Davacı, sigortalı işçinin annesinin hastalığı sonucu yapılan harcamalar üzerine uğranılan Kurum zararının rücuan ödetilmesini istemiştir.

Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.

Hükmün, davacı Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkim Hakimi Ruhiye Ruh Kırbaş tarafından düzenlenen raporla, dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:

KARAR : Taraflar arasındaki uyuşmazlık, 65 yaşını doldurması nedeniyle 2022 sayılı Yasa kapsamında bulunan bir kimseye, sigortalı oğlu vasıtasıyla 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun öngördüğü, "Hastalık Sigortası"ndan yapılan sağlık yardımlarının geri alınıp alınmayacağı konusuna ilişkindir. Mahkeme, kötü niyetli olmadığından bahisle, davalı sigortalı hakkındaki istemi yerinde bulmamıştır.

Oysa, sorunun çözümü, iyiniyet kurallarında değil, Türk Sosyal Güvenlik Sistemi açısından, 2022 sayılı Yasa güvencesinde bulunan bir kimsenin sağlık yardımlarının nasıl karşılanacağı noktasında toplanmaktadır.

Gerçekten, Anayasal temel sosyal haklardan olan "Sosyal güvenliğe" ilişkin haklar doğrudan yasalarca belirlenir ve kapsamları açıkça gösterilir. Kimlerin hangi tür sosyal güvenlik kapsamında bulunduğu bu yasalara bakılarak saptanır. Bu alanda kişilerin serbest iradelerine bırakılan bir durum bulunmadığı gibi, tercihlerine göre belirlenen bir sistemde öngörülmemiştir. Giderek, ülkemiz açısından, tüm sosyal güvenlik kurumları tek çatı altında toplanmamış, sağlık yardımlarının farklı kurumlar tarafından sağlanması esası benimsenmiştir. Başka bir anlatımla, Sosyal Güvenlik Sistemimizde, sosyal güvenliği sağlayan kurum veya sosyal sigortalarda "çokluk", ancak sosyal sigortalardan yararlanmada, veya yükümlenmede "teklik" ilkesi egemendir. Yargıtay, yerleşik uygulamasında da; kural olarak, belirli bir sosyal güvenlik statüsüne giren kimsenin sosyal güvenliği "hasren" o statü çevresinde sağlanmak gerekir ve aynı nitelikli sigorta olaylarının zararlarını karşılamak üzere, ikinci bir kez sosyal güvenlik sağlanmasına olanak yoktur. Nitekim, 506 sayılı Yasa 3. maddesiyle, kimlerin sözü edilen Yasa kapsamında sigortalı sayılamayacaklarını belirlemiş, ( f ) bendinde de; başka bir sosyal güvenlik kurumu kapsamında olanların, anılan yasa'nın öngördüğü sigorta yardımlarından yararlanamayacakları temel ilke olarak kabul edilmiştir. Kısaca, Hukukumuzda, bir kimsenin kapsamında olduğu sosyal güvenlik kurumu dışında, başka bir güvenlik kurumuna yönelmesi mümkün değildir.

Dava konusu olayda ise, durumu gizlemek suretiyle 506 sayılı Yasanın öngördüğü "Hastalık Sigortası" sağlık yardımlarından yararlanan kimsenin, 2022 sayılı Yasanın 7. maddesinin belirlediği biçimde, sağlık yardımları açısından sosyal güvenliğinin sağlandığı ve devlet hastahaneleri marifetiyle kendisine her türlü sağlık imkanı verildiği anlaşılmaktadır.

Yukarıda açıklanan ilkeler gereği, 506 sayılı Yasa'nın 35 ve 42. maddelerinde öngörülen sağlık yardımları, ayrıca, sosyal güvenliğe sahip olmayanlar yönünden geçerlidir. Kaldı ki, mükerrer sigorta veya sosyal güvenliğin kabul edilmemiş olması karşısında, bir sigortalının annesini tedavi ettirirken, onun aynı ölçüde sosyal güvenlikten yararlandığını bildirmemesi de iyiniyet kuralları ile bağdaşmaz. Bu durum en azından Borçlar Kanununun 41. maddesinde ifadesini bulan ihmal ve teseyyüp çevresine girer ve davalıyı davacı Kuruma verdiği zararı tazminle yükümlü kılar.

Belirlenen bu hukuksal ve maddi olgular gözönünde tutulmaksızın uğranılan Kurum zararlarının hüküm altına alınması gerekirken, davanın reddi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 8.9.1992 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972