 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1989/6282
K: 1991/1129
T: 21.02.1991
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı İstanbul Asliye 7. Ticaret Mahkemesince verilen 18.4.1989 tarih ve 237-303 sayılı hükmün temyizen tetkiki taraflar vekilleri tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 19.2.1991 gününde davacı avukatı Yaşar Öztürk gelip davalı avukatı tebligata rağmen gelmediğinden temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf avukat dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması duruşmadan sonraya bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili müvekkilinin İran'daki müşkterisine sattığı 2300 ton asbestin Tolman'a taşınması için dava dışı Falconship firmasıyla anlaştığını ve taşıma ücretinin tamamını anılan firmaya ödediğini, Falconship firmasının da dava dışı Shiptrade firmasıyla anlaşarak yükü gemiyle taşıtıp Samsun limanında tahliye ettirdiğini, anılan firmaların yükün Samsun'dan Tahrana taşınması işini davalının sahibi olduğu Astor Nakliyat firmasına tevdi edip yükün ordinolarını davalıya verdiğini, TTK'nun 796. maddesi hükmü uyarınca yükü taşımakla mükellef olan davalının yükü taşımadığı gibi ordinoları iade etmemekle başkalarınca da taşınmasını engellendiğini; yükün fuzulen Samsun limanı ardiyesinde uzun süre bekletilmesinden dolayı davacının 162.365. 09 ardiye ücreti ve davalıya da 177.752,25 mükerrer navlun ödemek zorunda kaldığını, yükün yükletilmesine ve ödemelerin yapılmasına nezaret eden dava dışı bir firmaya 14.783. - ve banka masrafı olarak 1042, 12 ödendiğini ileri sürerek toplam 355.942, 46 karşılığı olan 201.997.346 - TL'nın yasal faiziyle birlikte tahsilini talep etmiştir.
Davalı vekili cevabında yabancı uyruklu ve hariçte mukim olan davacıdan teminat gerektiğini, yükün Samsun'dan Tahran'a taşınması için dava dışı Traficomar firmasının acentesi Shiptrade ile sözleşmeyi davalının değil dava dışı ASTOR A. Ş. nin akdettiğini, tüzel kişiliği haiz ASTOR A. Ş.nin taraf olduğu sözleşmeden dolayı davalı Mustafa'ya husumet düşmeyeceğini, dava dışı Traficomar firmasının taşıma üceretini ödemememisi üzerine ASTOR A.Ş.nin haklı olarak taşımayı yapmadığını, davacının kombine taşımanın bütün ücretini dava dışı taşıyıcılara ödemesinin ASTOR A.Ş.ni navlun almadan yükü taşımakla yükümlü kılmadığını, bunun üzerine davacının ASTOR A.Ş ile sözleşme akdedip navlunu ödediğini ve ASTOR A.Ş.nin de taşımayı gerçekleştirdiğini, ordino kesilmesinin TTK. nun 796. maddesi anlamında taşıma senedinin tesellümü anlamına gelmediğini ve davacının dava dışı taşıyıcılarla akdettiği taşıma sözleşmesine ASTOR A.Ş. ni dahil edemeyeceğini savunmuştur.
Mahkemece davacının yeterli teminatı yatırdığı, husumet itirazının varid görülmediği, davacı ile dava dışı Falconship firması arasında asıl taşıma sözleşmesi ve anılan firma ile dava dışı Traficomar arasında alt taşıma sözleşmesi akdedildiği, davalının Traficomar firmasıyla akdettiği yükünü sözleşmesiyle Samsun Limanında gemiden tahliye edilen asbest yükünü kara yoluyla Tahran'a taşımayı üstlendiği, kombina taşımanın navlununu davacıdan tamamen tahsil eden Falconship'in davalıya navlun ödediğinin iddia ve ispat edilemediği, davalının navlununu peşinen tahsil etmediği yükü taşımakla yükümlü olmadığı, taraflar arasında sonradan akdedilen taşıma sözleşmesi uyarınca davacının navlunu davalıya ödediği ve davalının da yükü Tahran'a taşıdığı, yükün ardiyede bekletilmesinden ileri gelen ödemelerden davalının sorumlu olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillere gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve fazla ödemenin davalıya yapıldığı iddia edildiğine göre davalıya husumet düşeceğine, 12.3.1985 tarihli teleksde her ne kadar muhtelif mallar ve bu arada dava konusu asbestin taşınması için akreditif açıldığı belirtilmiş ise de hemen altında açılan akredifin taşınan malların navlununu karşılamadığının belirtilmiş olmasına MK.nun 6. maddesi gereğince iddia sahibinin iddiasını ispat etmesi gerekmesine ve davacının daha önceki taşıyıcılar tarafından davalının taşıma ücretinin ödendiğini kesin bir şekilde kanıtlayamamış olmasına, TTK.nun 796. maddesinin davacının iddia ettiği anlamı taşımamasına göre tarafların temyiz itirazlarının reddiyle hükmün onanması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda yazılı nedenlerle hükmün (ONANMASINA), davalı vekili gelmediğinden davalı yararına ücret takdirine yer olmadığına, 100.000 lira duruşma vekillik ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmasine, aşağıda yazılı bakiye 4.200 er lira temyiz ilam harcının temyiz eden her iki taraftan alınmasına 21.2.1991 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.