 |
T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
E. 1992/6744
K. 1992/10643
T. 19.11.1992
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ÖZET: Eski hizmetlerin, sigortalı hizmet olduğunun tesbitine ilişkin davalarda, hakimin görevi gerçeği saptamak olduğundan, delillerin re'sen toplanması gerekir.
(506 s. SSK. m. 79/8)
Davacı, davalılardan Köy Muhtarlığı nezdinde 1.1.1967 – 31.12.1977 tarihleri arasında köy korucusu olarak geçen çalışmalarının sigortalı hizmetlerden olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Sosyal Sigortalar Kurumu Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
Davacı, 1.1.1967 - 31.12.1977 tarihleri arasında davalı işveren Köy Muhtarlığı nezdinde geçen ve diğer davalı Kurum'a bildirilmemiş bulunan köy koruculuğu ve bekçiliği niteliğindeki çalışmaların sigortalı hizmet olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, isteğin aynen kabulü yolunda hüküm kurulmuştur.
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 79/8. maddesinden kaynaklanan eski hizmetlerin saptanmasına ilişkin bu tür davaların sözü edilen özellikleri kamu düzeniyle ilgili bulunmaları nedeniyle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi gerektiği ve hakimin görevi icabı gerçeği saptamak yönünden delilleri resen toplamakla yükümlü ve zorunlu olduğu, Dairemizin, giderek Yargıtay'ın yerleşmiş görüş ve uygulamalarının da bu doğrultuda bulunduğu açıktır. Böyle olunca da, sözü edilen çalışmaların varlığı ve gerçek olup olmadığı, geçmişteki uzun yıllara yönelik bulunan istemin bu niteliği itibariyle insan hafızasının o tarihlere kadar uzanamaması olasılığı karşısında, sadece tanıkların mücerret ve yetersiz beyanına dayanılmak ve dosya içeriğindeki davanın kabulüne elverişli ve yeterli bulunmayan diğer bilgi ve belgeler esas alınmak suretiyle davanın yazılı şekilde kabulüne karar verilmiş bulunması isabetli sayılamaz.
Bu durumda, mahkemece soruşturma derinleştirilmek suretiyle istemi içeren tarihlerde veya hangi tarihler arasında davacının bu işte çalıştığı, ilgili mülki idare amirliğinden etraflıca sorulmalı ve bununla ilgili yazı ve belgeler ile ayrıca köy muhtarlığından köy karar defteri getirtilerek incelenip saptanmalı, bu bilgi ve belgelerin ışığı altında gerekirse, yeniden tanık ifadelerine başvurulmalı ve sonuç olarak bu konuda yeterli ve gerekli araştırma yapılarak uyuşmazlık hiç bir kuşkuya ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde çözümlenip deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilmeli, varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir. Açıklanan maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın, noksan inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve kanuna aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 19.11.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
