 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1989/4773
K: 1989/3854
T: 23.06.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : İtalyan Hava Yolları Türkiye Gen. Md. ile H....Dış Tic. A.Ş. arasında çıkan davadan dolayı, (İstanbul 5. Asliye Ticaret mahkemesi)nce verilen 7.3.1988 gün ve 301-151 sayılı hükmü onayan dairenin 13.3.1989 gün ve 4625-1565 sayılı ilamı aleyhinde davalı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, davalının İngiltere'ye ihraç ettiği konfeksiyon imalatını müvekkilinin İstanbul'dan Londra'ya uçakla taşıdığını ve malın alıcı tarafından alınmaması üzerine bu defa geri taşındığını ileri sürerek gidiş-dönüş navlun bedeli olan 3.486.774 liranın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne dair tesis edilen karar Dairemizce onanması üzerine davalı vekili bu defa karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı üzere dava, hava yolu ile yapılan taşıma ücreti alacağına ilişkindir. Davalı taraf ise, cevap dilekçesinde öncelikle davanın bir yıllık zamanaşımına tabi olduğunu def'i olarak ileri sürmüş bulunduğundan uyuşmazlığı çözümü için öncelikle zamanaşımı sorununun üzerinde durulması gerekir.
Hava yolu ile yapılan yük taşıması, İstanbul-Londra ve Londra-İstanbul arasında yapıldığına göre, Varşova Anlaşması'nın Lahey Protokolü ile değiştirilen 1/2. maddesi hükmü uyarınca, uluslararası hava taşıması niteliğindedir. Uluslararası hava taşımacılığı kurallarını düzenleyen bu protokolde taşıyıcının sorumluluğu hakkında açılacak davalar bakımından dava açma süresi anlaşmanın 29. maddesinde düzenlenmiş ise de taşıma ücretinin tabi olacağı dava bıkımından bir dava açma süresi düzenlenmiştir. Bu düzenleme noksanlığının, dava Türkiye'de açıldığına göre, Türk hukuk kurallarından yararlanılmak suretiyle giderilmesi gerekir (MÖUHK.m.24/2). Türkiye hava sınırları içerisindeki hava taşımacılığını düzenleyen Türk Sivil Havacılık Kanununda da taşıma ücretinin tabi olacağı zamanışımı veya hak düşürücü süre bakımından bir düzenleme bulunmamakta ve fakat bu konuda hüküm bulunmayan hallerde uluslararası anlaşma hükümleri, o da olmadığı takdirde T.Ticaret Kanunu hükümlerinin uygulaması gerektiği hükme bağlanmış bulunmaktadır.
Olayda, öncelikle uygulanması gereken uluslararası anlaşmada hüküm bulunmadığı yurarıda saptandığına göre, dava konusu hava taşımasından kaynaklanan ücret alacağı davası, zamanaşımı süresi bakımından TTK.nun 767/1. maddesinde kabul edilmiş bulunan bir yıllık süreye tabi olduğunun kabulü gerekir. Dava konusu olayda da taşımanın bitim tarihi ile icra takip tarihi arasında bir yıldan fazla süre geçmiş olmasına ve icra takibinin de zamanaşımı itirazı ile durmuş bulunmasına göre, bu davada ileri sürülen zamanaşımı def'i kabul edilerek, davanın bu yönden reddi gerekirken, aksine düşünceyle kabulüne karar verilmesi doğru olmadığı gibi, bu şekilde tesis edilen kararın Dairemizce onanmış olması da isabetli görülmediğinden davalı vekilinin bu yöne ilişen karar düzeltme isteminin kabulüne karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin karar düzeltme isteminin kabulüyle kararın onanmasına ilişkin Dairemizin 13.3.1988 gün ve 1988/4625 esas ve 1989/1565 karar sayılı ilamın kaldırılarak kararın ödediği temyiz peşin, temyiz ilam ve karar düzeltme harcının isteği halinde karar düzeltme isteyene iadesine, BOZULMASINA, 23.6.1989 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.