterek, 1986 yılı karından müvekkilinin hissesine isabet eden 72.934.377.- TL'nın 11.9.1987 tarihinden itibaren % 78 faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Birleştirilen 1988/591 esas sayılı davada E. bu defa 1987 yılı karından hissesine düşen 140.103.768.- TL'nın 22.2.1988 tarihinden itibaren %78 faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Birleştirilen 1988/592 esas sayılı davada M. 1987 yılı kar payından 10 adet kurucu hissesine isabet eden 58.376.570.-TL'nın birleştirilen 1988/596 esas sayılı davada davacı M. davacı E'nin öne sürdüğü 88/593 sayılı davasındaki aynı nedenlerle 1986 yılı kar payından 10 adet kurucu hissesine isabet eden 30.389.340,54.- TL'nın % 78 faiziyle birlikte davalı bankadan tahsilini talep etmiştir.
Davalı banka tüm davalara verdiği cevabında, davacıların yasaya aykırı olarak dava açtıklarını davalarını davaların yargıtay içtihatlarına da aykırı bulunduğunu, davacıların kuruluş sermayesine göre kardan pay almaları gerektiğini kurucu senetlerinin intifa senetleri ile karıştırıldığını faiz talebinin de yanlış olduğunu savunarak davaların reddini istemiştir.
Mahkemece toplanan delillere, davalı bankanın defter ve kayıtları üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesine ve tüm dosya içeriğine, dayanılarak, kurucu hisse senetlerinin intifa senetlerinin özel bir nevi olduğu ve sahiplerine tanıdığı hakların genel kurul kararı ile ihlal edilmeyeceği kurucular bakımından bu hakların ana sözleşme sermayesi ile sınırlı mühteşep () hak niteliğinde oldukları ancak kurucu senetleri, kurucuların kuruluş sırasında ki hizmetlerine karşılık onlara bir menfaat sağlamak amacı için verildiğinden daha sonra arttırılan sermayeye isabet eden kardan kendilerine pay ayrılmasının olanaksız olduğu, aksi halde sermaye arttırımında hizmet ve katkısı bulunmayan ilk kuruculara haklar tanınmış olmayacağını, bunun da yasal dayanağının bulunmadığı, öte yandan kurucu senetleri her hangi bir payı temsil etmediği için sahiplerinin, ortaklığın öz varlığı ile orantılı olarak bir hak talep etmelerinin mümkün olmadığı, kuruluş sermayesine nazaran ve 16.1.1989 tarihli bilirkişi raporuna göre davacı E'nin 1986 yılı kararından hissesine 3816.- TL, 1987 yılı karından 6312.-TL, davacı M'nin 1986 yılı karından hissesine 1590.- TL, 1987 yılı karından 2630.- TL, isabet ettiği sonucuna varılıp, bu miktarların % 45 faiziyle davalıdan tahsili ile kendilerine ödenmesine fazla istemlerin reddine karar verilmiştir.
Kararı davacılar vekili temyiz etmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacılar vekilinin bütün temyiz itirazları yerinde değildir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı davacılar vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün onanmasına, (250.000) lira duruşma vekillik ücretinin davacılardan alınıp davalıya verilmesine aşağıda yazılı bakiye 6.800.- lira temyiz ilam harcının temyiz edenden alınmasına 10.6.1992 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.