 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1988/6717
K: 1989/4003
T: 20.06.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı Edirne Asliye 1. Hukuk Mahkemesince verilen 17.6.1988 tarih ve 254-194 sayılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı memurluk, davalı şirketin davete rağmen ticaret siciline tescilini yaptırmadığını belirterek davalının re'sen sicile tescilini talep etmiştir.
Mahkemece, evrak üzerinde yapılan inceleme sonucunda davalı şirketin ticaretle iştigal ettiği sonucuna varılarak TTK.nun 35/3 ve Ticaret Sicil Nizamnamesinin 40/5 maddeleri gereğince davalının sicile re'sen tesciline karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Mahkemece, şube olduğundan bahisle ticaret siciline tesciline karar verilen davalı şirkete ait satış mağazası, 24.8.1985 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan (Gümrük Hattı Dışı Eşya Satış Mağazaları Yönetmeliği) uyarınca özel izinle açılmış bir yerdir.
Ticari işletmelerin, ticaret siciline tescilini zorunlu kılan TTK.nun 42. maddesinde (şube)'nin tarifi yapılmamıştır. Olayımızda da, sözü edilen mağazanın şube sayılıp sayılamayacağı hususunda yeterli araştırma ve tartışma yapılmış değildir.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş, tescili istenen satış mağazasının müstakil sermayesi ve müstakil muhasebesi bulunup bulunmadığının veya muhasebesi merkezde tutulmasına ve müstakil sermayesi de olmamasına rağmen kendi başına müstakilen ticari muamele yapabiliyorsa, ancak bu takdirde şube sayılabileceği gözönünde tutularak, 5590 sayılı Kanunun 9/3 maddesi ve yukarıda sözü geçen yönetmelik hükümleri ile birlikte bu mağazaların satış koşulları da nazara alınmak suretiyle inceleme yapılmak ve gerektiğinde muhasebe bilgisine sahip bilirkişiden mütalaa alınarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir. Eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın, temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, 20.6.1989 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.