 |
T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
E. 1997/3965
K. 1997/3791
T. 20.5.1997
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
SİGORTALI ÇALIŞMIŞLIĞIN İPTALİ
KADIN İŞÇİNİN ÇALIŞAMAYACAĞI İŞLER
KARAR ÖZETİ: İşe giriş bildirgesi verilmiş, primler ödenmişse, işyerinde yapılan işin, Ağır ve Tehlikeli İşler Tüzüğüne göre, kadınlar tarafından yapılamayacağından bahisle, sigortalı çalışmışlığın iptali doğru değildir.
İşyeri kayıtları getirtilerek, tutanağı düzenleyen müfettiş, işyerinde çalışan diğer işçiler, işveren ya da temsilcisi tanık sıfatıyla dinlenerek, işyerinde, kadın işçinin yapabileceği hafif işlerin ve büronun bulunup bulunmadığı, kadın işçiye gereksinim olup olmadığı belirlenerek varılacak sonuca göre karar verilmelidir.
(1475 s. İş K. m. 7812)
Davacı, davalı Kurum işleminin iptali ile davalılardan işverene ait işyerinde 1977 yılında geçen çalışmalarının tesbitine ve sataşmanın önlenmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
Davada, sonuç itibariyle, 1.8.1977 ile 31.12.1977 tarihleri arasında davalı işverene ait işyerinde geçen Kuruma bildirilen, ancak sonradan iptal edilen sigortalı çalışmanın geçerliliğinin tesbiti ile aksine Kurum işleminin iptali istenmiştir.
Davacının, davalıya ait işyerinde 2.8.1977 tarihinde işe başladığına dair işe giriş bildirgesi süresinde Kurum'a verilerek davaya konu çalışma döneminde primler ödenmiştir. Kurum müfettişince düzenlenen 14.8.1979 günlü tutanak içeriğine nazaran da bu sürede davacıya yapılan ücret ödemeleri işyeri kayıtlarında mevcuttur. Ne var ki, davacının işbu sigortalı çalışmaları; aynı müfettiş raporuna dayanılarak işyerinin yükleyici çalıştırılmasına ilişkin olduğu, bu işte Ağır ve Tehlikeli İşler Tüzüğüne göre bir kadının çalıştırılamayacağı olgusu işverene sorulduğunda, işverenin, bir yanlışlık olduğu ilgi1mm kepçe işyerinde çalışmasının mümkün olmadığını beyan ettiğinden bahisle iptal edilmiştir. Öncelikle anılan sigorta müfettişi raporu, işyeri kayıtlarının aksini öngören somut tesbitleri içermemektedir. Şöyle ki; yükleyici çalıştırılması işyeri ağır ve tehlikeli işler tüzüğü kapsamında ise de, bu işyerinde hafif işlerde kadın işçi çalıştırılması mümkündür. Öte yandan, tesbite konu dönemde işyeri işvereni davalı Hacı olup, 14.8.1979 günlü tutanakta adı geçen Murat'ın işveren sıfatı yoktur. Bu yönde Murat ile mümkün oldukça tutanağı düzenleyen sigorta müfettişi tanık sıfatı ile dinlenerek Murat'ın iş yerindeki konumu belirlenmeli ve kendilerinden tutanakta ifade edilen yanlışlığın çalışma olgusuna ilişkin olup olmadığı konusunda açıklama yapması istenmelidir. Keza aynı dönemde işyerinde çalışan kişiler işyeri kayıtlarından saptanarak tanık sıfatıyla dinlenmeli ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre hüküm kurulmalıdır. Giderek davalıya ait bu işyerinde hafif işlerde kadın işçi çalıştırılmasına gereksinim olup olmadığı, keza davalı işverenin bu işi idare ettiği sabit bir ofisinin bulunup bulunmadığı varsa işçi çalıştırılmasına gereksinim olup olmadığı konular üzerinde de gereğince durulmalıdır.
Mahkemece belirtilen maddi ve hukuki esaslar göz önünde tutulmadan eksik inceleme ve araştırma ile yazılı biçimde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 20.5.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.