 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Dördüncü Hukuk Dairesi
E. 1996/600
K. 1996/6373
T. 8.7.1996
* TAŞKIN İNŞAAT
* TAZMİNAT
ÖZET : Taşkın inşaattan kaynaklanan dava; ister yapı sahibi, ister arsa sahibi
tarafından açılmış olsun, mahkemece; MK.nun 651/II. maddesinde yazılı
koşulların gerçekleşip gerçekleşmediği araştırılmalı, bu koşulların
gerçekleştiğinin saptanması halinde, muhik bir tazminat karşılığında inşaat
sahibine, yapının bulunduğu yer üzerinde ayni bir hak tanınması, ya da o
yerin mülkiyetinin verilmesi hallerinden hangisinin maddi olaya uygun
düşeceği takdir edilmelidir.
(743 s. MK. m. 651)
Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, ilamda
yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine ilişkin hükmün süresi içinde
davacılar ve asli müdahiller avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine;
tetkik hakimi tarafından düzenlenen rapor okunduktan sonra dosya incelendi,
gereği görüşüldü:
Davacılar vekili; mülkiyeti müvekkillerine ait 59 parsele davalının el
attığını, müdahalesinin men'ine karar verildiğini ve kesinleştiğini, ancak
taşınmaz üzerine davalının bina yaptığını, bu yüzden arsanın tesliminin
mümkün olmadığını ileri sürerek, arsa bedelinin tahsilini istemiştir.
Dava, önce Güllü ve Ali tarafından açılmış ise de, daha sonra diğer
hissedarlar da asli müdahil olarak davaya katılmışlardır.
Mahkemece, mülkiyet hakkı baki kaldığı sürece arsa bedeli istenemez
gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Taraflar arasında daha önce men'i müdahale ve kal' davası görülmüş, davalının
binasının 103 metrekare geldiği anlaşılmış, davalının müdahalesinin men'ine,
ancak iyiniyetli olduğundan kal' talebinin reddine karar verilmiştir.
Medeni Kanunun 651. maddesi ile, taşkın inşaat sahibine "muhik bir tazminat
mukabilinde tecavüz ettiği mahal üzerinde kendisine ayni bir hak verilmesini
veya o mahal mülkiyetinin kendisine tanınmasını" isteme hakkı verilmiştir. Bu
hakkın taşılan arsa sahibine de tanındığı gerek yargısal kararlarda gerekse
öğretide kabul edilmektedir. Dava; ister yapı sahibi, ister arsa sahibi
tarafından açılmış olsun mahkemece, 651/II'deki koşulların gerçekleşip
gerçekleşmediğinin araştırılması ve bu koşulların gerçekleştiğinin
anlaşılması halinde yapının bulunduğu yer üzerinde inşaat sahibine ayni bir
hak tanınması ya da o yerin mülkiyetinin verilmesi hallerinden hangisinin
uygun düşeceği takdir edilmelidir. Bu takdir hakkı kullanılırken yapının
biçimi, boyutları, elatılan yerin yüzölçümü, geri kalan kısmın yararlanmaya
elverişli olup olmadığı gözönünde tutulmalıdır. Öte yandan, özellikle yerin
mülkiyetinin yapı sahibine devredilebilmesi ve onun adına tescil olunabilmesi
için, bu bölümün ifrazının İmar Yasasına göre mümkün olup olmadığının yetkili
mercilerden araştırılması zorunludur.
Mahkemece yapılacak iş, yukarıdaki açıklanan biçimde araştırma yapmak ve
sonucuna göre muhik bir tazminat karşılığında davalı yapı sahibine ayni bir
hak tanımak ya da o yerin mülkiyetinin davalı adına tesciline karar vermekten
ibarettir.
Eksik inceleme ile davanın reddedilmiş olması bozmayı gerektirir.
S o n u ç : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle (BOZULMASINA)
ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine, 8.7.1996 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
|