 |
T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
E. 1996/7556
K. 1996/6608
T. 10.9.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
SİGORTALI HİZMETİN TESPİTİ DAVASI
HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE
ZAMANAŞIMININ DURMASI
KARAR ÖZETİ : Kurum'a bildirilmeyen hizmetlerin, sigortalı hizmet olarak değerlendirilmesi davalarının, bu hizmet sürelerinin geçtiği yılın sonundan başlayan, hak düşürücü süre geçirilmeden açılması gerekir.
Çalışma sürelerine ilişkin işçilik haklarının tahsili davaları ve hak düşürücü süre içinde aynı iş yerinde çalışma, zamanaşımı süresinin kesilmesi ya da durması hükümlerinin uygulanmasına olanak vermez.
(506 s. SSK. m. 79/8)
Davacı; davalılardan işverene ait işyerinde, Nisan/1969-6.6.1983 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik h~kimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
1- 506 sayılı Kanunun 79/8. maddesi hükmünce, Kurum'a bildirilmeyen hizmetlerin sigortalı hizmet olarak değerlendirilmesine ilişkin davanın, tesbiti istenilen hizmetin sona erdiği tarihi izleyen yılın sonundan başlayarak on yıl içerisinde açılması gerekir.
Davacının tesbitini istediği ve mahkemece kabulüne karar verilen 1969-1970-1971-1972-1973-1974-1975 yıllarında, davalı işverene ait mevsimlik işyerinde geçen çalışmalar bakımından,dava tarihi 25.1.1993 itibariyle, işbu hizmet sürelerinin geçtiği yılların sonu olan tarihlerden dava tarihine kadar on yıllık hak düşürücü sürenin fazlasıyla geçtiği anlaşılmaktadır.
Her ne kadar sigortalı tarafından 5.3.1984 tarihinde, bu çalışma sürelerine ilişkin olarak işçilik haklarının tahsili için işveren aleyhine dava açılmışsa da, bu durum, hak düşürücü sürenin işlemesine engel değildir. Şöyleki, 506 sayılı Kanun madde 79/8'de öngörülen süre, hak düşürücü süre niteliğinde olup, zamanaşımı süresinin kesilmesi yada durmasına ilişkin kurallar burada uygulanamaz. Giderek davacının aynı işyerinde bu tarihlerden sonra çalışmasını sürdürmesinin veya on yıllık hak düşürücü süre içerisinde tekrar aynı işyerine girerek çalışması da hak düşürücü sürenin işlemesine engel değildir.
2- Mahkemece kabulüne karar verilen 1.5.1983 ile 6.6.1983 tarihleri arasındaki çalışma süresi yönünden ise; Çalışma Bakanlığı Erzurum Çalışma Müdürlüğü'nün 9.12.1983 tarihli yazısında, iş akdine 15.4.1983 tarihinde son verildiğinin öngörülmesi keza işçilik haklarının tahsiline ilişkin 1984/105 esas sayılı alacak davasında haklarının tahsiline ilişkin 1984/105 esas sayılı alacak davasında dahi iş aktinin 15.4.1983 tarihinde feshedildiğinin kabulü ile buna göre hüküm tesisi karşısında aksini kabule götüren yazılı deliller dosyada mevcut bulunmamasına rağmen, bu tarihten sonraya ilişkin 1.5.1983 ile 6.6.1983 tarihleri arasındaki sürenin tesbitine yönelik istemin kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), 10.9.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.