 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C
YARGITAY
2.CEZA DAİRESİ
Y A R G I T A Y İ L A M I
Esas No:97/19355
Karar No:98/3863
Tebliğname:116236
Gıda maddeleri tüzüğüne aykırı hareketten sanık Selahattin Pehlivan'ın
yapılan yargılaması sonunda; suçun değişen vasfına göre sanığın eylemi 1593
sayılı kanuna muhalefet niteliğinde görülmükle bu suçtan mahkumiyetine dair
(PASİNLER) Sulh Ceza Mahkemesinden verilen 24.7.1996 tarihli hükmün
Yargıtay'ca incelenmesi C. Savcısı tarafından süresinde dilekçeyle istenmek
ve dava evrakı C. Başsavcılığının 19.12.1997 tarihli tebliğnamesiyle daireye
gönderilmekle okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği düşünüldü:
Bütün gıda maddelerinin üretiminden tüketimine kadarki tüm aşamalarda
uygulanacak veya uyulacak esaslar 1593 sayılı kanunun 181-199. maddelerinde,
1593 sayılı kanunun 199. maddesi gereğince çıkarılan Gıda Maddeleri Tüzüğü,
Sağlık Bakanlığınca çıkarılan genel sağlığı ilgilendiren yönetmelikler ve
Türk Standartları Enstitüsü tarafından çıkarılıp yayınlanan gıdalara ilişkin
standartlar ile düzenlenmekte iken; 8.6.1995 tarihli ve 4113 Sayılı Yetki
Kanununa istinaden çıkarılan ve 28.6.1995 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe
giren 560 sayılı K.H.K ile gıdaların üretimi, tüketimi ve denetlenmesi
yeniden düzenlenmiştir.
Bu kanun hükmünde kararnamenin 21. maddesiyle 1593 sayılı kanunun 8.
babının getirilen düzenlemelere aykırılık gösteren hükümlerinin yürürlükten
kaldırıldığı belirtilmiş ise de, düzenlemelerin bu babda yer alan 181-199.
maddelere aykırılığının bulunmaması, yeni düzenleme ile çıkarılması gereken
yönetmelik ve tebliğlerin tamamının henüz çıkarılmamış olması karşısında gıda
maddelerine ilişkin önceki tüm düzenlemelerin de tamamlayıcı olarak
yürürlükte bulunduğunun kabulü ve her iki düzenlemede de yer alması halinde
16.11.1997 tarihinden önce lehe olma durumuna göre değerlendirme yapılması,
daha sonraki tarihlerde ise yeni düzenlemelerde hüküm varsa bu düzenlemelerin
nazara alınması gerekecektir.
560 sayılı K.H.K.'ye 4128 sayılı kanunla eklenen 18. maddesinin A
fıkrasında ceza hükümleri gösterilmiştir. Bu maddede bazı aykırılıklar için
idari para cezası, bazı aykırılıklar için de ağır para cezası
öngörülmektedir.
Türk Gıda Kodeksinin yürürlüğe girdiği 16.11.1997 tarihinden sonra
işlenen suçlarda kararnamenin 18. maddesinin A fıkrasında öngörülen cezai
müeyyidelerin uygulanması gerekeceği açıktır. Ancak, 16.11.1997 tarihinden
önce işlenen suçlarda aykırılığın saptanmasından sonra, önce eylemin hangi
madde gereğince cezalandırılması gerekeceği tesbit edildikten sonra yeni
düzenlemelere göre kararnamenin 18. maddesinin A fıkrasının hangi bendine
uyduğu saptanıp TCK.nun 2. ve 11. maddeleri de nazara alınarak sanık lehine
uygulama yapılması gerekecektir.
Gıda üretim ve satış yerleri hakkında 560 sayılı K.H.K.nin 4, 9, 10 ve
11. maddelerine göre hazırlanan yönetmelik 10.7.1996 tarihinde Resmi Gazetede
yayınlanarak yürürlüğe girmiş olup gıda maddelerinin üretim yerleri, satış ve
depo yerleri ve nakillerindeki hijyenik şartları, üretim yerleri için izin
esaslarını, denetim şeklini, denetim sonucu belirlenecek aykırılıkların
giderilmesine ilişkin uyarı gereğinin yerine getirilmemesi hallerini
düzenlemiş, Türk Gıda Kodeksinin yürürlüğe girmesi ile K.H.K.nin 10. maddesi
ve bu maddeye göre çıkarılan yönetmelik hükümlerinin uygulanabilmesi mümkün
hale gelmiş, aykırı davranışların yaptırımı 4128 sayılı kanunun 18/A-f
bendinde gösterilmiştir.
İddianame kapsamına göre sanık hakkında etiketsiz lavaş ekmeği (pide
benzeri) imal ettiği, işyerinin hijyenik koşullara uymadığı, çalışanların
sağlık muayenelerinin yaptırılmadığından bahisle dava açılmış olduğu cihetle,
Etiketsiz pide imal etmek suç teşkil etmediği ancak sanığın diğer
eylemlerinin 10.7.1996 tarihli yönetmelik hükümlerine aykırı olduğu,
eyleminin 560 sayılı K.H.K.ye 4128 sayılı kanunla eklenen 18. maddesinin A
fıkrasının f bendine uyduğu ve önödemeye tabi olduğu ancak 1593 sayılı
yasanın 282. maddesi uyarınca yapılan uygulama TCK.nun 2 ve 11. maddeleri
nazara alındığında sanık lehine olması nedeniyle uygulamada bir isabetsizlik
görülmemiştir. Ancak:
1- Etiketsiz pide imal etmek eyleminin suç teşkil etmediği nazara
alınmadan TCK.nun 80. maddesi uyarınca artırım yapılması,
2- 1593 sayılı yasanın 282. maddesi gereğince yapılan uygulama sanık
lehine ise de 560 sayılı K.H.K. ve 4128 sayılı kanunla yapılan düzenlemede bu
yönden kapatma ile meslek, sanatın tatili şeklinde feri cezaların olmaması
karşısında anılan maddedeki feri cezaların uygulanmaması gerektiğinden sanık
aleyhine maddedeki feri cezalara da hükmedilmesi,
Bozmayı gerektirmiş, o yer C. savcısının temyiz itirazları bu itibarla
yerinde görülmüş olduğundan, sair yönleri incelenmeksizin hükmün bu
sebeplerden dolayı BOZULMASINA, 30.3.1998 gününde oybirliğiyle karar
verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
E.Güyer C.Özdikiş İ.Yücel K.Azizoğlu T.Muratoğlu
|