 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1989/4080
K: 1990/4364
T: 31.5.1990
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
6762/m.119
Taraflar arasındaki davadan dolayı, ( Beykoz Asliye Hukuk Mahkemesi )nce verilen 6.3.1989 tarih ve 943-360 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı K. Maritim Ltd. Şti vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin maliki bulunduğu balıkçı gemisinin avlanmak için ağlarını denize serdiği bir sırada davalıların acentesi bulunduğu bir donatana ait T. adlı Gemi'nin normal seyrüsefer şeridinden çıkarak kusurlu bir biçimde ağları parçalayıp tutulan balıkların da ziyanına sebebiyet verdiğini, ağların onarımı süresinde balığa çıkarılmaması nedeniyle de zarara uğranıldığı ileri sürerek şimdilik ( 13.830.000 TL. ) tazminatın olay tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte T. gemisi donatanına izafeten tahsilini talep etmiştir.
Davalı V. A.Ş. vekili, müvekkilinin T. Gemisi'nin ne donatanı ne de acentesi olmadığını, müvekkiline husumet düşmediğini savunmuştur.
Diğer davalı K. Maritim Ltd. Şirketi vekili tarafların tacir ve davanın ticari olması nedeniyle davaya İstanbul Ticaret Mahkemesi'nde bakılması gerektiğini, bir geminin yol açtığı haksız fiilden dolayı acenteye karşı donatana izafetle dava açılamayacağını, kaldı ki balık avlanılması yasak olan İstanbul Boğazı'nda balık avlayan davacının kusurlu olduğunu, zararın aşırı yüksek gösterildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece davalılardan V. A.Ş.nin T. Gemisiyle ilgisinin kanıtlanamadığı, diğer davalı K. Maritim Ltd. Şirketi'nin acentesi bulunduğu T. Gemisi'nin kusurlu olarak davacı balıkçı ağlarını parçalayarak ( 13.093.950 TL. ) zarara uğradığının uzman bilirkişi kurulu raporlarıyla saptandığı gerekçesiyle mezkür meblağın olay tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte T. Gemisi donatanına izafeten K. Maritim Ltd. Şirketi'nden tahsiline, davalı V. A.Ş.ye yönelik davanın husumet yönünden reddine karar verilmiştir.
Hüküm, davalı K. Maritim Ltd. Şirketi vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı, haksız eylem sonucu uğradığı zararın tazmini için haksız eyleme yol açan geminin donatanına izafetle acentaya karşı dava açmıştır. TTK.nun 119. maddesi hükmüne göre, acentanın akdettiği veya akdinde aracılık yaptığı sözleşmelerden doğan ihtilaflardan dolayı müvekkil namına acentaya karşı dava açılabilir. Anılan yasa hükmünün açık söyleminden anlaşılacağı üzere müvekkil aleyhine açılan davanın müvekkile izafeten acentaya yöneltilebilmesi için dava konusu uyuşmazlığın her şeyden önce bir sözleşmeden doğması, buna ilaveten acentanın mezkür sözleşmeyi müvekkili temsilen akdetmesi veya sözleşmenin kuruluşunda aracı olması gerekir. Diğer bir deyişle, müvekkilin akit dışı sorumluluğuna dayalı bir dava müvekkile izafeten acentaya karşı açılamaz. Dairemizin 17.10.1983 gün, 3997-4487 ve 14.11.1986 gün, 6014-5977 sayılı kararlarında ifadesini bulan yerleşmiş içtihadı da bu doğrultudadır ( Bkz. Tarık BAŞBUĞOĞLU, Uygulamalı Türk Ticaret Kanunu, C: I, 1988, Sh: 217, 219 ).
Bu durum karşısında mahkemece, asıl davalı olan donatana dava dilekçesini tebliğ ettirmesi için davacı tarafa mehil verilerek hasıl olacak sonuç çerçevesinde hüküm kurulması gerekirken yazılı olduğu şekilde kendisine husumet düşmeyen acente hakkında davanın kabulü cihetine gidilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden acenta K. Maritim Ltd. Şirketi yararına ( BOZULMASINA ), ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine, 31.5.1990 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.