T.C.

YARGITAY

10.Hukuk Dairesi

Esas Karar

2003/1969 2003/4264

YARGITAY İLAMI

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

Davacı, fazlaya dair haklar saklı kalmak kaydıyla 277.062.265 liranın yasal faiziyle birlikte davalı Başak Sigorta A.Ş. ve Ufuk Arı'dan, 1.943.133.207 liranın ise yasal faiziyle birlikte tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteği kısmen hüküm altına almıştır.

Hükmün, davacı ve davalılardan Başak Sigorta ve Halk Sigorta Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Suna Memlük tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

A)Kısa karar 15.10.2002 tarihinde davalı Ufuk Arı'nın yüzüne karşı yöntemince tefhim edilmiş olup 24.04.2003 günlü temyiz dilekçesi; temyize cevap niteliğinde olup, İş Mahkemelerinde Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 433. maddesindeki cevap dilekçesiyle temyize paralel bir hüküm bulunmadığından davalı Ufuk Arı'nın temyiz isteminin REDDİNE,

B)İşin esasına gelince;

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davacı Kurum ile davalı Başak Sigorta A.Ş. ve Halk Sigorta A.Ş.'nin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.

2-Dava, 02.07.1999 tarihinde meydana gelen ve davalı sürücü Ufuk Arı'nın 8/8 kusuru ile neden olduğu trafik kazasında yaralanan Kurum sigortalısı için yapılan tedavi giderleri ile geçici iş göremezlik ödeneğinden oluşan 3.277.062.265 lira Kurum zararından, zorunlu mali sorumluluk sigortası limitine göre 3 milyar liranın davanın açılmasından önce davalı Halk Sigorta A.Ş'nce 21.11.2000 tarihinde ödendiği, yine kazaya karışan aynı aracın diğer davalı Başak Sigorta Anonim Şirketince YHİMSP ile sigortalandığından bahisle asıl alacaktan kalan 277.062.265 liranın yasal faizi ile birlikte Başak Sigorta A.Ş. ile sürücü Ufuk'tan, davanın açılmasından önce ödenen asıl alacak için sarf ve ödeme tarihlerinden itibaren yürütülen yasal faizin ise tüm davalılardan müteselsilen tahsili istemine ilişkindir.

Öncelikle isteğe bağlı mali sorumluluk sigortası; motorlu araç işleteninin bu aracın işletilmesinden dolayı Karayolları Trafik Kanunu ve genel hükümlere göre oluşan ve zorunlu mali sorumluluk mali sorumluluk sigortası limitleri dışında kalan hukuki sorumluluğunu sigorta poliçesinde yazılı azami limite kadar güvence altına alan sigorta sözleşmesidir.

Somut olayda da; davalı Başak Sigorta A.Ş'nce düzenlenen Süper Özel Oto Sigorta Poliçesinin, yüksek hadli ihtiyari mali sorumluluk sigortasını kapsaması giderek zorunlu mali sorumluluk sigortası limiti dışında kalan asıl alacak (=277.062.265 lira) ile fer'ilerinin davanın açılmasından önce 09/01/2001 tarihinde davacı Kuruma ödendiğinin dosya içeriğinde mevcut bilgi ve belgelerden anlaşılması karşısında; adı geçen sigorta şirketi hakkındaki rücu davasının reddine karar verilmesi gerekirken aksinin kabulü;

Diğer taraftan; zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamında poliçe limitini teşkil eden miktarı (=3 milyar lira) 21.11.2000 tarihinde davacı Kuruma ödeyen diğer davalı Halk Sigorta A.Ş.'nin sorumlu bulunduğu işlemiş yasal faiz miktarının belirlenmesinde, adı geçen sigorta şirketinin asıl alacaktan 2.477.021.775 lira için tüm bilgi ve belgeler eklenmek suretiyle iş bu Kurum zararından haberdar edilerek temerrüde düşürüldüğü 23.10.2000 tarihinin faize başlangıç kılınarak ödeme tarihi olan 21.11.2000'e kadar ki süreye göre yasal faizin hesaplanması gerekirken Karayolları Trafik Yasası ve Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Genel şartlarından söz edilerek, 8 gün sonraki tarihin temerrüt tarihi olarak kabulü ile faizin eksik hesap edilmesi,

Kabule göre de; davalı Halk Sigorta A.Ş.'nin yargılama giderleri ile avukatlık ücretinden sorumluluğunun rücu alacağından sorumlu bulunduğu miktar oranında olması gereğinin gözetilmemesi;

Usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O halde, davacı Kurum ile davalı sigorta şirketlerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul olunmalı ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, Başkan Resul Aslanköylü'nün muhalefetine karşı; Üye Coşkun Erbaş, Süleyman Caner, Neslihan Sever ve Ali Göcen'in oylarıyla ve oyçokluğuyla 15.05.2003 gününde karar verildi.

KARŞI OY YAZISI

Davada sigortalıya hastalık sigortası kolundan yapılan sağlık yardımlarının davalı sigorta şirketinden tahsiline karar verilmesi istenmiş olup, davanın yasal dayanağı 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 39.maddesidir.

Anılan maddenin başlığı “3. kişinin sorumluluğu” deyimini içermektedir. Hal böyle olunca, bu maddeye göre Kuruma karşı sorumlu olan kişi 3. kişidir. 3. kişinin sorumlu tutulabilmesi için kasdı veya suç sayılır hareketinin gerçekleşmesi gerekir.

Somut olayda sigortalı, sürücünün kullandığı aracın çarpması sonucu zararlandırıcı sigorta olayına maruz kalmış ve yaralanmıştır. Sürücünün Kuruma karşı 3. kişi konumunda ve kazanın meydana gelmesinde suç sayılan hareketinin bulunduğu, davalı sigorta şirketinin de sürücünün kullandığı aracı zorunlu mali mesuliyet sigortası ile sigortaladığı tartışmasızdır.

Taraflar arasındaki uyuşmazlık Kurumun, sigortalının halefi olup olmadığı,sigortalıya hastalık sigortası kolundan yapılan yardımların Kurumca Sosyal Sigortalar Kanunu madde 39 çerçevesinde davalı sigorta şirketinden istenebilip istenemeyeceği noktasındadır.

Hemen ifade etmek gerekirse öğretinin baskın görüşüne göre, bir hakkın halefiyet ilkesine dayandığının kabul edilebilmesi için yasalarda açık bir hükmün bulunması şarttır. Ayrıca halefiyete ilişkin hükümler istisnai hükümler olup genişletici yoruma tabi tutulamaz. Oysa ne 39.maddede ne de Sosyal Sigortalar Kanununun diğer maddelerinde Kurumun rücu hakkının halefiyet ilkesine dayandığına ilişkin bir hüküm mevcuttur. Hal böyle olunca Kurum, sigortalının halefi sıfatıyla sigorta şirketinden herhangi bir talepte bulunamaz.

Öbür yandan Kurumun, sigortalının halefi olduğu kabul edilse bile somut olayda sözü edilen 39.maddede öngörülen koşullar sigorta şirketi açısından gerçekleşmemiş olduğundan davalı sigorta şirketi Kuruma karşı yine sorumlu tutulamaz. Zira davalı sigorta şirketinin, zararlandırıcı sosyal sigorta olayının oluşmasında kasdı veya suç sayılır hareketi iddia ve ispat edilmediğinden 39.maddede öngörülen koşulların oluşmadığı açık seçik ortadadır. Kaldı ki sigortalının, sigorta şirketi hakkındaki talep hakkının yasal ve hukuksal dayanağı ne 39. ne de

Borçlar Kanununun 41 ve ardından gelen maddeleridir. Talebin yasal dayanağı Karayolları Trafik Kanunu olup sigortalı, sigorta şirketiyle araç maliki arasında yapılan sigorta akdi çerçevesinde talepte bulunabilir.

Açıklanan bu nedenlerle davalı sigorta şirketinin sorumlu tutulmasına ilişkin yerel mahkeme kararının bozulması gerektiği görüşündeyim.Sayın çoğunluğun Bozma kararında gösterilen gerekçe-ye katılamıyorum.Davalı sigorta şirketi hakkındaki davanın reddine karar verilmelidir.