 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
19. HUKUK DAİRESİ
B A Ş K A N L I Ğ I
Esas Karar
96/6832 96/10663
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi : Beyoğlu İcra Tetkik Mercii Hakimliği
Tarihi : 9.4.1996
Nosu : 182-274
Davacı : Gen-Pa Bilgi İşlem San.ve Dış Tic. Ltd. Şti. vek.
Av. Deniz Oral
Alacaklı : Deniz Çankaya vek.Av.Gürsan Atar
Müdahele talebinde bulunan : T.Tütüncüler Bankası A.Ş.
Taraflar arasındaki şikayet davasının yapılan yargılaması sonunda
ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen
hükmün süresi içinde davacı vekili ile müdahil banka vekilince temyiz
edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, müvekkili şirkete borçlu olan Ömer Solakoğlu'nun
Tekstilbank'da bulunan hisse senetlerini mal beyanında gösterdiğini, hamiline
olan bu hisse senetlerinin banka borçlarına karşılık rehinli olması nedeniyle
fiilen haczedilemediğini, ancak haciz işleminin tamamlandığını buna rağmen,
düzenlenen sıra cetvelinde dikkate alınmadığını ileri sürerek sıra cetvelinin
iptalini istemiştir.
Davalı Deniz Çankaya vekili, Beyoğlu 3. İcra Müdürlüğünün 1995/11962
sayılı dosyadan düzenlenen sıra cetvelinin usul ve yasaya uygun olduğunu,
hisse senetleri menkul mal hükmünde bulunması nedeniyle fiilen haczi
gerektiğini, 89/1 maddesi hükmüne göre, yapılan haczin iştirak imkanı
vermediğini belirterek şikayetin reddini istemiştir.
Alacaklı Tütüncüler Bankası A.Ş. vekili, müvekkili bankanın borçlu
aleyhine yaptığı takipte, borçlunun Tekstilbank A.Ş. nezdindeki hisse
senetlerini 15.11.1995 tarihinde haczettiğini, Tekstilbank A.Ş.nden gelen
cevapta, daha önce bankanın rehni ve İstanbul 4. İcra Müdürlüğünün 1995/9132
sayılı dosyadan haciz konulduğunun bildirildiğini, sıra cetvelinin kanuna
aykırı düzenlendiğini ileri sürerek davacı yanında davaya müdahil olarak
kabulü ile sıra cetvelinin iptalini istemiştir.
Mercii Hakimliğince, Anonim Şirketlerin TTK'nun 415 ve 416. maddeleri
uyarınca çıkarttıkları hamiline veya emre yazılı hisse senetlerinin cirosunun
kabil olduğu, bu nedenle İİK'nun 88/1. maddesi uyarınca haczi gerektiği,
İİK'nun 89/1. maddesine göre haczinin mümkün olmadığı, bu şekilde yapılan
haczin sıra cetvelinde dikkate alınmayacağı gerekçesiyle şikayetin reddine
karar verilmiş, hüküm davacı ve müdahale talebinde bulunan alacaklı
Tütüncüler Bankası A.Ş. tarafından temyiz edilmiştir.
1-Alacaklı Tütüncüler Bankası A.Ş. icra müdürlüğünce düzenlenen ve
tebliğ edilen sıra cetveline karşı İİK'nun 142. maddesinde öngörülen sürede
itirazda bulunmamıştır. Bu nedenle süresinden sonra yapılan müdahale
talebinin reddi doğru olup, temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık, mülkiyeti borçluya ait Anonim
şirketlerce ihraç olunan hamiline hisse senetlerinin İİK'nun 89. maddesi
uyarınca haciz ihbarnamesi tebliği ile haczedilip edilemeyeceği konusundadır.
Anonim Şirketlerin hamiline hisse senetleri eğer borçlunun elinde ise,
üçüncü şahıslara devir ve temlikinin önlenmesi bakımından İİK'nun 88. maddesi
uyarınca fiilen haczolunarak el konulması ve icra dairesince muhafazası
"haczin geçerlilik" koşuludur. Yasanın öngördüğü bu koşula aykırılık, haczin
hukuki soruçlar doğurmasına engel olur ve bu arada hacze iştirak imkanını
ortadan kaldırır. Ancak alacağı temsil eden (hamiline veya cirosu kabil) bu
senetler mülkiyetin devri dışında herhangi bir hukuksal nedenle (rehin,
vekalet, intifa, vedia gibi) borçludan çıkarak üçüncü şahıslar elinde
bulunabilir. Bu durumda belirtmek gerekir ki, senetler İİK'nun 89. maddesinde
ifade edilen "borçlunun üçüncü şahıs elindeki menkul malı" niteliğindedir.
Yani burada sözü geçen üçüncü şahıs, hamiline veya ciro kabil senedin
borçlusu olmayıp, rehin, vekalet gibi, hukuksal ilişkinin tarafı olan üçüncü
şahıstır. Bu nedenle örneğin takip borçlusuna ait olmakla birlikte üçüncü
kişide rehinli bulunan hamiline veya cirosu kabil senetlerin İİK'nun 89.
maddesinde yazılı merasim yerine getirilerek (fiili haciz ve el koyma
zarureti olmaksızın) haczedilebilir. Bu haciz somut olayda mürtehinin rehine
dayalı rüçhaniyeti saklı kalmak üzere (İİK. 89/II) geçerli hukuksal sonuçlar
doğurur ve hacze iştirak imkanı sağlar. Mercii Hakimliğince bu yönler
gözetilerek şikayetin kabulü gerekirken, yazılı gerekçeyle reddedilmesi doğru
görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle Tütüncüler Bankası
A.Ş.nin temyiz itirazlarının reddine, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle
hükmün davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine
28.11.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Y.Mete Günel N.Sucu K.Acar K.O.Şengün A.Başkır
|
