T.C.

YARGITAY

10. Ceza Dairesi

E: 2005/3633

K: 2006/9044

T: 03.07.2006

KARŞILIKSIZ ÇEK KEŞİDE ETMEK
ÇEKTE İMZA ARAŞTIRMASI
TEBLİGAT

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

İçtihat Özeti: 3167 sayılı Yasanın 4814 sayılı Yasa ile değişik 16/b-4 fıkrası uyarınca; davetiyenin 7201 sayılı Yasanın 10. maddesine göre tebliğinin yapılamaması halinde 35. maddesi gereği tebligat yapılmalıdır.

Suça konu çeklerdeki keşideci imzalarının dosyada bulunan ve noterce düzenlenmiş yetki belgesindeki imza ile açıkça benzememesi karşısında çek asılları getirtilip imzaların sanığa ait olup olmadığı konusunda bilirkişi incelemesi yaptırılmalıdır.

Çekte 4814 sayılı Yasa ile getirilen kimlik numarası zorunluluğu gözetilerek, eldeki çeklerin ileri tarihli olarak tedavüle konulup konulmadığı, sanıktan ve ilk cirantadan sorulmalı ve banka tarafından sanığın elindeki çek defterlerinin yenisi ile değiştirilme işleminin yapılıp yapılmadığı araştırılmalı ve sonucuna göre karar verilmelidir.

(3167 s. Çek K. m. 16)

(7201 s. Tebligat K. m. 10, 35)

(1412 s. CMUKm. 225)

Karşılıksız Çek Keşide Etmek suçundan sanık Nilüfer hakkında (Şişli 11. Asliye Ceza Mahkemesi)nce yapılan yargılama sonunda, 09.04.2004 tarihinde, 2003/176 esas ve 2004/179 karar sayı ile mahkumiyet kararı verildiği; hükmün sanık müdafii tarafından süresi içinde temyiz edildiği; Yargıtay C. Başsavcılığınca bozma isteğiyle dava dosyasının tebliğname ekinde 22.02.2005 tarihinde Dairemize gönderildiği anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:

4814 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği 08.03.2003 tarihinden sonra düzenlenen birden fazla çekin karşılıksız çıkması halinde sanık hakkında, 4814 sayılı Yasa'nın 16/3. maddesi gereğince 1 ila 5 yıl arasında belirlenecek süre için ayrı ayrı "çek hesabı açmaktan yasaklama kararı" verileceği nazara alınmadan, sanık hakkında bir kez çek yasaklama kararı verilmiş ise de; aleyhe temyiz bulunmadığından bozma nedeni yapılmamıştır.

Yapılan duruşmaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, Mahkemenin soruşturma sonuçlarına uygun şekilde oluşan inanç ve takdirine, incelenen dosya içeriğine göre, diğer temyiz itirazlarının reddine, ancak;

3167 sayılı Kanun'a 4814 sayılı Kanun ile ekleneni 6/b maddesinin 4. fıkrası uyarınca CMUK.nın 225. maddesi açıklamasını taşıyan davetiyenin, 7201 saydı Tebligat Yasası'nın 10. maddesi gereğince usulüne uygun şekilde öncelikle sanığın bilinen adresine tebliğe çıkartılması, yeni adres bildirilmeden adres değişikliğine gidilmiş olması ve yeni adresin tebliğ memurunca da belirlenememiş olması nedeniyle tebliğ işleminin gerçekleştirilememesi durumunda, anılan Yasa'nın 35. maddesine göre tebligat işlemi yapılabileceği gözetilmeksizin; sanığa doğrudan T.K.nın 35. maddesine göre davetiye tebliğ edilmesi suretiyle yasal savunma hakkının kısıtlanmış olması;
Yapı ve Kredi Bankası İstanbul/Arnavutköy Şubesi nezdindeki sanığa ait hesaptan keşide edilen suça konu çeklerdeki keşideci imzalarının, dosyada bulunan Özer isimli kişiye çek keşide etme yetkisi verilmesini de içeren Küçükçekmece 5. Noterliğinin 30.04.2002 tarih ve 13958 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde vekaletnamedeki ve temyiz dilekçesi ekindeki Küçükçekmece 6. Noterliğinin 15.10.2003 tarihli, 20926 yevmiye numaralı vekaletnamedeki sanığa ait imza örnekleriyle birbirine açıkça benzememesi karşısında; dosyada bulunan özer'e ait Beyoğlu Yirmi5. Noterliğinin 29.08.1997 tarihli, 31807 yevmiye numaralı imza sirkülerindeki ve muhatap bankada çek hesabı açılmasına ilişkin müşteri imza kartındaki vekil sıfatıyla atılan imzalar ile çeklerdeki keşideci imzalarının benzerlik gösterdiği hususu da dikkate alınarak; suça konu çek asılları getirtilerek, keşideci imzalarının sanığa ait olup olmadığı gerekirse teknik bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle kuşkuya yer vermeyecek şekilde saptanıp, imzaların sanığa ait olmadığının belirlenmesi halinde, eylemden şikayet bulunduğu dikkate alınarak, çekteki keşideci imzasının kime ait olduğu tespit edilip, bu şahıs hakkında suç duyurusunda bulunularak, dava açılması halinde dosyaların birleştirilmesi suretiyle delillerin birlikte takdir edilerek, sonucuna göre sanığın hukuki durumunun tayin ve takdiri gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi,

3- 3167 sayılı Kanun'da değişiklik yapan 4814 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 08.03.2003 tarihinden önce veya Türkiye Bankalar Birliğinin görüşü alınarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca düzenlenen 2003/1 sayılı Tebliğin yayımı tarihi olan 09.04.2003 tarihini izleyen 3. ayın sonu olan Temmuz 2003 ayı sonuna kadar düzenlenmiş olan ve 'vergi kimlik numarası' içermeyen çeklerin zorunlu unsurları bulundurduğu kabul edilmiş; ancak, 31.07.2003 tarihinden sonra düzenlenmiş olan çeklerde 'vergi kimlik numarasının' bulunmaması halinde çekin geçerliliğinin etkileneceği kabul edilmiştir.

Dava konusu olan çekler incelendiğinde; Yapı ve Kredi Bankası İstanbul/ Arnavutköy Şubesi nezdindeki sanığa ait hesaptan keşide edilen 29.09.2003 tarih ve 0151512 seri numaralı çek ile aynı hesaptan keşide edilen 17.10.2003 tarih ve 0151517 seri numaralı çekin, keşide tarihi itibarıyla "vergi kimlik numarası" bulunmadığı anlaşılmakla, anılan iki adet çekin ileri tarihli olarak tedavüle konulup konulmadığı, sanıktan ve ilk cirantadan sorulmak suretiyle saptanması ve banka tarafından sanığın elindeki çek defterlerinin yenisi ile değiştirilme işlemi yapılıp yapılmadığının da araştırılması ve bu çeklerin de mahkumiyet hükmüne dahil edilip edilmeyeceğinin belirlenmesinden sonra, sonucuna göre sanığın hukuki durumunun tayin ve takdiri gerektiğinin gözetilmemesi,

Suça konu çeklerden 0151517, 0154881, 0154882 ve 0154899 seri numaralı olanlara ilişkin ihtar evrakının getirtilmemiş olması,
647 sayılı Kanunun 5275 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılması ve bu Kanunda gecikme zammı öngörülmemiş olması nedeniyle, para cezasının ödenmemesi durumunda gecikme zammı uygulanmasına olanak bulunmaması,

6-1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun 4667 sayılı Kanun'un 77. maddesi ile değişik 164/son maddesi yanlış yorumlanarak, avukatlık ücretinin katılan yerine davanın tarafı olmayan "katılan vekili" lehine hükmedilmesi,

7- Gerekçeli karar başlığında suç tarihlerinin yanlış ve eksik yazılmış olması,

Yasaya aykırı, sanık müdafiinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan hükmün istek gibi BOZULMASINA, 03.07.2006 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.