 |
T.C.
YARGITAY
10. Ceza Dairesi
E. 1992/6188
K. 1992/8327
T. 15.7.1992
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
KARŞILIKSIZ ÇEK
ÖZET Suç konusu çekin bankaya ibrazı ve karşılığının bulunmadığının anlaşılmasıyla karşılıksız çek keşide etmek suçu Oluştuğu halde sanığın beraatine karar verilmesi yasaya aykırıdır.
(3167s. Çek K. m. 3)
(6762 s. TTK. m. 692, 735)
3167 sayılı Kanuna aykırılıktan sanık Ersegün'ün yapılan yargılanması sonunda; beraatine dair, (Soma Asliye Ceza Mahkemesi)nden verilen 26.3.1991 gün ve 1989/93 esas, 1991/69 karar sayılı hükmün süresi içinde Yargıtay'ca incelenmesi Yerel C. Savcısı tarafından istenilmiş olduğundan; dava evrakı C. Başsavcılığı'nın bozma isteyen 13.4.1992 tarihli tebliğ namesi ile Daireye gönderilmekle incelenip, gereği düşünüldü:
24.10.1988 tarihli ana sözleşmenin 3. maddesinde sayılan imar planı, yerin parselasyonu, mimari proje hazırlanması vesaire nin yapılması ile ilgili olarak S.S. S...........ve S..............Yapı Kooperatifi ile teknik ölçüm bürosu adına Ersegün arasında sözleşme yapılmış, nevarki gerek kooperatif yönetimi ve gerekse teknik ölçüm bürosunca taahhüt edilen yükümlülüklerin Şubat 1989 tarihine kadar yerine getirilmeyeceğinin anlaşılması üzerine 25.1.1989 tarihinde ek sözleşme ile taahhütlerin 30.6.1989 tarihine kadar tamamlanması kararlaştırılmıştır. Teknik ölçüm bürosu taahhüt ettiği hususları yerine getirmediği takdirde kullanılmak üzere kooperatife 20.7.1989 keşide tarih ve 881407 seri nolu bir çek verilmiştir.
Kararlaştırılan 30.6.1989 tarihinde sözleşmenin 3. maddesinde sayılan hususlar yerine getirilmeyince kooperatif yönetiminin 30.6.1989 tarihinde taahhütlerin yerine getirilmediğinin belirterek teminat olarak verilen çekin kullanılacağı iptal edilmiş ve 20.7.1989 keşide tarihli çek 26.7.1989 tarihinde bankaya ibraz edilmiş, nevar ki karşılığının olmadığı kaydedilmiştir.
Suç konusu çek, TTK.nun 692., 3167 sayılı Yasanın 3. maddelerinde öngörülen kurucu unsurları haizdir. Çek hesabı üzerinde ödeme yasağını getirecek hiç bir hukuki engel yoktur. TTK.nun 707., 3167 sayılı Yasanın 4. maddeleri uyarınca ibrazında ödeme zorunluluğu vardır. Teminat çeklerinin ödenmezliği söz konusu değildir.
Yasa, tümü itibariyle ekonomik düzenin bir parçası olan çeklerin düzenli bir şekilde kullanılmasını sağlamak amacını gütmektedir. Bu suç ile korunan menfaatin, çeklere karşı güven duygusunun sağlanmasıdır. Yasaya aykırı karşılıksız çek veren kişinin sırf karşılıksız çek vermesi nedeni ile cezalandırılması öngörülmüştür.
Sanık Ersegün vekilinin 27.7.1989 havale tarihli dilekçesi ile, suç konusu çeke ödeme yasağı ve karşılıksız damgası vurulmamasını teminen açacakları dava sonuna kadar ihtiyati tedbir kararı isteği İzmir' 3. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 4.8.1989 gün ve 1989/2321 -2362 sayılı kararı ile reddedilmiş ve aradan uzunca bir zaman geçtiği halde bu yolda hiç bir davada da açılmamıştır.
Sanık Ersegün vekilinin 18.9.1989 tarihli başvurusu ile İzmir 1. Tetkik Mercii'nin 10.11.1989 gün ve 1989/757-1110 sayılı kararı ile takibin iptaline karar verilmiş ve bu karar kesinleşmiş ise de, borçlunun "borcu olmadığını ileri sürmesi halinde takibin durdurulmasına ilişkin bu karar takip hukukunu ilgilendiren bir karardır. Çekin hukuki niteliğini etkilemediği gibi, tedavülünü de engellemez.
Bu itibarla, suç konusu çekin bankaya ibrazı ve karşılığının bulunmadığının anlaşılmasıyla karşılıksız çek keşide etmek suçu oluştuğu halde yazılı düşünce ile sanığın beraatine karar verilmesi;
Yasaya aykırı, Yerel C. Savcısının temyiz itirazı ve tebliğ name içeriği yerinde görüldüğünden hükmün gösterilen sebeple BOZULMASINA, 15.7.1992 günü oybirliğiyle karar verildi.