 |
T.C.
YARGITAY
10.Hukuk Dairesi
Esas Karar
2001/8950 2002/202
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
YARGITAY KARARI
Davacı, 3201 Sayılı Yasaya göre yaptığı borçlanmasının iptalinden dolayı ödemiş olduğu 5000 doların faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava, hukuki nitelikçe, Sosyal Sigortalar Kurumu ile sigortalı arasındaki 3201 Sayılı Kanuna dayalı yurt dışı hizmet borçlanmasına dair hukuki sebebin sonradan yurda kesin dönüşe ilişkin yasal koşulun gerçekleşmemesi nedeniyle başlangıç tarihi itibariyle ortadan kalkması sonucu sigortalı tarafından ödenen borçlanma dolayısıyla Kurumun mal varlığında meydana gelen zenginleşmenin sebepsiz hale dönüşmesi nedenine dayalı Kurumun iade yükümüne ilişkindir.
Dava konusu olayda; 01.01.1995-1998/12 döneminde sonradan geçersiz hale gelen borçlanma işlemi ile nedensellik bağı içerisinde bulunan ve hak etmediği halde sigortalıya ödenen yaşlılık aylıkları tutarından borçlanma karşılığı Kurumca mahsup edilmiş ve sigortalı tarafından fuzuli ödeme teşkil eden yaşlılık aylıkları yasal faiziyle birlikte davalı Kuruma ödenmemişse, davalı Kurumun borçlanma bedelinden dolayı iade ile yükümlü olduğu miktar; iktisap anında Kurumun mal varlığına Türk Lirası olarak dahil olan borçlanma tutarı ile bu tutara ödeme tarihinden (01.12.1994) mahsup tarihine kadar ki süreyle sınırlı biçimde yürütülecek yasal faizden, sigortalıya fuzulen ödenen yaşlılık aylıkları ile bunların ayrı ayrı ödeme tarihleri ve yapılan mahsup da gözetilerek hesaplanacak yasal faizlerinin indirilmesiyle kalan olumlu farka göre belirlenmelidir.Davacı sigortalının fuzulen ödenen yaşlılık aylıklarını yasal faiziyle birlikte Kuruma iade etmiş olması durumunda ise; borçlanma karşılığı mahsup edilmişse borçlanma bedelinin Kuruma ödendiği tarihten mahsup tarihine kadar işletilecek yasal faizin mahsup yoksa şimdiki gibi borçlanma bedeli ile buna ödeme tarihinden tahsil tarihine kadar yürütülecek yasal faizin birlikte Kurumdan tahsiline karar verilmelidir.
Mahkemece açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözetilmeden eksik araştırma, inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 24.01.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi.