DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı, (İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi)nce verilen 9.5.1988 tarih ve 394-420 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki taraf vekilleri tarafından istenmiş olmakla; dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği konuşulup düşünüldü:

 

KARAR : Davacı vekili; müvekkili namına tescilli (TERE) markası ile iltibas yaratan (TERA) markası ile imalatta bulunan davalının tecavüzünün men'ine ve markasının iptaline dair mahkeme kararının kesinleştiğini, ancak davalının, davanın devamı sırasında bu marka adı altında ilamat ve satışını sürdürdüğünü, yanıltıcı azalttığını zararına sebebiyet verdiğini ileri sürürek davalının haksız rekabeti neticesinde elde ettiği menfaat karşılığı 1984 yılı bilançosundaki net kararı esas alınarak şimdilik (200.000.000) liranın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili cevabında, kesinleşen marka iptali davasının bu dava için kesin hüküm teşkil etmeyeceğini, davacının zararının ne şekilde oluştuğunun belirsiz bulunduğunu, aynı zamanda müvekkili şirkette ortak olan davacının (TERA)markalı margarini satın alıp pazarladığını, dolayısıyla menfaat sağladığını, durumu bilen davacının tazminat istemeyeceğini, iltibas yüzünden bir zarar değil aksine yarar sağladığını,ve müvekkilinin kusurlu olmadığını, 1984 yılı karı ile haksız rekabet arasında bir illiyet bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece toplanan delillere ve bilirkişi raporuna dayanılarak açılan ve kesinleşen dava ile davalının tecavüzünün men'ine ve markasının iptaline karar verildiği, haksız rekabet fiili sabit olduğundan haksız rekabete uğrayan kişinin maddi tazminat isteme hakkının kesinlik kazanacağı gerekçesiyle davacının 1980 ila 1984 yıllarında maruz kaldığı zarar karşılığı (109.294.414) liranın davalıdan tahsiline, fazla istemin reddine karar verilmiştir.

1 - TTK.nun 58. maddesinin yazılışında da anlaşılacağı üzere bu maddenin (a),(s) ve (c) bentlerinde yazılı tesbit, men ve maddi durumun ortadan kaldırılması davalarında kusur unsuruna gerek görülmemiş ve karşı tarafın haksız rekabetinde ayrıca kusurlu olduğu anlaşılırsa maddi tazminata bet:d) ve BK.un 49. maddesinin şartları mevcut bulunduğu takdirde de manevi tazminata hükmedilebilecektir. Olayda mahkemece maddi tazminata hükmedilmiş ise de, davalının haksız rekabetinde kusurlu olup olmadığı üzerinde durulmamış, daha önce haksız rekabeti tesbit eden kesin hüküm bulunması noktasından hareket edilerek dava kabul edilmiştir. Oysa daha önceki dava, tecavüzün tesbit ve men'i ve markanın terkini davası olup yukarıda açıklandığı üzere bunda kusur unsuruna gerek olmadığı gibi kesinleşen ilamda davalının kusurlu olduğu da saptanmış değildir. Bu itibarla davalının olayda kusurlu bulunduğu yolunda bir kesin hükmün mevcut olduğundan bahsedilemez. O halde mahkemece evvelemirde yapılacak iş, davalının haksız rekabetinde kusurlu olup olmadığını araştırmaktır. Mahkemenin bu hususlar üzerinde durmaksızın yazılı olduğu şekilde karar vermesi bozmayı gerektirmiştir.  2-TTK.nun 58/1-son cümlesine göre, "Davacı lehine ve (d) bendi hükmünce tazminat olarak hakim, haksız rekabet neticesinde davalının elde etmesi mümkün görülen menfaatin karşılığına dahi hükmedebilir". Bu hükümden maksat davacının haksız rekabet sonucu satamadığı mal miktarı üzerinden karşı tarafın bu tutarda malı satmasından dolayı elde edebileceği menfaate hükmetmektir. Yoksa, davalının o dönemde sattığı tüm emteadan elde edebileceği menfaate hükmetmek gerektiği anlamı çıkarılamaz. Diğer yandan, davacı 7.1.1981 tarihinde ihtar çekerek haksız rekabete son verilmesini istemiş ve bu davada da, haksız rekabet süresince tazminat istemiş olmakla davalının tazminat isteminin başlangıcının 7.1.1981 olarak kabulü gerekmektedir. O halde mahkemece, davacının 7.1.1981 tarihinden itibaren ne kadar yağ imal etmekten mahrum kaldığı, bu mahrum kalmanın sadece haksız rekabet sonucu mu olduğu, yoksa kendi rızası ile mi imalatı azalttığı veya vazgeçtiği gözönüne alınarak hesap yapılmalıdır. Bundan başka davacının imalatının tüm kapasitesi nazara alınarak sonuca varılması da doğru değildir. Zira davacı fabrikasının kapasitesi 7.400 ton olduğu halde 1980 yılındaki fiili üretimi dahi 247,408 kg. olmuştur. Hesap yapılırken davacının maddi imkanları ve piyasa durumu itibariyle ne kadar yağ üretebileceği de gözönüne alınmalıdır. Açıklanan bu hususlar nazara alınmadan davacı fabrikasının tüm kapasitesi hesaba katılarak davalının elde ettiği menfaatten orantı yapmak suretiyle davacının zararının tesbit edilmesi de, kabul şekli itibariyle bozmayı gerektirmiştir.

3 - Yukarıda davalı yararına yapılan bozma gerekçeleri karşısında davacının temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

 

SONUÇ : Yukarıda 1 ve 2 nolu bentlerde açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, 3 nolu bentde yazılı nedenle davacının temyiz itirazlarının reddine, 24.800 lira duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,fazla alınan 271.000 lira harcın isteği halinde temyiz eden davacıya iadesine, ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 3.11.1988 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972