 |
T.C.
YARGITAY
10. Ceza Dairesi
E. 1996/1847
K. 1996/2353
T. 12.3.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
3167 SAYILI KANUNA AYKIRI DAVRANIŞ
KARAR ÖZETİ : Çekte keşide yeri olarak gösterilen "K.eli" kısaltması, birden fazla yeri ifade edebileceğinden, keşide yeri sayılmaz. Keşide yeri olmadığı için çek niteliği taşımayan bu belgeyi müdahile veren sanığın eyleminin, dolandırıcılık suçunu oluşturup oluşturmadığı tartışılmalıdır.
Çek aslında, muhatap banka şubesinin gösterilip gösterilmediği, çekin yasal unsurları taşıyıp taşımadığı ve çek karnesinin yaprağına, çekte işleyen hesabın bulunduğu banka şubesinin adının ve keşidecinin hesap numarasının yazılıp yazılmadığı araştırılıp saptanmalı, sonucuna göre hüküm kurulmalıdır.
Keşide yeri ve ödeme yeri aynı olan çek, on günlük yasal süre geçirildikten sonra bankaya ibraz edildiği takdirde, karşılıksız çek vermek suçu oluşmaz.
(3167 s. Çek K. m. 3, 16)
(6762 s. TTK. m. 692, 693, 708)
3167 sayılı Kanuna aykırılıktan sanık Abdurrahman'ın yapılan yargılanması sonunda, hükümlülüğüne dair (Tokat Asliye Ceza Mahkemesi)'nden verilen 8.2.1995 gün ve 1994/47 esas, 1995/38 karar sayılı hükmün süresi içinde Yargıtay'ca incelenmesi sanık tarafından istenilmiş olduğundan; dava evrakı C. Başsavcılığı'nın bozma isteyen 6.2.1996 tarihli tebliğnamesi ile Daireye gönderilmekle incelenip, gereği düşünüldü:
Yapılan duruşmaya, toplanıp karar yerinde tartışılan delillere ve dosya içeriğine uygun gerekçeye göre; yerinde görülmeyen diğer temyiz itirazlarının reddine. Ancak;
1- Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu'nun 14.12.1992 gün ve 1992/1-5 sayılı kararında da belirtildiği gibi, çeklerde keşide yerinin hiçbir duraksamaya yer vermeyecek şekilde anlaşılabilir olması koşulu ile kısaltılmış olarak yazılması halinde çek, sadece keşide yerinin kısaltılmış olarak yazılmış bulunması sebebiyle geçersiz sayılamaz. Buna karşılık kısaltma, hiçbir yeri ifade etmiyorsa yada birden çok yer adını çağrıştırıyorsa, keşide yerinin varlığının kabul edilmesi mümkün değildir.
Suç konusu çekte, keşide yeri olarak gösterilen 'K. eli" kısaltması "Kocaeli", "Kırklareli" gibi birden fazla yeri ifade edebileceğinden, keşide yerinin neresi olduğu konusunda duraksamaya ve karışıklığa yol açmaktadır. Bu nedenle belirtilen kısaltma keşide yeri sayılmaz.
keşide yeri olmadığı için çek niteliği bulunmayan belgeyi ödeme aradı olarak müdahile veren sanığın eyleminin, dolandırıcılık suçunu oluşturup oluşturmadığının araştırılıp tartışılması, sonucuna göre hukuki durumunun tayini gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması,
2- Çek aslı getirtilerek, çekte muhatap banka şubesinin (ödeme yeri) gösterilip gösterilmediği araştırılıp çekin TTK. nun 692 ve 693. maddelerinde öngörülen yasal unsurları taşıyıp taşımadığı ve 3167 sayılı kanunun 3. maddesi ile ceza uygulaması yönünden getirilen "Bankalar, çek karnelerinin her yaprağına, çekle işleyen hesabın bulunduğu şube adının ve keşidecinin hesap numarasını yazmaya mecburdurlar" zorunluluğun yerine getirilip getirilmediği tespit edilerek, sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi,
3- TTK.nun 708. maddesinde açıklandığı üzere, keşide yeri ve ödeme yeri aynı olan çeklerde ibraz süresi 10 gün olup, davaya konu çekte keşide ve ödeme yerinin Kırklareli olarak kabulü halinde çekin yasal süre geçirildikten sonra bankaya ibraz edildiği göz önüne alınarak atılı suçun unsurlarının oluşmadığı gözetilmeden yazılı şekilde mahkumiyet hükmü tesisi,
Yasaya aykırı, sanığın temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden hükmün bu sebeplerden dolayı istem gibi (BOZULMASINA), 12.3.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.