 |
T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
E: 2000/6653
K: 2001/1
T: 15.1.2001
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- ÖDEME EMRİNİN İPTALİ
- SOSYAL YARDIM ZAMMI
Karar Özeti: Belediyelerin kurduğu veya iştirak ettiği ticari şirketler yasada belirlenen "müessese, bağlı ortaklık ve iştirak" kavramı içinde yer olmadığından sosyal yardım zammından sorumlu değildir.
(506 s. SSK. m. 24)
Davacı, icra takibine konu ödeme emrinin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
Dava sonucu itibariyle davacı şirketten 506 sayılı Kanunun ek 24/L maddesi çevresinde istenen Sosyal Yardım Zammından, davacının bu madde kapsamındaki kurum ve kuruluşlarından bulunmadığından bahisle sorumlu olmadığının tesbit! istemine ilişkindir.
Davacı İ... İzmir Büyükşehir Belediyesi Beton ve Asfalt Tesisleri Ticaret ve Sanayi Anonim Şirketi Belediyenin ortak olduğu, Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş bir anonim şirket olup, kamu kuruluşu değildir. Şöyle ki, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2. maddesinde kamu kurum ve kuruluşlarının niteliği belirtilirken, kamu yararına hizmet ve mal üreten sermayesinin tamamı devlete ait olan kuruluş olarak nitelendirilmiştir. Oysa davacı Şirket tamamen Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş bir şirkettir. 1580 sayılı Kanunda belediyelere tanınan imtiyazlardan hiç birisine sahip olmadığı gibi sermayesinin tamamı da devlete ait değildir.
Öte yandan davacı İ... Anonim Şirketinin mahalli idarelerden İzmir Büyükşehir Belediyesinin bağlı ortaklığı olduğu uyuşmazlık konusu değildir.
506 sayılı Kanunun ek 24/L maddesi hükmünde yer alan "müessese, bağlı ortaklık ve iştirak" kavramları 233 saydı Kanun Hükmünde Kararname kapsamına giren teşekkül ve kuruluşlarla sınırlıdır. Belediyelerin kurduğu veya iştirak ettiği ticari şirketler, maddedeki "müessese, bağlı ortaklık ve iştirak" kavramı içinde yer almazlar. Bu bakımdan da davacı şirket, ek 24/L kapsamındaki kurum ve kuruluşlardan olmadığından, dava konusu Sosyal Yardım Zammından sorumlu değildir.
İzmir Büyükşehir Belediyesinin bağlı ortaklığı olan davacı Anonim Şirketin sermaye kompozisyonu içinde yine Belediyenin kurduğu ya da iştiraki, bağlı ortaklığı bulunan kuruluş ve şirketlerin varlığı da iş bu kuruluş ve şirketlerin Belediyeden ayrı hukuki varlıklarının (tüzel kişiliklerinin) bulunması nedeniyle davacı şirkete kamu kuruluşu niteliği kazandırmayacağı, İ... Anonim Şirketinin sermaye kompozisyonunun tamamen Belediyeye ait olduğu sonucunu yaratmayacağı gibi davacı şirketin Belediyenin bağlı ortaklığı olma hukuki vasfını ortadan kaldıramayacağı da açıktır.
Mahkemece açıklanan maddi ve hukuki esaslar gözönünde tutulmadan, davanın kabulü yerine reddine hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
Sonuç: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 15.1.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.