Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
Esas No : 1998/2901
Karar No : 1998/3118
Tarih : 28.4.1998

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
Davacı Bağ-Kur sigortalılığının 1.5.1981 tarihinde sona erdiğinin, SSK.na tabi isteğe bağlı sigortalılığının geçerli olduğunun ve SSK.ca kesilen yaşlılık aylığının ödenmesine devam edilmesi gerektiğinin tesbitiyle, kurum işlemlerinin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, taraflar avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Neslihan Sever tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davalı kurumun temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacının temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
Dava sonucu itibariyle davacının Bağ-Kur sigortalılığının 1.5.1981 tarihinde sona erdiğinin, SSK'ya tabi isteğe bağlı sigortalılığının geçerliliğinin, SSK'ca 23.9.1997 tarihi itibariyle kesilen aylıkların ödenmesine devam edilmesi gerektiğinin tesbiti ile aksine kurum işlemlerinin iptali istemine ilişkindir.
Davacının 1.5.1955 ile 15.9.1983 tarihleri arasında 1658 gün zorunlu, 1.7.1984 ile 30.11.1989 tarihleri arasında ise isteğe bağlı sigortalı olarak SSK'na prim ödediği 1.10.1972 ile 1.5.1981 tarihleri arasında araç işleticiliğine dayalı zorunlu Bağ-Kur sigortalılığının bulunduğu, 1.5.1981 tarihinde işbu kendi nam ve hesabına çalışmasına son verdiği, 3.1.1990 tarihli tahsis talebi üzerine davacıya 2829 sayılı Kanunun 4 ve 8.maddeleri gözetilerek SSK'ca 1.2.1990 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlandığı, 9.12.1973 ile 26.3.1989 tarihleri arasında köy muhtarlığı yaptığı 1997 yılına kadar muhtarlıktan dolayı Bağ-Kur'a tescili bulunmadığı gibi prim ödemesinin de olmadığı; Bağ-Kurr'un 2.6.1997 tarihli yazı ile davacının anılan tarihler arasında köy muhtarı olduğundan bahisle SSK'ya tabi zorunlu sigortalılık dışında 1.12.1982 ile 1.5.1983 ile 26.3.1989 tarihleri arasında 2108 sayılı kanun gereğince Bağ-Kur sigortalısı olduğunun bildirilmesi üzerine SSK'ca davacının muhtarlık dönemi ile çakışan isteğe bağlı sigortalılık süresi ile bunu takiben 2829 sayılı Kanunun 8'ci maddesi çerçevesinde son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi Bağ-Kur'da fazla olduğundan bahisle yaşlılık aylığının başlangıç tarihi itibari ile iptal edildiği dosya içeriğindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.
Davada uyuşmazlık konusu olan husus; davacının muhtarlık görevini yaparken 506 sayılı kanuna tabi isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödemesi halinde 2108 sayılı kanun uyarınca Bağ-Kur sigortalısını yoksa SSK sigortalısı olması gerekeceği konusudur.
2108 sayılı Muhtar ödenek ve Sosyal Güvenlik Yasasının 4.maddesinin 1.fıkrası hükmüne nazaran "Köy ve Mahalle Muhtarlarından bir Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı olmayanlar 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu kapsamına almıştır. Anılan yasanın öteden beri ücretsiz ve sosyal güvenlikten yoksun olarak çalışan muhtarların durumlarının iyileştirilmesi amacı ile çıkarıldığı bilinen bir gerçektir. Yasanın amacı ve muhtarlık görevinin özellikleri gözönünde tutulduğunda, sözü edilen 4.maddenin lehe yorumlanması ve muhtarların Sosyal Sigortalar Kanununa tabi bir işte çalışabileceği giderek isteğe bağlı sigortalı olabileceğinin dolayısıyla kendi isteği dışında zorunlu Bağ-Kur sigortalısı sayılamıyacağının kabulü gerekir. Kaldı ki, kişinin sosyal güvenliği açısından kendi durumuna en uygun sosyal güvenlik kurumunu seçme hakkını tanımak sosyal güvenlik hukukunun genel ilkelerindendir. Öte yandan yukarıda da öngörüldüğü üzene 2108 sayılı Kanunun amacı Bağ-Kur T.C. Emekli Sandığı ve Sosyal sigortalar kurumu ile kanunla kurulu diğer emekli sandıklarından yaşlılık aylığı almayanlar ile bu kurum ve sandıklara prim ve kesenek ödemekte olmayan muhtarların başka ifade ile herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşu ile ilişkisi bulunmayan muhtarların sosyal güvenliğe kavuşturulmasını sağlamak olup, muhtarlık görevinin özelliğide gözetildiğinde "herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olarak çalışma" niteliğini taşımadığından 506 sayılı kanun madde 85'te isteğe bağlı sigortalılık için öngörülen yasal koşulların gerçekleşmediğinden de sözedilemez. Bu durumda davacının muhtarlık dönemi ile çakışan 506 sayılı Kanuna tabi isteğe bağlı sigortalılığın geçerli sayılması gerekir.
Mahkemece açıklanan maddi ve hukuki olgular gözönünde tutularak istemin kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçelerle davanın reddi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 28.4.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini