 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Onuncu Hukuk Dairesi
E. 1996/8162
K. 1996/7766
T. 30.9.1996
* BİLDİRİLMEYEN SİGORTALININ KAZA GEÇİRMESİ
* GERÇEK ZARAR TAVANI
* PEŞİN SERMAYE DEĞERİNİN TAHSİLİ
ÖZET : Bildirilmeyen sigortalının iş kazasına maruz kalması halinde, işçi için
yapılan harcamalar üzerine uğranılan Kurum zararının rücuan ödetilmesi
davalarında da, kazalının gerçek zarar tavanının gözetilmesi ve davalıların
bu limit dahilinde sorumlu tutulmaları gerektiğinden, peşin sermaye değeri
önceki davalarda tahsil edilmişse, Kurum'un yeniden dava açma hakkı yoktur.
(506 s. SSK. m. 10, 19, 20, 21, 22, 26/1-2)
Davacı, işkazasında malül kalan sigortalı işçi için yapılan harcamalar üzerine
uğrunılan Kurum zararının rücuan ödetilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hükmün, taraflarca temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu
anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki
kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit
edildi:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici
sebeplere göre, davacı Kurum'un temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davalıların temyizine gelince;
Davacı, 19.2.1996 tarihli işkazası sonucunda sürekli işgöremezlik durumuna
giren sigortalı Cavit'e bağlanan peşin sermaye değerli gelirlerde oluşan
artışın 5.000.000.- TL.'lık bölümünün, 506 sayılı Yasanın 10. maddesi
uyarınca davalılardan müşterek ve müteselsil olarak tahsilini istemiş,
mahkemece yazılı gerekçelerle davanın kabulü yönünde hüküm kurulmuştur.
Sigortalının geçirdiği işkazası nedeniyle, bu dava öncesinde kesinleşen
dosyalar mevcut olup, bunlardan Tavşanlı Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi'nin
1986/503 E., 1988/761 K. sayılı dosyası kazalı sigortalı tarafından, davalı
Ömer aleyhine açılmış maddi tazminat istemini içerir dava olup, yapılan tavan
incelemesi sonucu belirlenen peşin sermaye değerinin Sosyal Sigortalar
Kurumu'ndan tahsisleriyle karşılanmış olması nedeniyle redle sonuçlanmıştır.
Ayrıca, aynı mahkemenin 1989/139 E., 1993/311 E., 1995/70 E. sayılı dava
dosyalarında da, davacı Kurum tarafından 506 sayılı Yasanın 10. maddesine
dayalı olarak davalılar aleyhine açılan ve kabulle sonuçlanan dava dosyaları
mevcuttur.
Mevcut davaya konu istem her ne kadar 506 sayılı Yasanın 10. maddesine
dayanmakta ise de, 10. maddeye dayalı davalarda da kazalının gerçek zarar
tavanının gözetilmesi ve davalıların bu limit dahilinde sorumlulukları yönüne
gidilmesi, Dairemizin yerleşik görüşüdür. Sigortalının açmış olduğu 1986/503
E. sayılı dosyada, 3/8 davalı kusuruna göre belirlenen 5.168.294.- TL.'lık
peşin sermaye değerinin, indirimsiz hali dahi 13.782.119.- TL. olup, önceki
rücuan tazminat davalarında hükmedilenler toplamı ise 77.152.660.- TL.'na
ulaşmakta ve bu haliyle sigortalının uğradığı işkazası nedeniyle oluşan
kazanç kaybı Sosyal Sigortalar Kurumu tarfından fazlasıyla tahsil edilmiş
bulunmaktadır. Bu gerçekler karşısında, bu dosya içeriğinde yeniden hesap
bilirkişi incelemesi yaptırılması ve karar gerekçesinde; "...10. maddede
düzenlenen durum sigortasız işçi çalıştıran işverenleri bir anlamda
cezalandırmak amacı gütmüş olması sebebiyle tavanın uygulanması hak ve
nesafet kurallarına uygun değildir. Herşeye rağmen tavanın uygulanması
gerektiği sonucuna varılsa dahi geçmişe yönelik tavan hesabı yapılması
adaletsiz sonuçlar doğuracaktır. Son açılan davada tavan hesabı yapılarak
bundan sonraki ödemelerin bu tavanı aşamayacağı düşüncesi ileri sürülmesi
halinde de, bilirkişi Av. (A.E.)'nin 29.3.1996 tarihli hesap raporunda
belirlenen tavan miktarını aşamadığı anlaşılmaktadır" yolunda terditli bir
yaklaşım gösterilmesi ve buna dayalı olarak da sigortalının açtığı tazminat
dosyasında belirlenen peşin sermaye değerinin önceki davalarda tahsil
edildiğinden davanın reddi gerekirken, kabulüne karar verilmesi usul ve
yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve
hüküm bozulmalıdır.
S o n u ç : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA),
temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 30.9.1996 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
|
