 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
Onsekizinci Hukuk Dairesi
E. 1996/1851
K. 1996/3667
T. 9.4.1996
* KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN ARTIRILMASI
* FAİZ VE MASRAFLARIN TAHSİLİ İSTEMİ
ÖZET : 1- Kamulaştırma Kanununun 11. maddesinin (f) bendi hükmü uyarınca
arazi, kamulaştırma tarihindeki mevki ve şartlarına göre ve olduğu gibi
kullanılması halinde getireceği net gelir dikkate alınarak değerlendirilir.
Bu durumda taşınmaz üzerindeki çelik ve camdan imal edilmiş sera tesislerinin
tüm bedeli belirlenip davacıya ödeneceğine göre, ayrıca bu tesislerin
sağladığı ek katkı için hesaplanan miktarların nazara alınması, davacının,
davalı aleyhine haksız zenginleşmesini sağlar. O halde, sera yerleri içinde
seranın dışında kalan yerler için belirlenen değere hükmedilmesi gerekir.
2- Davalının; ürün münavebesine, miktara ve değerlerine itirazı bulunduğuna
göre, çevrede üretilmesi mutad olan ürünler ile bu ürünlere ait dekar başına
üretim miktarı, üretim giderleri ve toptan satış fiyatlarının İlçe Tarım
Müdürlüğü ve Hal Müdürlüğünden getirtilip, raporların denetlenmemiş olması
doğru değildir.
3- Seralar yapı niteliğinde kabul edildiğine göre, bunların yapı birim
fiyatları listesinin 3/A grubunda yazılı basit tarım yapıları olarak kabulü
ile metrekaresine 1993 yılı itibariyle 1.751.000 TL. verilmesi gerekir.
Mahkemece ilgili resmi veriler getirtildikten sonra, bilirkişi kurulundan ek
rapor alınarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmelidir.
(2942 s. Kamulaştırma K. m.11/f)
Dava dilekçesinde, kamulaştırma bedelinin artırılması ile faiz ve masrafların
davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne
dair verilen hükmün temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması davalı
vekili tarafından yasal süresi içinde verilen temyiz dilekçesi ile
istenilmekle; dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, tetkik hakiminin
açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
1- Kamulaştırma Kanununun 11. maddesinin (f) bendi hükmü uyarınca arazi,
kamulaştırma tarihindeki mevki ve şartlarına göre ve olduğu gibi kullanılması
halinde getireceği net gelir dikkate alınarak değerlendirilir. Tarımsal
amaçla kullanılan bu taşınmazın mevkii ve şartları, kendisinde doğal olarak
mevcut olanlardır (sulu-suzsuz oluşu, taşınmazın yapısı, bulunduğu yer ve
yapısından kaynaklanan diğer nitelikler). Bu nitelikler ve şartlara göre
taşınmaz çevresinde ekilmesi mutad olan ürünlerin net gelirleri dikkate
alınır. Taşınmazda üretimin artırılması yada erken idraki için yapılmış
olabilecek işlem ve tesisler ayrıca değerlendirilip bedelleri
belirleneceğinden, bu işlem ve tesisler sebebiyle elde edilen mutad olandan
fazla yada erken ürün miktarı ve fiyatları dikkate alınmaz. O halde, taşınmaz
üzerindeki çelik ve cam'dan imal edilmiş sera tesisleri, tüm müştemilatı ile
birlikte ve en ince ayrıntısına kadar tüm bedeli belirlenip davacıya
ödeneceğine göre, ayrıca bu tesislerin sağladığı ek katkı için hesaplanan
miktarlar taşınmazın normal değerinden fazla olup, davacının davalı aleyhine
haksız zenginleşmesini sağlar. O halde, sera yerleri için de, seranın dışında
kalan yerler için belirlenen değere hükmedilmesi gerekirken seranın işgal
ettiği yere fazla değer belirlenmiş olması,
2- Davalının ürün münavebesine, miktara ve değerlerine itirazı bulunduğuna
göre, çevrede üretilmesi mutad olan ürünler ile bu ürünlere ait dekar başına
üretim miktarı, üretim gideri ve toptan satış fiyatlarının İlçe Tarım
Müdürlüğü ve Hal Müdürlüğü'nden getirtilip raporların denetlenmemiş olması,
3- Seralar yapı niteliğinde kabul edildiğine göre, bunların yapı birim
fiyatları listesinin 3-A grubunda yazılı basit tarım (fiyat yetiştirme ve
bekletme gibi) yapıları olarak kabulü ile m2'sine 1993 yılı itibariyle
1.751.000 TL. verilmesi gerekirken (B) sınıfına dahil edilip bilirkişi
raporlarında 2.002.000 TL/m2 verilmesi suretiyle fazlaya hükmedilmesi doğru
görülmemiştir.
Mahkemece, ilgili resmi veriler getirtildikten sonra yukarıdaki esaslar
dairesinde bilirkişi kurullarından ek raporlar alınmalı ve hasıl olacak
sonuca göre karar verilmelidir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde
hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan
kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), Yargıtay
duruşmasında vekille temsil edilen davalı yararına takdir edilen 750.000 TL.
vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı tarafa verilmesine, temyiz peşin
harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 9.4.1996 gününde oybirliğiyle
karar verildi.
|
