 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Üçüncü Hukuk Dairesi
E. 1996/3377
K. 1996/4339
T. 2.4.1996
* KİRA PARASININ SAPTANMASI
(Hak ve nesafet kuralları)
ÖZET : Tarafların her türlü etken dışında ve serbest iradeleri ile yaptıkları
kira sözleşmesinde belirledikleri (kararlaştırdıkları) kira parasının, aksi
iddia edilip kanıtlanmadıkça o dönemin olağan rayicine uygun olduğu kabul
edilmelidir.
Koşullar değişmediği ve özel gelişmelerin varlığı iddia ve ispat edilmedikçe,
kira sözleşmesinde olağan rayice uygun olarak kararlaştırılan kira parasını,
Toptan Eşya Fiyat Endeksinin (TEF Endeksinin 65'i aştığı dönemlerde 65
ile sınırlı olarak) üç yıl için (ardarda üç defa) artırımı esas alınarak,
bulunacak kira parasının o dönemin hak ve nasafet kurallarına uygun ve aşırı
olmayan bir kira parası ilke olarak kabul edilmeli ve ona göre uygulama
yapılmalıdır.
(743 s. MK. m. 1)
Dava dilekçesinde, kira parasının 1.10.1995 gününden başlayarak aylık
35.000.000 lira olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece, davanın kısmen
kabulü ile aylık kira parasının brüt 26.000.000 lira olarak tesbiti cihetine
gidilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra, dosyadaki bütün
kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Taraflar arasındaki kira sözleşmesi, 1.10.1993 başlangıç tarihli olup, bir yıl
sürelidir. Kira parası aylık 6.750.000 liradır. Sözleşmenin özel koşullarında
kira parasının arttırılacağı kararlaştırılmıştır.
Davada, 1.10.1995 tarihinde başlayan dönemin kira parasının tesbiti
istenilmiştir.
Mahkemece, hak ve nesafet uygulamasına göre kira parası tesbit edilmiştir.
Tarafların her türlü etken dışında ve serbest iradeleri ile yaptıkları kira
sözleşmesinde belirledikleri (kararlaştırdıkları) kira parasının, aksi iddia
edilip kanıtlanmadıkça o dönemin olağan rayicine uygun olduğu kabul
edilmelidir.
Şartlar değişmediği ve özel gelişmelerin varlığı iddia ve ispat edilmedikçe,
kira sözleşmesinde olağan rayice uygun olarak kararlaştırılan kira parasına
Toptan Eşya Fiyat Endeksinin (TEF Endeksinin 65'i aştığı dönemlerde 65 ile
sınırlı olarak) üç yıl için (ardarda üç defa) arttırımı esas alınarak
bulunacak kira parasının o dönemin hak ve nesafet kurallarına uygun ve aşırı
olmayan bir kira parası olduğu ilke olarak kabul edilmeli ve ona göre
uygulama yapılmalıdır. Üç yıldan sonra ise yeniden hak ve nesafete uygun kira
parası tesbit edilecektir.
Dava konusu olayda üç yıl geçmediğine göre, bu sözü edilen yönteme göre kira
parası tesbit edilmelidir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde
hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan
kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), peşin alınan
temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 2.4.1996 gününde
oybirliğiyle karar verildi.
|
