 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
21. Hukuk Dairesi
Başkanlığı
Esas Karar
1996/199 1996/352
Y A R G I T A Y İ L A M I
Mahkemesi : Ankara 3. İş Mahkemesi
Tarihi : 20.12.1995
No : 2727-3324
Davacı : Mürüvet Bilgin Vek. Av. Süleyman Sarıbaş
Davalılar : 1-Bağ-Kur Genel Müdürlüğü Vek. Av. Nuran Verim
2-S.S.K. Genel Müdürlüğü Vek. Av. İsmet Küçüksezer
Davacı, Bağ-Kur sigortalılığının 1.3.1978 tarihinde sona erdiğinin ve
bu tarihten itibaren de S.S.K. sigortalısı olduğunun tesbitine karar
verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde isteğin kabulüne karar
vermiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz
isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi Erkan Ertürk
tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği
düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, zorunlu Bağ-Kur sigortalılığının, hizmet aktine dayalı olarak
çalışmaya başladığı 1.3.1978 tarihinden itibaren sona erdiğinin tesbiti
istemine ilişkindir.
Davacının, Maden Limited Şirketinin ortağı olması nedeniyle 1.10.1972
tarihinde Bağ-Kur'a kayıt ve tescilinin yapıldığı ve bu tarihten itibaren
zorunlu Bağ-Kur üyesi olarak primlerinin ödendiği 1.5.1978 tarihinden
itibaren Bilgin Maden Limited Şirketine ait işyerinde sigortalı olarak
çalışmaya başladığı uyuşmazlık konusu değildir. Uyuşmazlık limited şirketin
ortağı bulunan ve bu nedenle zorunlu Bağ-Kur sigortalısı sayılan davacının,
hizmet akdine dayalı olarak çalışmaya başladığı tarihten itibaren, zorunlu
Bağ-Kur sigortalılığının sona erip ermeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 1479 sayılı Yasanın değişik 24.
maddesine göre, zorunlu Bağ-Kur sigortalısı sayılanlar iki gruba ayrılmıştır.
Birinci grup sigortalılar; 24. maddenin (a) bendinde sayılı ve sınırlı olarak
belirtilen sigortalılar, ikinci grup sigortalılar ise; b, c, d, e, f, g,
bentlerinde sınırlı olarak belirtilen şirket ortağı olan sigortalılardır. Hiç
kuşkusuz, bir kimsenin sigortalı sayılması için ön koşul yukarıdaki bentlerin
öngördüğü koşullara sahip olma ile mümkündür. Sigortalı olma ön koşullarının
(a) bendi ile diğer bentler arasında belirgin farklılıklar gösterdiği madde
içeriğinden anlaşılmaktadır.
Şöyleki, 24. maddenin (a) bendi dışında kalan b, c, d, e, f, g,
bentlerinde belirtilen sigortalılardan sayılmak için ön koşul b, c, d, e, f,
g, bentlerinde sayılan şirketler "ortağı" olmak yeterlidir. Başka bir
anlatımla, şirket ortaklarının zorunlu Bağ-Kur üyesi olması için 24. maddenin
(a) bendinin öngördüğü koşullara sahip olmaları zorunlu değildir.
Öte yandan, aynı Yasanın değişik 25. maddesinin (d) bendinde;
şirketlerle ilgisi kalmayanların çalışmalarına son verdikleri veya
ilgilerinin kesildiği tarihten itibaren sigortalılıklarının sona ereceği
hükmü öngörülmüştür. Oysa, davacının Limited Şirketin ortağı olduğu şirketle
ilgisini kesmediği dosyadaki bilgi ve belgelerden açıkca anlaşılmaktadır. Hal
böyle olunca, davacının zorunlu Bağ-Kur sigortalısı sayılması gerektiği
giderek 506 sayılı Yasanın 3-1/F maddesinin varlığı karşısında, Sosyal
Sigortalar Kanunu anlamında sigortalı sayılmasına da yasaca ve hukukça olanak
olmadığı açık-seçiktir. Bundan başka, 1479 sayılı Yasanın 25. maddesine 3396
sayılı Kanunun 2. maddesi ile eklenen (g) bendinin 24. maddenin (a) bendinde
sayılan sigortalıları kapsadığı (b) ve ondan sonra gelen bentlerde sayılan
sigortalıları kapsamadığı madde ile ilgili gerekçenin incelenmesinde
anlaşılmaktadır. Zira, madde gerekçesinde aynen ... dernek veya oda
kayıtları devam eden gelir vergisi ile ilgili kaydı bulunmayan şöför, tabip,
esnaf, eczacı gibi meslek mensuplarının hizmet akdi ile çalıştıkları süreler
için Bağ-Kur sigortalısı olamayacağı hükmünün getirildiği açıkca
belirtilmiştir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı
şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönü amaçlayan temyiz itirazları kabul
edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 30.1.1996
gününde oybirliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye Üye
Orhan YALÇINKAYA A.Hamzaoğulları U.Araslı A.Güneren Y.Yasun
|
