 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
Y A R G I T A Y
İkinci Hukuk Dairesi
E. 1996/1497
K. 1996/3461
T. 1.4.1996
* GÖREV VE YETKİ İTİRAZI
* İLK İTİRAZ
ÖZET : Davada görev ve yetki itirazı birleştiği takdirde; önce, görev
meselesinin çözülmesi gerekir. Çünkü; yetkisizliğe ilişkin ilk itirazı
halledecek mahkeme, esas davayı görmeye yetkili mahkemedir. Görevsizlik
kararından sonra dosyanın geldiği görevli mahkemede bakılan dava ise yeni bir
dava olmayıp, görevsiz mahkemede açılmış olan davanın devamı sayılır.
Mahkemelerin yetkisine yönelik itirazlar ilk itirazlardan olup, mahkemece
öncelikle ve esasa girmeden incelenerek, hadise hakkındaki karar, hakim
tarafından her iki tarafa bildirilir.
(1086 s. HUMK. m. 27, 187/2, 190, 191, 225)
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda, mahalli mahkemece
verilen hüküm temyiz edilmekle; evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü:
Davalı ilk itirazlarını davanın esasına girmeden önce hep birlikte bildirmek
zorundadır (HUMK. 188, 189, 192, 159).
Bu davada görev ve yetki itirazı birleştiği takdirde, önce görev meselesinin
çözülmesi gerekir. Çünkü, yetkisizliğe ilişkin ilk itirazı halledecek
mahkeme, esas davayı görmeye selahiyattar olan mahkemedir (HUMK. 191).
Görevsizlik kararından sonra dosyanın geldiği görevli mahkemede bakılan dava
ise, yeni bir dava olmayıp, görevsiz mahkemede açılmış olan davanın devamı
sayılır (HUMK. 27).
Somut olayda; davanın Sulh Hukuk Mahkemesinde açıldığı, davacının süresinde
verdiği dilekçe ile görev ve yetki ilk itirazında bulunduğu, mahkemece önce
görev meselesi incelenip görevsizlik kararı verildiği anlaşılmaktadır.
Bu halde, süresinde yapılmış olan yetki ilk itirazının davayı gören Rize
Asliye Hukuk Mahkemesi'nde halli gerekmektedir.
Mahkemelerin yetkisine yönelik itirazlar, ilk itirazlardan olup (HUMK. 187/2),
bu husus mahkemece öncelikle ve esasa girilmeden, hadise şeklinde incelenerek
sonuçlandırılır (HUMK. 190-196). Hakim, hadise hakkındaki kararını derhal
verir ve iki tarafa bildirir (HUMK. 225). Görüldüğü gibi, yetki itirazı
hakkında verilen ara kararının ilgilisine tebliğinde yasal zorunluluk
bulunmaktadır. Belirtilen yasal kurala uyulmadan davalının yokluğunda hüküm
kurulması, savunmayı ve davanın sonucunu etkileyen önemli bir usul hatasıdır.
S o n u ç : Hükmün açıklanan sebeple (BOZULMASINA), temyiz peşin harcının
yatırana geri verilmesine, bozma sebebine göre diğer yönlerin şimdilik
incelenmesine yer olmadığına, 1.4.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
