 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1989/6283
K: 1989/3313
T: 01.06.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı Erzurum 2. Asliye Hukuk Mahkemesince verilen 8.3.1988 gün ve 658-154 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin ortağı olduğu Kuşkay İnşaat Gıda San. A.Ş.nin davalı bankadan aldığı kredi, Teminat mektubu ve Transferlerden dolayı borçlandığını, müvekkilinin 30.12.1980 tarihli kredi sözleşmesinin kefili olduğunu, davalının söz konusu A.Ş. ile müvekkili aleyhine Erzurum 2. İcra Memurluğunun 982/1419 Sayılı dosyası ile 16.348.145 TL. asıl alacak, 5.398.261 TL. birikmiş faizi ki toplam olarak 21.782.406 TL. alacağın % 38 temerrüt faizi ve faizin B.M.V.nin tahsili istemiyle 7.9.1982 tarihinde takibe geçtiğini ve müvekkilinin gayrimenkulünün kıymet taktiri isteminin yapıldığını, davalının faiz, komisyon ve transferdeki uygulamalarının hatalı olduğunu, asıl borçlu A.Ş.in davalıya 17-18 milyon TL. ödemede bulunmuş olduğunu belirterek, asıl borçlu A.Ş.in komisyon faiz, transferden doğan hakiki borcunun neden ibaret olduğunun ve kefil olan müvekkilinin de ancak bu miktardan sorumlu olacağının tesbitini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili müvekkili bankacak yapılan hesaplamanın taraflar arasındaki kredi ilişkisine uygun olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, icra dosyasına 30.12.1980 tarihli kredi sözleşmesine ve banka kayıtları üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemeleri ve daha önceki raporlar arasındaki mübayenetin hal ve telifi için alınan 24.4.1986 tarihli bilirkişi raporu ile bu rapora davalı vekilinin yönelttiği itirazların cevaplandırılması için, bir başka heyetten alınan 4.6.1987 tarihli son bilirkişi raporunun birbirine uygun olup davalının asıl borçlu A.Ş.'ye 367.410.21 TL. borçlu olduğu sonucuna varılarak, davacının ortağı olduğu Kuşkay İnşaat ve Gıda San. A.Ş. nin davalı bankaya kredi, teminat mektubu ve transferlerden dolayı borçlu olmadığının tesbitine karar verilmiştir. Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bentler kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2 - Dava kefil sıfatıyla borçlu olmadığının tesbitini isteyen A. Sırrı Kuşkay tarafından açılmış olduğu halde, Mahkemece bu davacının temsilcisi olduğu Kuşkay İnşaat Gıda San. A.Ş. nin borçlu olmadığının tesbitine karar verilmiş olması doğru değildir.
3 - Mahkemece hükme esas alınan ve birbirini doğrulayan son iki bilirkişi raporunda banka alacağı hesaplanırken, bankaca ilk olarak verilen teminat mektubu için bir komisyon ve ücret alacağı kabul edilmemiş ve alacağa başlangıç olarak, o teminat mektubunun değiştirilerek daha sonra verilen teminat mektubu tarihi esas alınmıştır.
Banka bir ticari işletmedir, ve ücretsiz veya karşılıksız teminat mektubu vermesi düşünülemez. TTK.nun 22 nci maddesi hükmü gereğince görmüş olduğu hizmet karşılığında bir ücret istemekte haklıdır. Mahkemece gerekli inceleme yapılarak o tarihte bir sözleşme var ise sözleşme hükümleri dairesinde, şayet sözleşme yok ise bankacılık uygulaması, hak nesafet kuralları dairesinde ilk teminat mektubu için dahi banka yararına komisyon ücreti v.s. hesaplanması gerekirken bilirkişi raporlarına uyularak bu hususun ihmal edilmesi doğru değildir.
SONUÇ : Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle mümeyyiz davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine 2 ve 3 nolu bentlerde açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, oybirliğiyle karar verildi.