 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
2.Hukuk Dairesi
Sayı :
Esas Karar Y A R G I T A Y İ L A M I
97/1305 97/1953
24.2.1997
Özet:Evlilik dışı ilişkiden doğan çocuk, baba tarafından tanınsa veya
babalığı hükmen belirlense dahi velayet hakim hükmüne kadar askıdadır.
Velayet kendisinde olmayan ana veya babanın yaptığı çocuk adına
evlatlık sözleşmesi geçersizdir.
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli
mahkemece verilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp
düşünüldü.
Evlilik dışı doğan çocuğun velayeti askıdadır. Babanın çocuğu tanıması
veya babalığına hüküm edilmesi annenin çocuğu kendi nüfusuna kayıt ettirmesi
velayetin kazanılmasını sağlamaz. Velayetin Hakim tarafından düzenlenmesi
gerekir. (MK. md. 311, 312, 313, 314) Çocuğu doğuran kadın onun anası olmakla
beraber hükümle velayet verilmeden onu temsil edemez. (Y. İç. Bir. Kararı
2.5.1960 gün 5/8sayılı)
Medeni Kanunun 253. madesi anne-babadan söz etmekte ise de; burada
amaçlanan yön velayet hakkı bulunan veya kendisine bir hükümle velayet hakkı
verilen anne-babadır. Zira çocuk küçükken anne babasının velayeti altındadır
(MK. md. 262)
Ana-baba velayeti icra hakkını haiz olduğu oranda çocuklarının yasal
temsilcileridir. (Mk. md. 268) Medeni Kanunun velayeti düzenleyen bölümünde
(md. 262-277) anne-baba sözleri velayet hakkını haiz olan anne baba anlamında
kullanılmıştır.
Bir sözleşmenin tarafı olabilmek için öncelikle hak ehliyetine
ardından sözleşme (fiil-muamele) ehliyetine sahip olma zorunluluğu vardır.
Taraflardan biri veya her ikisi sözleşme yapma ehliyetinden yoksunsa yapılan
sözleşme geçersizdir. (batıldır)
Somut olayda evlatlığa verilen çocuk evlilik dışı doğmuş velayeti
düzenlenmeden doğal annenin katıldığı sözleşme ile davalılara evlatlık olarak
verilmiştir. Evlatlık sözleşmesi yapıldığında evlatlık Selim Yıldırım anne
hanesine Medeni Kanunun 290. madddesi uyarınca düzgün olmayan soy hükümlerine
göre 1988 doğumlu olarak tescil edilmiştir. Evlatlık sözleşmesinin tarihi
11.10.1989'dur. Baba çocuğu 1990 yılında tanımıştır. Tanımaya yapılan itiraz
davası takip edilmeyerek açılmamış sayılmasına karar verilmiştir. (Uşak 2.
Asliye Hukuk 31.1.1994 gün 992/614 Esas 994/17 Karar)
Evlatlık bu davada kayyımla temsil edilmiştir.
Açıklanan nedenlerle velayet hakkı olmayan dolayısıyla evlilik dışı
çocuğu temsile yetkili bulunmayan doğal annenin çocuğu temsilen yaptığı
hukuki işlem (evlatlık sözleşmesi) sözleşmede temsil yetkisi bulunmadığından
geçersizdir. Davalı tanıma sonucu çocukla hukuken korunmaya değer şekilde irs
ve nesep ilişkisi kurmuş olmakla bu davada hukuki yarar sahibidir.
O halde sözleşmenin bozulmasına çocuğun velayetinin düzenlenmesine
karar verilmesi gerekirken kesinleşen tanıma işlemine değer verilmeyerek
davanın sıfat yokluğu ve esasa ilişkin olarak red edilmesi doğru değildir.
S O N U Ç : Hükmün açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz peşin
harcının yatırana geri verilmesine oybirliğiyle karar verildi. 24.2.1997
Başkan Üye Üye Üye Üye
Tahir Alp Nedim Turhan Ş.D.Kabukcuoğlu Ferman Kıbrıscıklı Özcan Aksoy
|
