 |
T.C.
YARGITAY
11. Ceza Dairesi
Esas No: 1998/251
Karar No: 1998/652
Tarih: 11.2.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- 2863 SAYILI KANUNA AYKIRI DAVRANIŞ
KARAR ÖZETİ: Korunması gerekli taşınır kültür varlığı satın alan kişilerin eylemleri, 2863 sayılı Yasanın 5. maddesine göre devlet malı sayılan korunması gerekli taşınır kültür varlıklarını 24. maddeye aykırı olarak ellerinde bulundurma olup 70. madde uyarınca tecziyeleri gerekir.
Sanıklarda pek az sayıda tasnif ve tescile tabi taşınır kültür varlığı elde edilmesi, sanıkların kendiliklerinden suç konusu kültür varlıklarını teslim etmeleri ve suça konu varlıkların ticaretini yaptıklarına, yurtdışına kaçıracaklarına dair delil bulunmaması karşısında, ceza alt sınırdan tayin edilmelidir.
Önceki hükmün sanıklar lehine bozulması durumunda dosyanın Yargıtay'a gidiş-dönüş ücreti sanıklara yükletilemez.
(2863 s. KTVK. m. 5, 24, 70)
(765 s. TCK. m. 29/son)
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununa muhalefetten sanıklar Durmuş ve Fikri'nin bozma üzerine yapılan yargılanmaları sonunda; 2863 sayılı Kanunun 67 ve TCK nun 59/2 maddeleri gereğince 1 'er yıl 8er ay hapis ve 2.625.000 lira ağır para cezası ile mahkumiyetlerine dair (Antalya 4. Asliye Ceza Mahkemesi) 'nden verilen 14.5.1997 gün ve 1997/416 Esas, 1997/352 Karar sayılı hükmün süresi içinde Yargıtay'ca incelenmesi sanık ve sanık vekili tarafından istenilmiş olduğundan dava evrakı Cumhuriyet Başsavcılığının bozma isteyen tebliğnamesi ile 27.10.1997 tarihinde daireye gönderilmekle incelenerek gereği görüşüldü:
Yapılan duruşmaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun şekilde oluşan kanaat ve takdirine, incelen dosya içeriğine göre, yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine;
Ancak:
1-2863 sayılı Yasanın 4. maddesinde "haber verme zorunluluğu" başlığı altında taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarını bulanların malik oldukları veya kullandıkları arazinin içinde kültür varlığı bulunduğunu bilenlerin veya yeni haberdar olan malik ve zilyedlerin en geç üç gün içinde bu durumu ilgili mercilere bildirmeye mecbur oldukları belirtilmiş buna aykırı hareket edenlerin ceza yaptırımı 67. madde de yer almıştır. Görüldüğü üzere 4. madde kültür varlığını yasa dışı yollarla elde ederek elinde bulunduranlarla ilgili değildir. Kısaca, varolduğu bilinmeyen kültür varlığının bulunması, bilinmesi veya yeni haberdar olunması halleri 4. maddenin kapsamındadır. Korunması gerekli taşınır kültür varlığını başkalarından satın alan kişilerin, amaçlarına göre ilgili mercilere haber vermeleri beklenemez. Bu varlıkları satın alarak bulunduranların eylemleri 2863 sayılı Yasanın 5. maddesine göre devlet malı sayılan korunması gerekli taşınır kültür varlıklarını 24. maddeye aykırı olarak ellerinde bulundurma olup, ceza yaptırımı 70. maddede yer almaktadır. Bu hususlar dikkate alınarak sanıkların 24. madde yollaması ile 70. madde uyarınca tecziyeleri gerekirken yazılı şekilde uygulama yapılması,
2- Sanık Durmuş'da 12, sanık Fikride 3 adet olmak üzere pek az sayıda tasnif ve tescile tabi taşınır kültür varlığı elde edilmesine, arama tutanakları içeriğinden görevlilerce evlerinde yapılan aramalardan sonuç alınamaması üzerine sanıkların kendiliklerinden suç konu kültür varlıklarını teslim ettiklerinin anlaşılmasına, sanıkların suça konu varlıkların ticaretini yaptıklarına veya yurt dışına kaçıracaklarına ilişkin delil ile dosya ve duruşma tutanaklarına yansıyan aleyhe değerlendirmeye elverişli durum bilgi ve belge bulunmamasına rağmen cezaların şahsileştirilmesi kuralından uzaklaşılarak, bölgenin ve ülkenin tarihi zenginliklerini korumak ve caydırıcı etki yaratmak gibi genel gerekçelere dayanılmak suretiyle sanıklara alt sınırın üstünde ceza tayini,
3- Önceki hüküm sanıklar lehine bozulmuş olmasına rağmen dosyanın Yargıtaya gidiş-dönüş ücretinin sanıklara yükletilmesi,
Kanuna aykırı ve sanık Durmuş vekili ile sanık Fikrinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu sebeplerden dolayı istem gibi CMUK. nun 321. maddesi uyarınca (BOZULMASINA), 11.2.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.