DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı, (Uşak 1. Asliye Hukuk Hakimliği)nce verilen 26.11.1987 tarih ve 276-585 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

 

KARAR : Davacılar, vekili davalı kooperatifin eskiden beri ortağı olan davacı Ahmet'in aynı kooperatifin 98 numaralı ortağı dava dışı Necib'in ortaklık hissesini 25.1.1982 tarihli noter senediyle devir aldığını, keyfiyetin önce sözlü olarak sonra da 30.7.1984 tarihli taahhütlü mektupla kooperatife bildirildiğini, kooperatif yönetiminin bu devri benimseyerek 98 numaralı ortaklık payına düşen borçları davacı Ahmet'ten tahsil ettiğini ve 22.12.1984 tarihli ödeme planını Ahmet'e gönderdiğini, daha sonra davacı Ahmet'in mezkür 98 numaralı hisseyi eşi diğer davacı Nuray'a 5.12.1985 tarihli noter sözleşmesiyle devrettiğini, davacı Nuray'ın keyfiyeti aynı gün kooperatife noter ihbarnamesiyle bildirerek devir işleminin yapılmasını istediğini, kooperatifin 17.12.1984 tarihli yazısıyla devir işlemi için her iki davacının şahsen müracaatı gerektiğini bildirdiğini; davacı Nuray'ın 27.12.1987 tarihli noter ihbarnamesiyle kendisinin başka bir şehirde oturması nedeniyle Yönetim Kurulu'na bizzat başvuramayacağını, ancak hisse devrinin resmi senetle belgelendiğini ve birikmiş borç mitarı bildirildiğinde ödemeye hazır olduğunu açıkladığını; bu defa Yönetim Kurulu'nun davacıların şahsen başvurmadıkları gibi birikmiş borcu da ödemediklerini ve 98 numaralı ortaklık payının eski ortak Necip'den davacı Ahmet'e devri işleminin de Yönetim Kurulunca kabul edilmediğini öne sürerek, davacı Nuray'ın giriş isteminin reddine karar verdiğini, davacı Nuray'ın bu karara vaki itirazının da 25.1.1987 tarihinde toplanan Genel Kurul'da reddedildiğini, bu kararın Yasa'ya, Anasözleşme'ye ve iyiniyet esaslarına aykırı olduğunu ileri sürerek mezkür Genel Kurul Kararının iptalini talep etmiştir.

Davalı kooperatif vekili cevabında, Kooperatifler Kanununun 53. maddesinin genel kurul kararlarının iptali davası için öngördüğüa bir aylık hak düşürücü süre geçtikten sonra dava açıldığını, davacı Ahmet'in 30.7.1984 tarihli mektubuyla 98 numaralı ortaklık payı hakkındaki ilişkilerin yine kooperatif ile eki ortak Necip arasında sürdürülmesini isediğini, eski ortak Necib'in birikmiş borçlarını ödemede temerrüde düştükten sonra öldüğünü, mirasçılarını temsilen eşi Nermin in ortaklığı sürdürmek istediğini kooperatife bildirdiğini, davacıların ise Anasözleme'nin emrine ve kooperatifin 17.12.1984 tarihli yazısına rağmen devir işlemi için Yönetim Kurulu'na bizzat başvurmadıkları gibi birikmiş borçları da ödemediklerini, davacı Ahmet'in esasen kooperatif ortağı olup birikmiş borçlarını zamanında ödememeyi alışkanlık haline getirdiğinden mevcut hissesine ileveten bir de 98 numaralı hissenin sahibi olmasının kooperatifçe uygun görülmediğini, 98 numaralı payın sahibi olduğu kooperatifçe kabul edilmeyen Ahmet'in bu payı davacı Nuray'a devrinin de kabul edilemeyeceğini, Anasözleşmeye göre ortaklığa giriş istemini reddeden Yönetim Kurulu kararını onayan Genel Kurul Kararının kesin olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, davacı Ahmet ile eski ortak Necip arasındaki devir işleminin Yönetim Kurulunca kabul edilmediği, davacıların da kendi aralarındaki devir işlemi için Yönetim Kurulu'na bizzat başvurmadıkları ve birikmiş borçları ödemedikleri gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.

Hüküm davacılar vekilince temyiz edilmiştir.

Davalı kooperatifin 98 numaralı ortağı Necip ortaklık hissesini 25.1.1982 tarihli noter senediyle davacı Ahmet'e devretmiş, bu devir adıgeçenler tarafından kooperatif başkanlığına yazılı olarak bildirilmiş, davalı kooperatifi bu devre karşı çıkmadığı gbi devreden Necib'in birikmiş borcu için davacı Ahmet'ten tahsilek yapmak ve Ahmet'e ödeme planı göndermek gibi davranışlarıyla zımmen kabul etmiştir. Esasen kooperatif anasözleşmesinin payların devri ne ilişkin 16. maddesi ortaklık hakkının devri hususunda bir tahdit getirmediği gibi devrin geçerliliğini Yönetim Kurulu'nun kabulüne de bağlı kılmamıştır. Bu durumda devir geçerli olup 98 sıra numaralı payın sahibi sıfatını davacı Ahmet kazandığına göre kooperatifin bu hususta hakkı kalmayan Necip mirasçılarından Nermin'in bir süre için ortak olarak kabul etmiş ve daha sonra ihraç etmiş olması davacı Ahmet'in ortaklık hakkını ortadan kaldırmaz.

Öte yandan, davalı kooperatif Yönetim Kurulu davacı Ahmet'in sözü geçen ortaklık hakkını diğer davacı Nuray'a devrine karşı da haklı bir engelin varlığını ileri sürmemiş, tarafların pay devri için bizzat başvurmadıkları ve birikmiş borçları ödemedikleri gerekçesiyle pay devrini kabulden kaçınmıştır. Oysa davacılar arasındaki devir sözleşmesi noterlikçe 5.12.1985 tarihinde düzenlenen resmi senetle belgelenmiş olup Anasözleşme'de devir için tarafların bizzat mürcaatını zorunlu kılan bir hüküm yoktur. Kaldıki devralan durumundaki davacı Nuray 27.12.1987 tarihli noter ihbarnamesiyle birikmiş borç miktarının bildirilmesi halinde ödemeğe hazır olduğunu beyan etiği halde davalı kooperatif borç miktarını davacı Nuray'a bildirmemiştir. Esasen anasözleşmeye giöre birikmiş borç bulunması da devri engelleyen bir husus olmayıp kooperatif birikmiş alacağını her zaman için talep etmek ve ödememe halinde 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 27. maddesinde öngörülen ortaklığın düşmesi prosedürünü işletmek imkanına sahiptir.

Nihayet yukarda belirtildiği üzere ve ortaklığıa yeni ortak alınmasının aksine ortaklığın devri, kooperatifin herhangi bir organının kabul veya tasdikine bağlı olmadığından davacının Yönetim Kurulu Kararı Üyesine yaptığı itirazı reddeden Genel Kurul Kararına karşı kooperatifler Kanununun 53. maddesi hükümleri uyarınca ve özellikle Genel Kurul toplantısını izleyen bir ay içinde iptal davası açmak zorunluluğu da yoktur. Esasen davacı Nuray her ne kadar Genel Kurul Kararının iptalinden söz etmiş ise de asıl amacının ortaklığın devrinin geçerli olduğunu ve kendisinin 98 sıra numaralı ortaklık payını iktisap ettiğini hususlarının tespitini hüküm altına aldırmaktan ibaret olduğu dava dilekçesinin ve duruşma sırasındaki beyanlarının değerlendirilmesinden anlaşılmaktadır.

Bu durum karşısında haklı bulunan davanın kabulü ile 98 sıra numaralı ortaklık hissesine ilişkin devirlerin geçerli olduğunun ve davacı Nuray'ın sözü geçen ortaklık hissesine sahip bulunduğunun tespitine karar verilmek gerekirken yazılı olduğu şekilde davanın reddi cihetine gidilmiş olmakla bozmayı gerektirmiştir.

 

SONUÇ : Yukarda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün temyiz eden davacılar yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 24.11.1988 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972