 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Ceza Genel Kurulu
Esas No : Karar No : İtirazname :
1997/1-156 1997/250 12638
Y A R G I T A Y K A R A R I
Kararı veren
Yargıtay Dairesi : 1.Ceza Dairesi
Mahkemesi : Zile Ağır Ceza
Günü : 23.10.1996
Sayısı : 121 D.iş.
Davacı : K.H.
Davaya katılan : -
Sanık : Mustafa Topal
Temyiz eden :
Adam öldürme ve yaralama suçlarından içtimaen 15 yıl ağır hapis 4 ay
30 gün hapis cezası ile hükümlü Mustafa Topal'ın, şartla salıverildikten
sonra işlediği 6136 sayılı yasaya aykırı davranmak suçundan dolayı 1 sene
hapis ve 300.000 lira ağır para cezasıyla cezalandırılmasına ve bu cezasının
ertelenmesine karar verilmesi nedeniyle, şartlı salıverme kararının geri
alınması isteminin reddine dair Tokat Ağır Ceza Mahkemesinin 1.10.1996 gün
1996/189 D. İş. sayılı kararına vaki itiraz üzerine Zile Ağır Ceza
Mahkemesinin 23.10.1996 gün 1996/121 D. İş. sayılı kararı ile itirazın
reddine karar verilmiştir.
Bu kararda isabet görülemediğinden bahisle CMUK.nun 343. maddesi
gereğince bozulması lüzumu, Adalet Bakanlığının yazılı emir talebine
dayanılarak Yargıtay C. Başsavcılığının 13.2.1997 günlü tebliğnamesiyle
istenilmekle Yargıtay 1. Ceza Dairesinin 10.4.1997 gün 504-1166 sayılı kararı
ile;
"Ertelenmiş mahkumiyet kararı, TCY.nın 95. maddesindeki şartlar
gerçekleştiğinde esasen vaki olmamış sayılacaktır. Ertelenmiş
mahkumiyetlerde, mahkumiyet hükmünün sonuç yaratma özellikleri askıya
alınmakta, deneme süresi sonuna kadar geciktirilmektedir. Şartla
salıverildikten sonra ve bihakkın tahliye tarihinden önce suç işlenmesi ve bu
suçun cezasının ertelenmesi halinde, erteleme kararı tüm sonuçları ile
geçerli sayılarak, erteleme nedenleri ortadan kalkmadıkça şartla salıverilme
kararının kaldırılamayacağı kabul edilmelidir." gerekçesiyle ve oyçokluğuyla
yazılı emre dayanan bozma istemi reddedilmiştir.
Yargıtay C. Başsavcılığınca bu karara karşı 12.5.1997 gün 12638 sayı
ile itiraz edilerek dosya; Birinci Başkanlığa gönderilmekle Ceza Genel
Kurulunca okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
CEZA GENEL KURULU KARARI
Hükümlü Mustafa Topal, adam öldürme ve yaralama suçlarından içtimaen
15 yıl ağır hapis 4 ay 30 gün hapis cezası ile cezalandırılmış ve bu cezaları
kesinleşmiştir. Hükümlü 25.3.1994 günü şartla salıverilmiş olup bihakkın
tahliye tarihi 23.7.2006'dır.
Hükümlü şartla salıverildikten sonra 14.5.1996 günü işlediği 6136
sayılı yasaya aykırı davranmak suçundan, 1 sene hapis ve 300.000 lira ağır
para cezası ile cezalandırılmış, 647 sayılı yasanın 6. maddesi gereğince bu
cezası ertelenmiştir.
Deneme süresi içinde kasıtlı bir suç işlenmesi nedeniyle TCY.nın 17.
maddesi uyarınca sanık hakkındaki şartla salıverilme kararının geri alınması
talep olunmuş, istemin reddine ilişkin hüküm kesinleşmiştir. Bu hükme yönelik
yazılı emirle bozma istemi Özel Dairece reddedilmiş ve bu karara karşı
Yargıtay C. Başsavcılığınca itiraz edilmiştir.
Çözümlenecek sorun, şartla salıverilen hükümlünün deneme süresi içinde
işlediği bir diğer cürüm nedeniyle verilen cezasının 647 sayılı yasanın 6.
maddesi uyarınca ertelenmesine karar verilmesi halinde, önceden verilen
şartla salıverme kararının geri alınmasının mümkün olup olmadığına
ilişkindir.
Şartla tahliye kararı 647 sayılı yasanın 19 ve şartla salıverme
kararının geri alınması ise TCY.nın 17. maddesinde düzenlenmiştir. Şartla
salıverilme iyi halliliğe dayanan bir kurumdur. Cezasının bir kısmını iyi
halli olarak geçiren bir hükümlünün, cezasının tamamını çekmeden, cezaevinden
daha erken salıverilmesidir. Şartla salıverilen hükümlü, iyi halliliğini
sürdürmek zorundadır. Aksi halde şartla salıverilme kararı geri alınacaktır.
TCY.nın 17. maddesinde "Şartla salıverilmiş olan hükümlü, geri kalan süre
içinde işlediği kasıtlı bir cürümden dolayı şahsi hürriyeti bağlayıcı bir
cezaya mahkum olur veya mecbur olduğu şartları yerine getirmez ise, şartla
salıverilme kararı geri alınır. Bu takdirde suçun işlendiği tarihten sonraki
kısım hükümlünün ceza süresine mahsup edilmeyerek aynen çektirilir ve şartla
salıverilmeye esas teşkil eden hükmün infazı ile ilgili olarak bir daha
şartla salıverilmeden yararlanamaz." hükmü yeralmaktadır. Bu hükme göre iyi
halli olup da şartla salıverilen hükümlü, deneme süresi içerisinde hürriyeti
bağlayıcı ceza ile sonuçlanan kasıtlı bir cürüm işlediği ya da uyması gereken
koşullara uymadığı takdirde şartla salıverilme kararı geri alınacaktır.
Suçun, özgürlüğü bağlayıcı ceza gerektiren kasıtlı bir cürüm olması
öngörülmüştür.
Şartla salıverilme kararının geri alınması için hükümlünün, kasdi bir
cürümden özgürlüğü kısıtlayıcı bir cezaya mahkum olması yeterlidir.
Kesinleşmiş mahkumiyet kararı, hükümlünün iyi halliliğini yitirdiğini
göstermektedir. Bu hükmün kesinleşmiş olması zorunludur. Çünkü, kesin bir
mahkumiyet hükmü olmadan özgürlüğü bağlayıcı cezayı müstelzim kasıtlı bir
cürüm işlendiği kabul edilemez. Öte yandan 8.6.1970 gün 9-4 sayılı Yargıtay
içtihadı birleştirme kararında "Şartla salıverilen hükümlülerin meşruten
tahliye tarihi ile bihakkın tahliye edilmeleri icabeden tarih arasında şahsi
hürriyeti bağlayıcı cezayı müstelzim kasıtlı bir cürüm işlemeleri halinde
TCY.nın 17. maddesi gereğince meşruten tahliye kararının geri alınması
gerektiği, ikinci cürmün birinci cürme ait ceza müddeti dolmadan işlenmiş
olması yeter olup, cezanın verilip kesinleşmesinin bu süre içinde
gerçekleşmiş olmasının şart bulunmadığı" açıklanmak suretiyle, suçun deneme
süresi içinde işlenmesinin yeterli olduğu belirtilmiştir. Şartla salıvermenin
geri alınması cürümle ilgili olup, o cürmün cezasının çektirilebilir
olmasıyla ilgisi bulunmamaktadır. TCY.nın 17. maddesinde, mecbur olunan
şartların yerine getirilmemesi halinde şartla salıverilme kararının geri
alınması kabul edildiği halde, özgürlüğü bağlayıcı ceza gerektiren bir suçun
işlenmesi halinde kararın geri alınamayacağı, ikinci suçun cezasının
çektirilebilir olmasının şart olduğu ileri sürülemez. TCY.nın 17. maddesinde
"...mahkum olur" denmesi, mahkumiyet kararının yeterli olduğunu, cezanın
çekilebilir olmasının nazara alınmadığını göstermektedir. İyi halliliği
ortadan kaldıran, cezanın çekilmesi değil, kesinleşmiş mahkumiyetle
sonuçlanan kasti bir cürme ilişkin eylemin varlığıdır.
Deneme süresi içinde işlenen suç nedeniyle hükmolunan cezanın
ertelenmesi halinde, yasa koyucunun şartla salıverme kararının geri
alınamayacağına dair istisnai bir düzenleme yaptığı söylenemez. Zira, bu
durumda kasıtlı suçtan dolayı hükmolunan özgürlüğü bağlayıcı cezanın
ertelenmesine yasal olanak bulunmamaktadır. Bu nedenle ikinci suçtan verilen
mahkumiyet kararının yasaya aykırı olarak ertelenmesi halinde şartla
salıverilme kararının geri alınamayacağının ileri sürülmesi, yasa koyucunun
amacına aykırıdır.
İncelenen dosyada, adam öldürme ve yaralama suçlarından 15 yıl ağır
hapis, 4 ay 30 gün hapis cezasına hükümlü Mustafa Topal'ın, bu cezasının
infazı sırasında 25.3.1994 tarihinde şartla salıverildiği, deneme süresi
içinde 14.5.1996 tarihinde işlediği izinsiz silah taşımak suçundan 1 yıl
hapis ve 300.000 lira ağır para cezası ile cezalandırılmasına karar verilerek
bu cezasının ertelendiği ve hükmün kesinleştiği, bu suretle TCY.nın 17.
maddesinde tanımlanan türden bir cürüm işleyip mahkum olmakla iyi halliliğini
kaybettiği anlaşıldığından, şartla tahliye kararı geri alınmalıdır.
Bu itibarla Yargıtay C. Başsavcılığı itirazının kabulüne karar
verilmelidir.
Çoğunluk görüşüne katılmayan Kurul Başkanı ve Üyeler, Özel Daire
kararında gösterilen haklı gerekçelere göre, itirazın reddi gerektiği
düşüncesiyle karşı oy kullanmışlardır.
SONUÇ : Açıklanan nedenlerle Yargıtay C. Başsavcılığı itirazının
KABULÜNE, 1. Ceza Dairesinin 10.4.1997 gün ve 504/1166 sayılı kararının
kaldırılmasına, Zile Ağır Ceza Mahkemesinin 23.10.1996 gün 1996/121 D. İş.
sayılı hükmünün BOZULMASINA, 18.11.1997 günü oyçokluğuyla karar verildi.
Mater KABAN Türkan GÜVEN Sami SELÇUK
Birinci Başkanvekili 1.C.D.Bşk. 4.C.D.Bşk.
İ.Red İ.Red
S.Necip DEDA Sabih KANADOĞLU Namık BENLİ
3.C.D.Bşk. 11.C.D.Bşk. 5.C.D.Bşk.
Erdem GÜYER Nevzat TANKUT Metin ERTUĞRUL
2.C.D.Bşk.
İ.Red
Yavuz YAZICIOĞLU Gürol KINIK Teoman ÜNERİ
İ.Red İ.Red
Gülser DEMİRBİLEK Necati APAYDIN Yalçın KALAY
Muhittin MIHÇAK Turan DEMİRTAŞ Süleyman ERKAN
Seydi YETKİN Ersan ÜLKER K.Yalçın BAL
Ö.Raci İMAMOĞLU Neşecan SEBER Mehmet ERTEN
İ.Red İ.Red
Ahmet AKYALÇIN
|
