 |
T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
Esas No : 1998/6467
Karar No : 1998/9417
Tarih : 29.12.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Sosyal yardım zammı ödemekle yükümlü olmadığının tesbitiyle haksız tahsil edilen 534.047.842.-TL. sosyal yardım zammı tutarının faiziyle birlikte iadesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçeklemen isteğin kısmen kabulüne ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi taraflar Avukatlarınca istenilmesi ve davacı Avukatınca da duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek, işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 18.11.1998 salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davacı adına Avukat Saadet Y... ile karşı taraf adına Avukat Deniz A... geldiler. Duruşmaya başlanarak, hazır bulunan Avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek bırakılan günde Tetkik Hakimi Neslihan Sever tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle, davacı B... Sümerbank Türk Kimya San. A.Ş. 4247 sayılı Kanunun 2. maddesi kapsamındaki kuruluşlardan ise de, anılan maddenin 1.7.1997 tarihine kadarki dönem için tahakkuk etmiş ancak ödenmemiş primi idari para cezası ve sosyal yardım zammı ile bunların ferilerini amaçlamasına nazaran davacının tüm, davalı
Kurumun sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı B... Sümerbank Türk Kimya Sanayi A.Ş. 506 sayılı Kanunun ek 24/L maddesi kapsamındaki kuruluşlardan olup, mahkemenin bu yöne ilişkin kabulü yerindedir. Öte yandan, davacı şirketten ödemekle yükümlü bulunmadığı halde davalı Kurumca haksız olarak tahsil olunduğu iddiası ile istirdadı istenen sosyal yardım zammı bakımından; öncelikle davacı şirketin yasada öngörülen diğer koşulların varlığı kaydıyla sosyal yardım zammı ödeme yükümlülüğünün başlangıç tarihi, 506 sayılı Kanuna 3395 sayılı Kanunla eklenen 24/L maddesinin yürürlüğe girdiği 1.8.1987 tarihidir. Diğer taraftan sigortalılar Ahmet G..., İsmail G..., Bahattin S..., Osman D... ve İsmail D...'ın yaşlılık aylığına hak kazandıkları tarih itibariyle yürürlükte bulunan 506 sayılı Kanun ek 24/L maddesinin 3995 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki ilk şekline gere, anılan madde kapsamındaki Kurum ve kuruluşlardan çalışılan en son kuruluş olarak ayrılmak suretiyle kendilerine 506 sayılı Kanun hükümlerine göre malullük, yaşlılık ve ölüm aylığı bağlanan kişilere ödenen sosyal yardım zamları ilgili kuruluş tarafından Sosyal Sigortalar Kurumuna ödenecektir. Bu yönde, anılan madde kapsamındaki Kurum ve kuruluşların sosyal yardım zammından dolayı sorumluluklarında, sigortalıların işyerlerinden emeklilik dışında istifa yada iş akitlerinin feshi yolu ile ayrılmaları etkili olmayıp, önemli olan, sigortalıların çalışılan en son işyeri olarak bu kurum ya da kuruluşlardan ayrılarak malûllük, yaşlılık, ölüm aylığına hak kazanmalarıdır. Somut olayda da, yukarıda adı geçen sigortalılar, işyerinden emeklilik dışında istifa yada iş akdinin feshi gibi nedenlerle ayrılmış iselerde; bu şahıslara, çalışılan en son işyeri olarak davacı Kuruluştan ayrılmalarından sonra yaşlılık aylığı bağlanması karşısında, davacı şirket adı geçen sigortalılar bakımından da Sosyal Sigortalar Kurumuna karşı sosyal yardım zammı ödemekle yükümlüdür. Giderek, davacı şirket yetkililerinin, ihtirazı kayıtla Sosyal sigortalar Kurumuna ödenen niza konusu sosyal yardım zammının 1.8.1987 ile 30.11.1994 tarihleri arasındaki doneme ilişkin bulunduğuna dair Sosyal Sigortalar Kurumuna yönelik 22.12.1994 tarihli yazıları da gözönünde tutulmalıdır.
Mahkemece belirtilen maddi ve hukuki esaslar gözönünde tutulmadan yazılı biçimde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, davalı Avukatı yararına takdir edile 20.000.000.- lira duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine ve temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 29.12.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.