T.C.

YARGITAY

10. Hukuk Dairesi

E.   1994/6001

K. 1994/20674

T.  23.12.1994

 

 

 

KARAR ÖZETİ:   Yaşlılık ve malüliyet sigortasından aylık bağlanmasında çeşitli kurumlara tabi olarak geçen hizmet sürelerinin birleştirilmesinde yasal engel yoktur.

    Emekli  Sandığınca kısmi malüliyet aylığı bağlanan kişinin de;

(5434 s. ESK. m. 94)

(2829 s. HBK. m. 8/1)

(506 s. SSK. m. 60/A-c)

 

Davacı, davalı Kurum işleminin iptaliyle, tahsis talebinin kabulüne karar verilmesini istemiştir.

 

Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteğin reddine karar vermiştir. Hükmün, taraflar avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü, aşağıdaki karar tesbit edildi:

 

Davacı vekilinin 20.10.1993 tarihli dilekçesi içeriği de gözönünde tutulduğunda, dava sonucu itibariyle T.C. Emekli Sandığı'nca Türkiye Cumhuriyeti ile Federal Almanya Cumhuriyeti arasındaki Sosyal Güvenlik Sözleşmesine göre bağlanan kısmi maluliyet aylığının durdurularak Sosyal Sigortalar Kurumu'ndan yaşlılık aylığı tahsisi istemine ilişkindir.

 

Davacının; 18.5.1968 ile 1.5.1972 tarihleri arasında 3 yıl, 1 ay, 15 gür 5434 sayılı Kanuna tabi hizmeti olduğu, 9.5.1972 tarihinden itibaren Federal Almanya'da çalıştığı, 1.2.1990 tarihinde Alman Sosyal Güvenlik merciinden maluliyet aylığı bağlandığı, 1.7.1990 tarihinden itibaren de T.C. Emekli Sandığı'nca Türkiye Cumhuriyeti ile Federal Almanya arasındaki Sosyal Güvenlik sözleşmesine göre kısmi maluliyet aylığı bağlandığı davacının 25.5.1963 ile 25.5.1965 tarihleri arasındaki iki yıllık askerlik süresinin T.C. Emekli Sandığı'nca kıdem aylığında değerlendirildiği, davacının daha önce 9.5.1972 ile 31.1.1984 tarihleri arasında 141 aylık yurt dışı hizmetini 1984 yılında 2147 sayılı Kanuna göre Sosyal Sigortalar Kurumu'na borçlanarak primlerini ödeyip değerlendirdiği, bunun dışında 506 sayılı Kanun kapsamında sigortalılığı bulunmadığı, 25.9.1991 tarihinde Sosyal Sigortalar Kurumu'ndan tahsis talebinde bulunulduğu dosya içerisinde mevcut belgelerden anlaşılmaktadır.

 

Davada uyuşmazlık konusu olan husus; davacıya 506 sayılı Kanun hükümlerine göre yaşlılık aylığı tahsisinde, davacının T.C. Emekli Sandığı'ndan kısmi maluliyet "adi maluliyet" aylığı alması karşısında 5434 sayılı Kanuna tabi hizmet süresinin 2829 sayılı Kanun hükümleri çevresinde hizmetlerin birleştirilmesinde gözönünde tutulup tutulmayacağı konusundadır.

 

Sosyal Güvenlik Kurumlarına tabi olarak geçen hizmetlerin birleştirilmesi hakkı nda 2829 sayılı Kanunun aylık bağlayacak Kurum'a ilişkin 8. maddesinde; "Birleştirilen hizmet süreleri toplamı üzerinden ilgililere son 7 yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla olan Kurum'ca, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise sonuncusunun tabi olduğu kurumca kendi mevzuatına göre aylık bağlanıp ödeneceği ancak, malullük, ölüm, 5434 sayılı Kanuna göre yaş haddinden re'sen emekli olma ve bağlı oldukları Kurum kanunla değiştirilmesi hallerinde ilgililere hizmet sürelerinin sonuncusunun tabi olduğu Kurum'ca kendi mevzuatına göre aylık bağlanacağı" öngörülmüştür. Anılan maddenin yazı İş biçiminden anlaşıldığı üzere T.C. Emekli Sandığı'ndan maluliyet aylığı bağlanmasında nazara alınan hizmet sürelerinin, son 7 yıllık fiili hizmet süresinin fazla olanını 506 sayılı kanun kapsamında bulunması koşulu ile 506 sayılı Kanuna göre yaşlılık aylığı tahsisinde hizmetlerinin birleştirilmesinde nazara alınması gerekir. Giderek 2829 sayılı Kanunda bunu önleyici bir hüküm de mevcut değildir.

 

Her ne kadar 506 sayılı Kanunun 92. maddesinde, malullük ve yaşlılık sigortasından aylık bağlanmasına hak kazanan sigortalıya bu aylıklardan yüksek olanı aylıklar eşitse yalnız yaşlılık aylığının bağlanacağı öngörülmüş ise de, bu sadece her iki sigorta kolunda 506 sayılı Kanun çevresinde bağlanacak aylıklar için söz konusudur. Keza, 5434 sayılı Kanunun 94. maddesi hükmü de bu çevrede değerlendirilmelidir. Yoksa, yaşlılık ve maluliyet sigortasından aylık bağlanmasında çeşitli kurumlara tabi olarak geçen hizmet sürelerinin 2829 sayılı Kanun hükümleri çevresinde birleştirilmesi mümkün olup bir sigorta kolundan yapılacak tahsiste hizmetleri birleştirilmesi bu hizmet sürelerinin diğer sigorta kolundaki tahsiste yapılacak hizmet birleştirmesinde gözönünde tutulmayacağı sonucunu yaratmaz. Ne var ki, 2829 sayılı Kanunun 10. maddesi hükmünde öngörüldüğü üzere 2829 sayılı Kanun uyarınca bağlanacak aylıkların ödenmesinde ve kesilmesinde aylığı bağlayan kurum mevzuatındaki esaslar uygulanacaktır. Giderek Türkiye Cumhuriyeti ile Federal Almanya arasındaki Sosyal Güvenlik Sözleşmesinde yukarıda öngörülen esasın aksini öngören bir hüküm mevcut değildir.

 

Öte yandan, davacının 2147 sayılı Kanun çevresinde Sosyal Sigortalar Kurumu'na yaptığı hizmet borçlanması nazara alındığında, 25.9.1991 tarihli tahsis talebinden önce 2829 sayılı Kanunun 8. maddesi çevresinde birleştirilen hizmet süreleri toplamı üzerinden son 7 yılda en fazla hizmet süresini Sosyal Sigortalar Kurumu'na tabi olarak geçmesi karşısında davacıya 506 sayılı Kanun hükümleri çevresinde yaşlılık aylığı bağlanacaktır. Giderek davacının T.C. Emekli Sandığı Kanununa tabi olarak geçen hizmet süresi ile T.C. Emekli Sandığı'nca değerlendirilen askerlik süresi nazara alındığında, davacı yönünden 506 sayılı Kanunun 60/Ac maddesinde yaşlılık aylığı tahsisi için öngörülen 25 yıllık sigortalılık süresi 5000 prim ödeme gün sayısı koşulları gerçekleşmiş olup davacıya tahsis talebini takip eden aybaşı olan 1.10.1991 tarihinden itibaren Sosyal Sigortalar Kurumu'nca yaşlılık sigortasından tahsis yapılması gerekmektedir.

 

Mahkemece belirtilen maddi ve hukuki esaslar gözönünde tutulmadan yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

 

O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

 

Sonuç Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 23.12.1994 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972