 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
18. HUKUK DAİRESİ
ESAS KARAR
1997/12859 1998/723
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi :Beyoğlu 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
Tarihi :14.10.1997
Nosu :1996/832-1997/659
Davacı :Mezopotomya Kültür Vakfı vekili Av. Hasip Kaplan
Davalı :Hasımsız
Dava dilekçesinde vakfın tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın
reddi cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiş,
ayrıca temyiz incelemesi duruşmalı olarak talep edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve pul
eklenmediğinden duruşma talebinin reddedilmesinden sonra dosyadaki bütün
kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Vakfın tescil istemi, Vakıflar Genel Müdürlüğünün vakıf kurucuları
olarak gösterilen kişilerin milli güvenlik yönünden sakıncalı faaliyetlerde
bulundukları, bölücü terör örgütü ile ilişkileri bulunduğu şeklindeki uyarısı
üzerine bu gerekçeye dayanılarak reddedilmiştir. Türk Medeni Kanununun 74.
maddesinin 2. fıkrası ve Türk Medeni Kanununa Göre Kurulan Vakıflar
Hakkındaki Tüzüğün 6. maddesi uyarınca, kanuna ahlak ve adaba veya milli
menfaatlere aykırı olan veya siyasi düşünce veya belli bir ırk veya cemaat
mensuplarını desteklemek gayesi ile kurulmuş olan vakıfların tesciline karar
verilemez. Vakıfnamenin, amacı ve faaliyetleri ile ilgili hükümleri
incelendiğinde yasak kapsamındaki herhangi bir amaca ve faaliyete yer
verilmediği görülmektedir.
Tescil isteminde bulunanların geçmişteki hal ve tavırları ve siyasi
zihniyetleri itibariyle kanunla yasaklanan faaliyetlerde bulunma temayülleri
içinde bulunmaları, yasa hükümlerine göre vakıf kurmaya engel değildir.
Kurucuların veya genel olarak vakfın kurulduktan sonra bu şekilde bir
faaliyette bulundukları tesbit edildiği takdirde vakfın, Medeni Kanunun 81/A
maddesinin 3. fıkrası uyarınca dağıtılması esasen yasa gereğidir.
Hakim, Anayasanın 138. maddesi hükmüne göre Anayasaya, kanuna ve
hukuka uygun olarak vicdani kanaatlerine göre hüküm vereceğinden ve davada
taraf olan kişinin (tescil isteyen) talebi ile ilgili verilecek kararın
gerekçesini ve hukuki dayanağını bilmek durumunda olduğundan kanunda yer
almayan bir kısıtlamaya ve açıklanmadığı da bildirilen yazıya dayanarak hüküm
kuramaz. Bu nedenle, mahkeme kararındaki gerekçe doğru değildir.
Keyfiyet bu olmakla beraber, vakfedilen 5.000 ABD Dolarının Türk
parası ile ifade ettiği meblağ (Bir Milyar civarında), vakfın amacını ve
faaliyetlerini düzenleyen 2 ve 3. maddelerde sözü edilen üniversite dahil
olmak üzere çok yüksek meblağlara ulaşan maliyetleri bulunan müesseselerin
kurulmasına hiçbir şekilde başlangıçta hazırlık faaliyetlerine dahi yeterli
değildir. Vakıf Medeni Kanunun 73. maddesine göre, başlıbaşına mevcudiyeti
haiz olmak üzere belli bir malın bir gayeye tahsisi olduğuna göre tahsis
edilen malın da bu gayenin tahakkuku için öngörülen faaliyetlerin enaz bir
bölümüne yetecek miktarda olması gerekir.
Bu itibarla mahkemece ileri sürülen gerekçe yerinde değil ise de,
açıklanan bu gerekçe ile, tescil isteminin reddi gerektiği cihetle HUMK.nun
438. maddesinin son fıkrası hükmü dikkate alınarak gerekçe değiştirilerek ve
düzeltilerek, verilen hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye onama harcının
temyiz edene yükletilmesine, 3.2.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Sait Rezaki V.Canbilen A.Nazlıoğlu İ.N.Erdal M.E.Germeç
|
