· MALÜLLÜK-YAŞLILIK AYLIĞI

· MALÜLLÜK AYLIĞININ NİSPETİNİ DÜŞÜREN KURUM KARARININ İPTALİ

· AY. MAHKEMESİNİN 3395 SAYILI YASANIN GEÇİCİ 5.MD. İPTALİ İLE OLUŞAN DURUM

· 3910 S.YASA İLE TELAFİ EDİCİ ÖDEME

 

Davacı, üst göstergeden bağlanan malüllük aylığı nisbetini düşüren davalı Kurum kararının iptali ile önceden tesbit olunan nisbet üzerinden malullük aylığı ödenmesine karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteğin kabulüne karar vermiştir.

Hükmün, davalı Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Neslihan Sever tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

Davada uyuşmazlık; Anayasa Mahkemesince iptal edilmiş bulunan 3395 sayılı Yasanın geçici 5. maddesi uyarınca borçlanma yapmak suretiyle geçici üst gösterge tablosundan aylık almaya hak kazanmış sigortalıya 6.5.1993 günlü, 3910 sayılı Yasayla öngörülen telafi edici ödemelerin hangi esaslara göre yapılacağına ilişkindir.

Davacıya 1.8.1986 tarihinden itibaren 506 sayılı Kanunun 55. maddesi hükmüne göre, %70 oranında malüllük aylığı bağlandığı, 1.5.1988 tarihinden itibaren 3395 sayılı Kanunun geçici 5. maddesi uyarınca borçlanma yapmak suretiyle 6400 geçici gösterge üzerinden %70 oranına göre aylığa hak kazandığı, bilahare dondurma kararnameleri ve 3522 sayalı Kanunla 31.12.1988 tarihinden gösterge tablosu tavanı ile denkleşene kadar yasal durumunun dondurularak katsayı artışlarının uygulanmadığı, 3910 sayılı telafi edici ödemeye ilişkin Yasanın yürürlüğe girmesi ile 1.1.1993 tarihinden itibaren 6400 gösterge üzerinden ancak aylık bağlama oranı %50,5'a indirilerek telafi edici ödemede bulunduğu dosya içeriğindeki belgelerden anlaşılmaktadır.

Davanın yasal dayanağını teşkil eden 506 sayılı Kanunun 3910 sayılı Kanunla değişik geçici 76. maddesinin (a) bendi hükmüne göre; Anayasa Mahkemesince iptal edilen geçici 70. madde uyarınca Kuruma 4.200.000.-TL ve de 5. 040.000.-TL. borçlanma primi ödenmiş olup malüllük, yaşlılık veya ölüm sigortasından aylık almakta olanlara ödenmekte olan aylıkları, ile; (6400) gösterge üzerinden, sigortalının prim ödeme gün sayısı ve tahsis talep veya ölüm tarihindeki yaşı dikkate alınarak ek 35. maddeye göre yeniden tesbit edilecek aylık bağlama oranları ve cari katsayı esas alınmak suretiyle hesaplanacak malüllük, yaşlılık ve ölüm aylıkları arasındaki fark tutarında telafi edici ödeme yapılır. Görülüyorki Yasa koyucu telafi edici ödemenin hangi esaslara göre yapılacağını açıkça hükme bağlamıştır. Gerçekten Kamu oyunda süper emekli olarak adlandırılan bu kimselere yeni Yasamı kabul ettiği telafi edici ödeme, sözü edilen ve Anayasa Mahkemesince iptal edilmiş bulunan 3395 sayılı Yasanın geçici 5 (506 sayılı yasa geçici 70 m) maddesine göre aylık alanlara, halihazırda almakta olduklara aylıklarına; 6400 gösterge üzerinden, sigortalının prim ödeme gün sayısı, tahsis talep veya ölüm tarihindeki yaşı dikkat alınarak 506 sayılı Yasanın Ek 35. maddesine göre yeniden tesbit edilecek aylık bağlama oranları ve cari katsayı esas alınmak suretiyle hesaplanacak malüllük, yaşlılık ve ölüm aylıkları arasındaki fark tutarında telafi edici ödeme yapılacağını hükme bağlamıştır. Şu durum göre, öngörülen sistemde, iki aylık esas alınmakta ve bunla arasındaki fark telafi edici aylığı oluşturmaktadır. 1. aylık sözü edilenlerin yeni Yasanın yürürlüğe girdiği anda almakta olduklar aylık olup, bu aylık aynen muhafaza edilerek ödenmeye deva edilmektedir. 2. ve uyuşmazlık konusu olan aylıklar ise, yen Yasanın getirdiği ve esaslarını açıkça belirlediği ve farkı içere aylıklardır. Yeni sistemde, aylık bağlama oranı ile birlikte esas alınacak gösterge, yaş ve prim ödeme gün sayısı gibi faktörler ayrı ayrı gösterilmiş, takdire ve yoruma açık bir yön bırakmamıştır Gerçekten yeni sistem, süper emekli olarak adlandırılan bu kimseleri aylıklarını; eski ve düşük göstergeyi 6400'e çıkarmak suretiyle, %300 oranında artışa tabi tutmuş ve bu arada aylık bağlama oranını da, ek 35. madde unsurlarını da dikkate alarak yeniden belirlemiştir. Yen sistemde, getirilen bu farklı uygulama nedeniyle, artık, eski sistemi öngördüğü % 70 aylık bağlama oranı kabul edilmeyerek aylık bağlan oranının tesbitinde 506 sayılı Kanunun ek 35. maddesindeki esas itibar edilmiş ve malullük sigortasından aylık alanlara yapılacak telafi edici ödemede farklı bir esas öngörülmemiştir. Yeni öze sistemde, yeni esaslar öngörüldüğünden ve bu hükümlerde belirtile aylıkları alanlar yönünden eski aylıklara göre kıyaslanmayacağı farklılıklar getirdiğinden artık hem yeni özel sistemin lehi hükümlerini uygulamak, hemde eski sistemin kendi anlayışı içerisine avantajlı gibi görünen esaslarını uygulamak sisteme ters düşer kabul edilemez. Şu duruma göre, aylık bağlama oranı dahil yeni Yasanı öngördüğü biçimde aylıklar bulunacak ve eski sistemin öngördüğü aylıklar da aynen esas alınarak aradaki fark telafi edici ödeme olan. kabul edilecektir. Giderek telafi edici ödemelerin ilgililere her aldıkları aylıkları ile birlikte ancak malüllük, yaşlılık ve ölüm aylığı aldıkları sürece yapılacağı esasıda gözönünde bulundurulmalıdır.

Mahkemece yukarıda belirtilen maddi ve hukuksal olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı biçimde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O halde, davalı Kurumun bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 26.12.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972