DAVA : Erpa Tekstil - Ayhan Erseven ile T.İş Bankası A.Ş. arasındaki davadan dolayı İstanbul Asliye 1. Ticaret Mahkemesince verilen 27.1.1989 gün ve 1453-262 sayılı hükmü bozan Dairenin 17.10.1989 gün ve 3063-5451 sayılı ilamı aleyhinde davalı ve Muk. Davacı banka vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

 

  KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin muhtelif tarihlerde davalı-davacı banka aracılığıyla Avusturya'ya tekstil ürünleri ihraç ettiğini, (169.133) DM.lık ihracata karşılık ithalatçının dava dışı bir banka üzerine keşide ettiği toplam (148.813) DM. tutarındaki çekleri iştira eden davalının bunların bedelini davacıya ödediğini, ihracat bedeli ödenmediği halde malların ithalatçı tarafından gümrükten çekilebilmesi için talimat verdiğini ve diğer işlemlerle de zarara uğradığını ileri sürerek toplam ... (24.801.328) TL. alacağın cari iskonto faizi oranındaki faiziyle birlikte tahsilini istemiş ve davalı banka da açtığı davada, iştira edilen çeklerin karşılıksız çıktığını, öne sürerek toplam (14.646.109) liranın faizle tahsilini istemiş ve davacı Erpe Tekstil'in davasının kısmen kabulüne ve davalı-davacı bankanın davasının reddine ilişkin karar, Dairemizin 17.10.1989 gün ve 3063/5451 sayılı kararıyla bozulmuştur.

  Davalı-davacı banka vekili süresinde karar düzeltme isteminde bulunmuştur.

  Davalı-davacı banka, 28.4.1986 günlü dava dilekçesi ile açtığı ayrı bir davada, davalı (ilk davada davacı) - Erpa Tekstil'in iştira ettiği üç adet çekle toplam ... 143.407,50 DM. borçlu olduğunu, bunun bir kısmının ödendiğini geriye kalan borç ödenmediğinden karşılığı 14.646.109 liranın % 64,50 oranındaki faiz ile davalıdan tahsilini istemiş ve bu dava 1986/14-53 esas sayılı dava ile birleştirilmiş bulunmaktadır.

  Mahkemece, davalının, davacı bankaya ciro ettiği ve bu bankanın iştira ettiği çeklerin tahsili sorumluluğunun T.C. Merkez Bankasının yayınladığı genelgenin 1/A maddesi uyarınca davacı bankaya ait olduğu kabul edilerek bankanın davasının reddine karar verilmiştir.

  Yerel mahkemenin kararına dayanak yaptığı, Türk parası Kıymetini Koruma Hakkında 30 sayılı karar ile Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı'nın 84-30/1 sayılı tebliğine ilişkin T.C. Merkez Bankası Genelgesi Sayı: 1/A'nın çeklere ilişkin 9. maddesinde aynen "Bankalar iştiraya aldıkları muhabirlerince veya diğer yabancı bankalarca veyahut çek düzenlemeye yetkili kuruluşlarca düzenlenmiş çekle ile travellere çeklerin tutarlarını teşkil eden dövizlerin yurda getirilmesini temin etmekle yükümlüdürlür. İştira edilmeyerek tahsile alınan çeklerin tahsil edilememesinden doğan sorumluluk ilgililere aittir." denmektedir. Bu maddeye göre, bankalar iştiraya aldıkları çekleri tahsil etmek zorunda olup aksi halde 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun hükümleri uyarınca sorumlu olurlar. Başka bir deyişle bankalar, iştiraya aldıkları çeklerin tahsil edilememesi nedeniyle TTK.nun 692 ve devamı maddelerinde öngörülen kurallara aykırı bir davranışları iddia ve isbat edilmedikçe bu çekleri ciro eden kişilere karşı sorumlu olmazlar, Anılan Genelge, bankaların, 1567 sayılı Yasa ve bu Yasaya dayanılarak çıkarılan Karar ve Tebliğler uyarınca sorumluluğunu düzenlediği halde, mahkemece, iştira edilen çeklerin sırf tahsil edilmemesi nedeniyle davacı bankanın sorumluluğuna karar verilmesi doğru görülmemiştir. Yapılacak iş, tarafların iddia ve savunmaları yönünden başka delilleri olup olmadığının tesbiti ve delilleri varsa ibraz ve ikamesinden sonra gerekirse bilirkişilerden ek rapor alınarak, davacı bankanın çeklerin tahsilinde genel hükümler uyarınca herhangi bir sorumluluğunun da bulunup bulunmadığı üzerinde durularak bir karar vermekten ibaret iken, yazılı olduğu biçimde karar tesisi isabetsiz bulunmakla, davacı bankanın karar düzeltme isteminin kabulüne karar vermek gerekmiştir.

 

  SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı-davacı bankanın karar düzeltme isteminin kabulüne, Dairemizin 17.10.1989 gün ve 3063-5451 sayılı kararının 1. bendinin kaldırılmasına ve Mahkeme kararının davalı-davacı banka yönünden açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 100.000 lira duruşma vekillik ücretini davacı-davalı Erpa Tekstil'den alınarak davalı-davacı bankaya verilmesine, ödediği temyiz peşin, temyiz ilam ve karar düzeltme harcının isteği halinde karar düzeltme isteyene iadesine, 9.3.1990 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972