 |
T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
E. 1996/3155
K. 1996/10160
T. 26.11.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ÖLÇÜMLEME
PRİME İTİRAZ
SERBEST MALİ MÜŞAVİR RAPORU
KARAR ÖZETİ : Bina inşaatlarında, Kurum genelgelerine göre ölçümleme yapılarak prim tahakkuk ettirilmesi üzerine açılan iptal davalarında, bilirkişi kurulu aracılığı ile, inşaatın bitirilmesi için gerekli işçilik ölçütü konusunda rapor alınmalı, bu rapor genelge hükümleri karşısında irdelenip denetlenerek yasa hükümleri yorumlanıp karar verilmelidir.
(506 s. SSK. m. 79)
(4972 s. İSSK. m. 6/2,7)
(3568 s. YMMK. m. 2, 12)
[SSİT.-7/4209 s. (6.4.1972 Ta.) m. 27,28,29,30,31,32]
Davacı, prim itiraz komisyonu kararının iptaliyle, davalı Kurum'a prim borcu aslından dolayı 170.127.630.-TL. borçlu olmadığının tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hâkimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
Uyuşmazlık, bir bina inşaatında, işin yürütümü için asgari işçilik miktarından daha düşük işçilik bildirilmiş olduğu iddiasıyla Kurum tarafından, 4972 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 3917 sayılı Kanunla değişik 6. maddesi hükmü çevresinde re'sen tahakkuk ettirilen sigorta primleri ile ilgilidir. Kurum'un 12.10.1994 tarih ve 117916 sayılı yazısında; bildirilen işçilik ile yapılan işin yürütümü için gerekli işçilik tutarı gösterildikten sonra 170.127.630.-TL. prim tahakkuk ettirilmiştir. Dava, davacı işveren tarafından, böyle bir prim borcu bulunmadığının tesbiti istemiyle açılmış, mahkeme, bizzat davacı işverence bir serbest mali müşavire hazırlattırılan raporda dahi eksik bildirimde bulunulduğunun saptandığı gerekçesiyle davayı reddetmiştir.
1.6.1989 günlü, 3568 sayılı "Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununun 1. maddesi, Kanunun güttüğü amaçların başında, "işletmelerin faaliyetlerini değerlendirmeye tabi tutarak gerçek durumu ilgililerin ve resmi mercilerin istifadesine tarafsız bir şekilde sunmak..." amacına yer verilmiştir. Bu nedenle mahkemenin yukarıda yazılı gerekçesinin yasal bir dayanağı bulunduğunu kabul etmek gerekir. Ne varki, sözü edilen raporun sonuç bölümü "....... inşaata, 7.7.1994 tarih ve 16/86 Ek Genelge uygulanacak olursa, 326.680.383.-TL. işçilik eksik bildirilmiştir. Genelge uygulanmayacaksa, Kurum'a bildirilen işçiliğin yeterli olduğu" düşüncesini içermektedir. Kuşkusuz, genelge hükümleri işlemi yapacak Kurum'un ilgili birimlerini bağlar, fakat mahkemeleri bağlamaz, ancak yasa hükümlerinin mahkemelerce yorumunda yardımcı olabilir. Bundan başka, sözü edilegelen raporda yalnızca bildirilmesi gerekirken bildirim dışında tutulmuş işçilik tutarı belirtilmiş, bu işçiliğin sigorta priminin ne olacağı açıklanmamıştır.
Giderek, mahkemenin bilgisine başvurduğu bilirkişi kurulunca da konuya bu yönde bir açıklık getirilmediği gibi 86/118 sayılı Genelgenin uygulanması gereğine değinilmiştir. Açıklanan maddi ve hukuksal olgular karşısında her iki rapor da hüküm kurulması için yeterli sayılamaz. Mahkemece yapılacak iş, konuda uzman kişilerden kurulacak bilirkişi kurulu aracılığıyla; inşaatın bitirilmesi için gerekli işçilik ölçütünü araştırmak, alınacak raporu genelge hükümleri karşısında irdelemek ve denetlemek, varılacak sonucuna göre hüküm kurmaktan ibarettir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 26.11.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.