 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1990/2296
K: 1991/4166
T: 18.06.1991
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı, (İstanbul Asliye 3. Ticaret Mahkemesi)nce verilen 22.11.1989 tarih ve 854-1138 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında uluslararası borsa ajanı "eurobroker" aracılığı ile akdedilmiş 12.9.1985 tarihli sözleşmeye göre, tonu 600 Dolar'dan davalının FOB-Mersin, derhal teslim 1985 ürünü 140 ton yeşil mercimek teslimatı yapması gerekirken davalı satıcının edimini yerine getirmediğini, sözleşmedeki tahkim anlaşmasına göre müvekkilinin Londra'da hakem'e başvurduğunu ve hakem kararına göre müvekkilinin 675 Dolar piyasa rayiç fiyatına göre aradaki 75 Dolar farktan 10.500 Amerikan Doları'nın 29.9.1985 tarihinden ödenmesi tarihine kadar % 9 faiziyle istemekte haklı oldğuna ve davalıdan tahsiline karar verildiğini, davalıya tebliğ edilip süresinde temyiz edilmeyerek kesinleştiğini belirterek, hakem kararının tenfizi ile 10.500 + 1500 işlemiş faiz = 12.000 Amerikan Dolar karşılığı 11.496.120 TL.nın dava tarihinden itibaren TTK. hükümlerine göre faiziyle tahsiline ve keza 2030 Sterlin karşılığı 3.402.361 TL. hakemlik masrafı ki toplam 14.898.481 TL.'nın davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili cevabında, müvekkili ile davacı arasında tahkim sözleşmesi bulunmadığını, dolayısı ile bir tahkim şartı oluşmadığını, hakem kararının ingiltere'de GAFTA adlı kuruluşunun kendi özel usul kurallarına göre oluşturulduğunu, müvekkilinin savunma hakkının kısıtlandığını, müvekkilinin hakem huzurunda temsil edilemediğini, kararını tebliğ edilmeden kesinleştirildiğini, bu nedenle Türk Hukuk düzenine uygun olmadığını, Türkiye ile İngiltere arasında da hakem kararlarının tenfizi yolunda mütekabiliyet şartının bulunmadığını, muacceliyet tarihindeki kur'un esas alınması gerektiğini savunarak, istemin reddini istemiştir.
Mahkemece, aracı Eurobroker ile taraflar arasındaki yazışmalara, 12.9.1985 tarihli sözleşmeye, 26.2.1987 tarihli hakem kararına, 14.11.1988 tarihli bilirkişi raporu ve tüm dosya içeriğine dayanılıp, tahkim şartının sözleşmede bulunduğunu, sözleşmenin geçerli olarak kurulduğunu dolayısı ile tahkim şartının oluştuğunu, hakem kararının Londra'da verilen bir İngiliz hakem kararı olduğunu, Türkiye ile İngiltere arasında hakem kararlarını tenfizi yönünden bir anlaşma olmadığı, ancak Commom Low'da yabancı hakem kararlarının tenfizi imkanının tanındığı, böylece Türk hakem kararlarının da İngiltere'de tenfizi mümkün bulunduğu, binnetice mutekabiliyet şartının oluştuğu, öte yandan hakemlerin takip ettiği usulün ve hakemlerin tayinindeki usulüne isabetli ve Türk kamu düzenine aykırı olmadığı, 2675 sayılı Kanunun 38/a, 44-45. maddelerindeki şartların oluştuğu sonucuna varılarak, 26.2.1987 tarih, 8532 s. olup davalının, davacıya yıllık % 9 faiziyle birlikte 10.500 Amerikan Doları'nı ödeyeceğine dair hakem kararının aynen tenfizine karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve delillerin akdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve hakem kurulu içeren teklife davalının satıcı sıfatıyla cevap vererek akti ilişki kurulmuş olmasına ve bu şekilde taraflar arasında yazılı biçimde tahkim sözleşmesinin oluştuğunun kabulü gerekmesine göre hükmün onanması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerden dolayı davalı vekilinin bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, fazla alınan 337.183 lira harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 18.6.1991 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.