 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1990/6782
K: 1991/3029
T: 10.05.1991
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı İstanbul Asliye 1. Ticaret Mahkemesi'nce verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla işin gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili; müvekkilinden mal almak isteyen dava dışı B. Paz. Ltd. Şti.nin ibraz ettiği 100.000.000 TL'lık teminat mektubunun müvekkilince davalı bankaya teyit ettirildikten sonra mektup lehdarı şirkete mal teslim ettiğini, ancak alacağının ödenmediğini, davalı bankanın da teminat mektubunun sahte olduğundan bahisle tazmin talebini yerine getirmediğini, oysa mektubun teyidi ile müvekkili ile banka arasında doğrudan bir münasebet tesis edildiğini, teyit edilen mektubun iadesi durumunda bankanın müvekkiline başvurması gerektiğini, akti ve hukuki görevlerini yerine getirmeyen davalı bankanın sorumlu bulunduğunu, giriştikleri icra takibine davalının itiraz ettiğini ileri sürerek itirazın iptali ile inkar tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının giriştiği icra takibinin dayanağı olan teminat mektubunun sahte olduğunu, mektup aslının lehdar B. Ltd. Şti tarafından müvekkili bankaya iade edildiğini, teyidin gerçek teminat mektubuna yönelik bulunduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna dayanılarak davacının kendisine hitaben verilen teminat mektubunu davalı bankaya teyit ettirmekle kendisinden beklenen dikkat ve özeni gösterdiği, mektup lehdarına satılan malın bedelinin ödenmemesi nedeniyle rizikonun gerçekleştiği, mektubu teyit eden davalının gerekli dikkat ve özeni göstermediği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Davacı tarafından bankaya ibraz edilen teminat mektubunun sahte olduğu, gerçek mektubun lehdar dava dışı B.Ltd. Şti nce daha önce bankaya iade edildiği, davacı muhatabın mektubun verildiği banka şubesinden başka bir şubeye müracaat ederek teyit istediği, teyit işleminin mektup metni üzerine değil, ayrı bir kağıda yazılmak suretiyle yapıldığı hususları üzerinde bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Olayın bu cereyan tarzı itibariyle mektup muhatabı davacının, lehdardan teslim aldığı mektubun sağlık durumunu kontrol etmemesi, mektubu veren banka şubesinden başka bir şubeye başvurmak suretiyle teyit istemesi ve teyidi mektup metni üzerine almaması nedenleriyle, davalı bankanın ise kendisinden teyit istenmesi üzerine bir teyit yazısı vererek muhatap yönünden güven meydana getirmesi, davacıya hitaben düzenlenen teminat mektubunun muhatap tarafından değil de kısa bir süre sonra lehdar tarafından iadesi sırasında hiç bir araştırma yapmaması nedenleriyle kusurlu bulundukları kabul edilmelidir.
Bu hale göre mahkemece yapılacak iş, yukarıdaki açıklamalar nazara alınarak ve ticari hayatın gerekleri ile bankacılık işlemleri değerlendirilmek suretiyle B.K.nun 98. maddesi ve bu maddenin yollamasıyla 44. maddesi uyarınca olayda, tarafların ne oranda kusurlu bulunduğu, gerektiğinde bu hususta bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle tayin olunarak hasıl olacak sonuç dairesinde bir karar vermekten ibarettir. Aksi düşünce ile yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenle, hükmün, temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, 10.5.1991 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.