 |
T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
E. 1995/6459
K. 1995/7216
T. 21.9.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
RUCUAN TAZMİNAT (Koşulları)
KARAR ÖZETİ 506 sayılı Yasanın 87. maddesinde de düzenlenen sorumluluğa dayalı rücuan tazminat davasında, söz konusu sorumluluğun belirgin olarak tespiti için işveren firma ile yüklenici taşeron firma arasındaki sözleşmenin niteliğinin ve iş kazasının oluş biçiminin açıklığa kavuşturulması gerekir.
(506 s. SSK. m. 87)
Davacı, iş kazasında yaralanan sigortalı işçiler için yapılan harcamalar üzerine uğranılan Kurum zararının rücuan ödetilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hükmün, davalılardan B Yağ ve Sabun A.Ş. avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
Dava; 1.10.1991 tarihinde meydana gelen iş kazasında yaralanan sigortalı işçiler Kadir ve Selahattin için yapılan harcamalar üzerine uğranılan 11.615.156 lira Kurum zararının rücuan ödetilmesi istemine ilişkin olup, davalı B Yağ ve Sabun Sanayi AŞ'nin sorumluluğu, 506 sayılı Kanunun 87. maddesine dayandırılmıştır. Bu sorumluluğun belirgin olarak tesbiti için, diğer davalılarla ve özellikle aracı kabul edilen davalı Kenan ile B. A.Ş. arasındaki sözleşmelerin niteliklerinin ve iş kazasının oluş biçiminin açıklığa kavuşturulması gerekir.
Edremitte kurulu bulunan P Yağ Fabrikası, davalı İbrahim tarafından satın alındıktan sonra, tesisin rafine ünitesi 18.9.1991 tarihli sözleşme ile İbrahim tarafından "sökülmüş ve kamyon üzerinde teslim" kaydıyla B A.Ş.'ne satılmıştır.
B A.Ş. ile İzmir'de buhar kazanları ve montaj işi yapan davalı Kenan arasında da, İzmir'e nakledilecek bu ünitenin B A.Ş.'ne ait Zeytinyağı Fabrikasına montajını içeren bir sözleşme yapılmıştır.
Davalı Kenan, montajın kolaylıkla yapılabilmesi için yanında çalışan işçilerden Kadir ve Selahattin'i sözkonusu ünitenin P Fabrikası'ndaki kurulu halini görmeleri için Edremit'teki bu fabrikaya göndermiştir.
Davalı İbrahim ve işçileri, rafine ünitesini sökmekte iken, bir pompanın sökümünde zorlukla karşılaşmışlar ve bunun üzerine fabrikada incelemede bulunan Kenan'ın işçilerinden yardım istemişlerdir. Pompanın oksijen kaynağı ile kesilmesi sırasında, çalışma mahallinde toplanan parlayıcı-yanıcı gazın alev alması sonucu bu işçiler yaralanmışlardır.
Burada gözönünde tutulması gereken husus; Kenan'ın, rafine ünitesinin sökülmesi işiyle hiçbir ilgisinin bulunmamasıdır. Kazalı işçiler Kenan tarafından görevlendirilmişler ise de, bu işçilerin görevleri, ünitenin kurulu halinin tesbitinden ibaret olup, kendi işverenlerinin direktifi dışında, İbrahim ve işçilerinin yardım talebi üzerine söküm işine girişmişlerdir. Ancak, söküm işi tamamen İbrahim'in yüklenimindedir. Bu nedenle iş kazasının oluşumundan davalı Kenan ve buna bağlı olarak B A.Ş.'nin sorumlu tutulması mümkün değildir. Zararlandırıcı sigorta olayının meydana gelmesinden davalı İbrahim ile kazalı işçiler birlikte sorumludurlar.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş; işçi sağlığı ve iş güvenliği konularında uzman bilirkişiler kurulundan davalı İbrahim ve kazalı işçilerin kusur oranlarını gösterir rapor alarak, sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.
Bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı B A.Ş.'nin temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 21 .9.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.