 |
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1988/5753
K: 1989/2361
T: 18.04.1989
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı İstanbul Asliye 2. Ticaret Mahmekemesince verilen (...) hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla (...) işin gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili; taraflar arasındaki gemi kiralama sözleşmesi uyarınca müvekkiline ait gemi ile sözleşme konusu yükün taşındığını, ancak davalının navlun bedelinin 1.364.450 TL.'lık kısmını ve tahliyede oluşan 3.225.146 TL'lık demuraj tazminatını ödemediğini ileri sürerek toplam 4.589.706 TL'nın 17.1.1986 tarihinden itibaren faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevabında, davacının sözleşmede belirtilen belgeleri ibraz edemediği için bakiye navlun ve demuraja hak kazanmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece toplanan delillere ve bilirkişi raporuna dayanılarak mal alıcısına sağlam olarak teslim edildiğinden davacının navlunun tamamını ve varsa demuraj bedelini istemeye hakkı olduğu gerekçesiyle 4.065.947 TL'nın 17.1.1986 tarihinden itibaren % 30 faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Davalı, yanlar arasındaki sözleşme uyarınca verilmesi gerekli olan evraklar eksiksiz olarak verilmediğinden bahisle istenen meblağın ödenmediğini savunmaktadır. Nitekim davacı da, (Declaration) belgesini malın gönderildiği Cezayir'deki yetkililerden alamadıklarını kabul etmektedir. Mahkeme, malın teslim edilmiş olmasına göre bu belgenin bulunmamasının neticeye etken olamayacağı gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak davalı, hükme dayanak yapılan bilirkişi raporuna itirazında, söz konusu belgenin alıcıya onaylattırılıp müvekkiline ibraz edilmediğinden malın noksan taşınmış olduğu sonucuna varılacağını belirtmiştir.
Sözleşme ilişkisinde, taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklarda öncelikle sözleşme hükümleri uygulanır. Buna göre, kendisine sözleşmede belirtilen belgelerin tamamı ibraz edilmeyen davalı ödemeye yapmamakta haklıdır. Ancak davacının iddiası doğrultusunda ihtilaf konusu belgenin Cezayir'deki yetkililer tarafından haksız ve yersiz olarak verilmemiş olup olmadığı, taşıma sonucunda malın noksan veya ayıplı halde teslim edilip edilmediği araştırılmalı, belgenin ne sebeple verilmediği gerektiğinde Cezayir'deki yetkililerden bilgi istenilmek suretiyle belirlenmelidir. Yine İhracatçı olduğu belirtilen dava dışı M. A.Ş.nden de, davacıya ait gemi ile taşınan maldan dolayı Cezayir'deki alıcı ile aralarında bir uyuşmazlık çıkıp çıkmadığı, malın bedelini alıp almadığı sorulmalıdır.
Bu şekilde yapılacak araştırmadan sonra malın ayıpsız ve eksiksiz teslim edildiğinin tesbiti halinde sadece sözleşmedeki şekil şartına dayanmak iyiniyet kuralları ile bağdaşmayacağından mahkemece şimdiki gibi karar verilmeli, aksine bir durumun mevcudiyeti halinde ise, davanın reddine karar verilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün, temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, (...) 18.4.1989 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.