T.C.

YAR G ITAY

10. Hukuk Dairesi

E. 1994/805

K. 1994/6829

T. 12.4.1994

 

 

 

KARAR ÖZETİ : Parça başına ücret alınması, hizmet akdi niteliğini etkilemez. Davacının, davalıya ait işyerinde, davalının araç ve malzemelerini kullanarak hizmet ifa etmesi, parça başına ücret alması halinde; vergi dairesinden kendi nam ve hesabına çalışıp çalışmadığı araştırılmalı, taşaron hesabına çalışıyorsa taşoran davaya dahil edilmeli, diğer iş yerlerinden giriş-çıkış süreleri soruşturulmalı ve fatura kesenler gerekirse tanık olarak dinlenmeli ve varılacak sonuca göre karar verilmelidir.

(506 s. SSK. m. 2, 79)

 

Davacı, davalı Şirkete ait işyerinde 15.12.1984 - 5.2.1993 tarihleri arasında aralıksız olarak işçi sıfatıyla geçen çalışmalarının tesbitine karar verilmesini istemiştir.

 

Mahkeme, davanın reddine karar vermiştir.

 

Hükmün, davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla, dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

 

Dava, 15.12.1984 ile 52.1993 tarihleri arasında davalıya ait işyerinde hizmet akdine davalı olarak geçen Kuruma kayıt ve tescil edilmeyen hizmetlerin tesbiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davacının hizmet akdi ile çalışmadığından bahisle davanın reddine hükmedilmiştir.

 

506 sayılı Kanunun 2. maddesi hükmüne göre bir hizmet akdine dayanarak bir veya birkaç işveren tarafından çalıştırılanlar bu Kanuna göre sigortalı sayılırlar. 0 halde, bir kişinin 506 sayılı Kanun çevresinde sigortalı sayılması için, çalışma ilişkisinin hizmet akdine dayanması ve bu akitle de çalışana yüklenilen iş görme ediminin, işverene ait işyerinde, onun denetim ve gözetimi altında yerine getirilmesi zorunludur. Giderek hizmet akdinin unsurları, hizmetin belirli veya belirli olmayan bir zaman için görülmesi, işgörme ediminin işverene ait işyerinde işverenin denetim ve gözetimi altında yerine getirilmesi ve edimin bir ücret karşılığı vaad olunmasıdır. Davacının, dayalıya ait fabrikada zımpara taşlama bölümünden gelen makinaların çapağını temizlediği, parça başına ücret aldığı, ücret karşılığı fatura verildiği, bu faturaların başka şahıslarca kesildiği, hizmetin ifasında, davalıya ait aletlerle elektriğin kullanıldığı, hizmetin işyerinde icra edildiği, işyerine iş olduğu zamanlarda geldiği dosya içeriğinde mevcut delillerden anlaşılmaktadır. Davacının parça başına ücret alması, ücretin ödenme şekline ilişkin olup hukuki ilişkinin hizmet akdi niteliğini engellemez. Öncelikle davacının kendi nam ve hesabına çalışmasından dolayı vergi mükellefiyeti olup olmadığı araştırılmalıdır. Davacının vergi mükellefiyetinin bulunmadığının saptanması halinde, ücret ödemesi karşılığı kesildiği iddia olunan dosyaya ibraz olunan faturaların geçerliliği ve bu meyanda davacının faturaları kesen kişilerin mi, yoksa davalının işçisi mi olduğu araştırılmalıdır. Taşoron işçisi olduğunun saptanması halinde, bu kişi de yöntemince davaya dahil edilmelidir. Davacının taşoron işçisi olmadığının saptanması halinde dahi, bu şahıslar tanık sıfatıyla dinlenerek faturaları kesme nedenleri belirlenmelidir. Davacının işgörme ediminin, davalıya ait işyerinde, davalının araç ve malzemeleri kullanarak ifa ettiği ve parça başına ücret aldığı gözönünde tutularak ve yukarıda öngörülen hususlarda yapılacak araştırma sonucu saptanacak olgular birlikte değerlendirilerek iş görme ediminin dayanağı bulunan hukuki ilişkinin niteliği başka ifade ile hizmet akdine dayanıp dayanmadığı belirlenerek ve çalışma süresi d~ yöntemince başka işyerlerinden giriş-çıkışlı çalışma süreleri olduğu da gözönünde tutularak saptanıp hüküm tesis edilmelidir.

 

Belirtilen maddi ve hukuki esaslar gözetilmeden eksik araştırma ile karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

 

O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli, hüküm bozulmalıdır.

 

Sonuç :Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 1.4.1994 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972