 |
T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
E: 1990/7004
K: 1990/8868
T: 30.10.1990
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 1959 yılı Haziran ayında 14,5 gün süreyle geçen çalışmalarının tesbitiyle, sigortalı hizmetlerden sayılmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar Avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Neslihan Sever tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
KARAR : Dava, davalıya ait işyerinde 1959 Haziran ayında 14,5 gün Sosyal Sigortalar Kanunu anlamında sigortalı sayılan, tescil edilmeyen hizmetlerin tesbiti istemine ilişkindir. Davacının, davalı işyerinde, yukarıda sözü edilen süre içinde çalıştığı uyuşmazlık konusu değildir. Uyuşmazlık çalışmaların, hizmet akdine dayalı olarak yapılıp yapılmadığı, giderek anılan hizmetlerin sigortalı hizmetten sayılıp sayılmacağı noktasında toplanmaktadır.
Çalışmaların, sigortalı hizmet olarak değerlendirilebilmesi için, çalışmanın hizmet akdine dayalı olması ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 3. maddesinde yazılı istisnalar haricinde kalması ve geçici 1. madde gereğince işyerinin kapsama alınmış ya da kapsama alınacak nitelikte bulunması koşullarının birlikte gerçekleşmesi gerekir. Davacının, anılan tarihler arasında tarım işçisi olarak çalışmış olduğu hizmet belgesinde belirtilmiş olduğundan işin niteliği, gerçekten tarım işi olup olmadığı araştırılmalı, giderek bu çalışmaların sigortalı olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği üzerinde durulmalıdır. Tesbiti talep ve dava olunan dönemde yürürlükte bulunan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 3/I-A maddesi gereğince bu çalışmaların sigortalı olarak değerlendirilmesi mümkün olup olmadığının yöntemince araştırılmamış olması isabetsizdir.
Ayrıca bu işyerinin anılan Kanunun geçici 1. maddesi gereğince ve çalıştırılan işçi adedine göre, kapsama alınmış ya da kapsama alınacak nitelikte olduğu saptanmadan 1959/Haziran ayında 14,5 gün çalıştığının tesbitine karar verilmiş olması da usul ve yasaya aykırıdır.
Mahkemece yapılacak iş davacının yaptığı işin niteliği konusunda isticvap olunup, bu konuda taraf delilleri toplanmak, tanık gösterilmesi halinde tanıklarda dinlenip gerektiğinde, bilirkişi incelemesi de yapılmak suretiyle yaptığı işin niteliği tarım işi olup olmadığı, işyerinin hangi kapsama alındığı ya da kapsama alınacak nitelikte bulunduğu saptanmak ve sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalıların bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA Temyzi harcının istek halinde ilgiliye iadesine oybirliğiyle karar verildi.