 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
15. HUKUK DAİRESİ
Esas Karar
1996/5474 1997/318
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi :Samsun 3. Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi :4.6.1996
Numarası :1995/863-1996/337
Davacı :19 Mayıs Üniversitesi Rektörlüğü
Vek. Av. Nebile Topaloğlu
Davalı :Belgin Şimşek (Özkul) Vek. Av. İsmail Çevik
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen
tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen
günde davacı vekili avukat Nebile Topaloğlu ile davalı vekili avukat İsmail
Çevik geldi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve
hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü
işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kerre
dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı rektörlük vekili, 19 Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesinde
araştırma görevlisi olarak görev yapan davalının 2547 sayılı kanunun 35.
maddesi gereğince lisansüstü eğitim yapmak üzere kadrosunun geçici olarak
Hacettepe Üniversitesine tahsisi sonucu adı gecen üniversitede 8 yıl, 6 ay, 8
günlük süre içinde lisansüstü eğitimini tamamlayarak üniversiteye dönüp
29.4.1994 tarihinde mecburi hizmet borcunu ifa etmeye başladığını ancak 11 ay
21 gün çalıştıktan sonra 20.4.1995 tarihinden itibaren göreve gelmediğinden
müstafi sayılarak kadrosunun boşaltıldığını, 11.9.1985 tarihli taahhütname
ile lisansüstü eğitim süresi kadar mecburi hizmet yapmayı taahhüt eden
davalının bu taahhüdünü ihlal ettiğini beyanla, mecburi hizmet süresinden
kalan 7 yıl, 6 ay, 17 günlük maaşın 1995 Nisan ayı itibarıyle belirlenen yeni
değerler üzerinden net 1.320.099.000 Tl. olarak faizi ile birlikte tahsilini
istemiş, davalı vekili yerinde olmayan davanın reddini savunmuştur.
Yerel mahkemece; 4061 Sayılı 1995 Mali Yılı Bütçe Kanunu'nun 50/c
maddesi ile, kurumlarınca eleman yetiştirmek için 657 Sayılı Devlet Memurları
Yasası ile diğer özel yasalara göre açılan okul ve kurslar ile burs vermek
yolu ile okutulan öğrencilerin zorunlu hizmetlerinin kalkmış sayılacağı
öngörülüp 6.5.1995 gün ve 22279 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Maliye
Bakanlığı Bütçe Uygulama Talimatı Tebliğinin 6. maddesi gereğince mecburi
hizmet tazminatının kaldırıldığı gerekçesi ile dava reddedilmiş, karar davacı
tarafından temyiz edilmiştir.
Mecburi hizmet yükümlülüğünün kamu kurum ve kuruluşları üzerindeki
istihdam baskısını azaltmak ve kurumların değişen hizmet ihtiyaçlarına göre
personel temin etmelerini sağlamak maksadıyla 4061 sayılı 1995 Mali Yılı
Bütçe Kanununun 50. maddesi (c) bendi ile bir düzenleme yapılmış, sözkonusu
maddede; kurumlarınca eleman yetiştirmek amacıyla 657 Sayılı Devlet Memurları
Kanunu ile diğer özel kanunlarda yer alan hükümlere göre açılan okul ve
kurslar ile burs vermek suretiyle okutulan öğrencilerden halen mevcut
öğrencilerin hakları saklı kalmak kaydı ile (yurt dışında okutulanlar ile
subay, astsubaylar hariç) mecburi hizmet yükümlülüğü devam edenler ve 1995
yılında öğrenimlerini bitirecek olanların bu yükümlülüklerinin, krediye
dönüştürme veya borçlandırma işlemi yapılmaksızın kalkmış sayılacağı, bu
fıkranın uygulanmasına ilişkin esas ve usulleri belirlemeye ortaya çıkacak
tereddütleri gidermeye Maliye Bakanlığının yetkili olduğu hükme bağlanmıştır.
Bu düzenleme 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun mecburi hizmet ile
ilgili hükümleri birlikte değerlendirilerek konuyla ilgili uygulama esas ve
usulleri Maliye Bakanlığı'nca tesbit edilmiş ve 6.5.1995 tarih ve 22279
Sayılı Resmi Gazetede tebliğ yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Yerel
mahkemece her ne kadar 1995 Mali Yılı Bütçe Kanununun 50/c maddesi ve Maliye
Bakanlığınca yürürlüğe konulan tebliğin 6. maddesi hükmü dayanak gösterilmek
suretiyle dava reddedilmiş ise de sözkonusu tebliğ, bazı kurum ve
kuruluşların yürüttükleri hizmetlerin gerektiği nitelik ve nicelikteki
personel ihtiyaçlarını karşılamak üzere 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun
veya özel kanunlarında yer alan hükümler uyarınca mecburi hizmet karşılığı
ihtiyaç duyulan dallarda öğretim yapan orta dereceli mesleki okullarda ve
yükseköğretim kurumlarında hizmet karşılığı burs verilerek okuyan ve kamu
kurum ve kuruluşlarının kadrolu personeli olmayan öğrencileri kapsamaktadır.
Kamu kurum ve kuruluşlarının kadrolarında bulunan personel bu kapsam
dışındadır.
Somut olayda davalının araştırma görevlisi olarak davacı üniversitenin
kadrolu personeli iken 2547 sayılı kanunun 35. maddesi uyarınca üniversite
adına geçici kadro tahsisi suretiyle bir diğer üniversitede lisanüstü eğitim
yapmak üzere görevlendirildiğinden anılan madde kapsamında değerlendirilmesi
ve bu nedenle mecburi hizmet yükümlüğünün kaldırılmış olduğunun kabulü mümkün
değildir. Mahkemece, işin esasına girişilerek tarafların iddia ve savunmaları
ile 11.9.1985 tarihli taahhütname ve 2547 Sayılı Yüksek Öğretim Kanununun 35.
md. hükmü gözetilmek suretiyle oluşacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar
verilmek üzere karar bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davacı
yararına BOZULMASINA, 6.000.000 Tl. duruşma vekalet ücretinin davalıdan
alınarak davacıya ödenmesine, 22.1.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Yücel Akman E.Ertekin İ.Karataş Y.E.Selimoğlu R.Yalçın
|